Ο ρόλος του φυσικοθεραπείας αναγνωρίζεται και αναβαθμίζεται στα συστήματα Υγείας όλων των προηγμένων χωρών, φέρνοντας τους φυσικοθεραπευτές στην πρώτη γραμμή στα ευρωπαϊκά συστήματα Υγείας. Η εμπειρία δείχνει πως η επένδυση στη Φυσικοθεραπεία ωφελεί σοβαρά τα συστήματα Υγείας.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου το 2018 θα αυξηθούν οι φυσικοθεραπευτές στο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με στόχο να έρχονται εκείνοι πρώτοι σε επαφή με ασθενείς που εμφανίζουν μυοσκελετικά προβλήματα και όχι ο γιατρός. Η πολιτική εφαρμογή του απέδειξε την αξία του μέτρου στην αποσυμφόρηση του συστήματος και στην εξοικονόμηση πόρων και επελέγη ως μόνιμη παρέμβαση στο σύστημα Υγείας. Ανάλογες δυνατότητες υπάρχουν και στο ελληνικό σύστημα Υγείας, καθώς οι φυσικοθεραπευτές είναι υψηλού επιπέδου και μπορούν να αποτελέσουν τον προπομπό του συστήματος σε μία σειρά από προβλήματα Υγείας. Η εμπειρία δείχνει πως η επένδυση στη Φυσικοθεραπεία ωφελεί σοβαρά τα συστήματα Υγείας.
Το παράδειγμα της Σκωτίας και της Ιρλανδίας
Στο παράδειγμα της Ιρλανδίας, όπου γιατροί και φυσικοθεραπευτές απέδειξαν στην πράξη τα οφέλη της συνεργασίας τους για τον ασθενή και το σύστημα Υγείας, αναφέρθηκε η Β’ Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκού Τμήματος της WCPT και Πρόεδρος Ομάδας Εργασίας Θεμάτων Εκπαίδευσης, Esther-Mary D’ Arcy, σε συνέντευξη τύπου που διοργάνωσε ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών (ΠΣΦ).
Η κα D’ Arcy αναφέρθηκε στις τεράστιες λίστες αναμονής ασθενών για ρευματολόγους και ορθοπεδικούς ιατρούς στην Ιρλανδία και στην απόφαση των εκπρόσωποι των δύο αυτών ειδικοτήτων να ζητήσουν από τους φυσικοθεραπευτές να αναλάβουν να κάνουν εκείνοι μια πρώτη αξιολόγησης των ασθενών της λίστας αναμονής. Οι φυσικοθεραπευτές στην Ιρλανδία, σε διάστημα 18 μηνών, είδαν και αξιολόγησαν 18 χιλιάδες περιστατικά. Οι διαπιστώσεις τους ήταν καίριες για το σύστημα Υγείας: μόνο το 7% εκείνων που ζητούσαν ορθοπεδικό γιατρό είχαν πραγματικά ανάγκη το ιατρικό ραντεβού, ενώ μόνο το 11% εκείνων που ήθελαν να εξεταστούν από ρευματολόγο το χρειάζονταν πραγματικά.
Στο παράδειγμα της Σκωτίας, όπου εκπονήθηκε και εφαρμόστηκε από τους φυσικοθεραπευτές πρόγραμμα πρόληψης των πτώσεων των ηλικιωμένων, τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική μείωση:
- 40% των πτώσεων ηλικιωμένων ατόμων στο δρόμο
- 32% των εισαγωγών ηλικιωμένων ατόμων σε νοσοκομεία μετά από πτώση στο σπίτι
- 27% των εισαγωγών ηλικιωμένων ατόμων σε νοσοκομεία μετά από πτώση σε γηροκομεία ή δομές αποκατάστασης ηλικιωμένων
Η κα D’ Arcy αναφέρθηκε σε άλλα στοιχεία που δείχνουν ότι σε ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα -όπως στις περιπτώσεις Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας ή κυστικής ίνωσης σε παιδιά και ενήλικες – προγράμματα αναπνευστικής φυσικοθεραπείας οδήγησαν σε μείωση των εισαγωγών στο νοσοκομείο περίπου 26% στις περιπτώσεις της ΧΑΠ και πολύ σημαντικό βαθμό στις περιπτώσεις της Κ.Ι.
Σχολιάζοντας την έκθεση των παραπάνω στοιχείων η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φυσικοθεραπείας (ER – WCPT), κα Sarah Bazin και ο αντιπρόεδρος κ. Roland Craps, διευκρίνισαν ότι η φυσικοθεραπεία μπορεί να προσφέρει σημαντική λύση για πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς και τα συστήματα υγείας αρκεί να οργανωθεί σωστά κάθε πρόγραμμα φυσικοθεραπείας. Ο κ. Craps, μάλιστα, εξήγησε ότι στο Βέλγιο, η σπουδαιότητα του ρόλου των φυσικοθεραπευτών έχει αναγνωριστεί και βρίσκεται σε εξέλιξη συζήτηση για αύξηση της αμοιβής τους στις παρεχόμενες συνεδρίες.
Η φυσικοθεραπεία στην Ελλάδα
Τα τελευταία χρόνια, έχει διευρυνθεί και στην Ελλάδα το πεδίο δράσης των φυσικοθεραπευτών, με ανερχόμενο τον τομέα της παρηγορητικής θεραπείας, όπως επεσήμανε ΠΣΦ, Πέτρος Λυμπερίδης, αλλά και σε λιγότερους γνωστούς τομείς (από μυοσκελετικά, νευρολογικά, παιδιατρικά περιστατικά). Η Φυσικοθεραπεία εφαρμόζεται και σε ασθενείς με ψυχιατρικές, ουρολογικές, καρδιολογικές, αναπνευστικές, γυναικολογικές παθήσεις, καθώς και στη Γηριατρική.
Μεγάλη έμφαση θα πρέπει να δοθεί και στην Ελλάδα στο ρόλο του φυσικοθεραπευτή στην πρόληψη, όπως η πρόληψη πτώσεων σε ηλικιωμένους, η πρόληψη κακώσεων σπονδυλικής στήλης σε χώρους εργασίας, η πρόληψη εκδήλωσης καρδιαγγειακών παθήσεων και διαβήτη.
Σύμφωνα με τον κ. Λυμπερίδη, ο φυσικοθεραπευτής έχει πολλά να προσφέρει σε τομείς που γνωρίζει πολύ καλά και ο ΠΣΦ έχει προωθήσει την γνώση για την αντιμετώπιση όλων αυτών των περιπτώσεων ασθενών, με τα οκτώ επιστημονικά τμήματα που λειτουργεί. Προϋπόθεση είναι το υπουργείο Υγείας να πειστεί για την αναγκαιότητα και την χρησιμότητα του φυσικοθεραπευτή και για το γεγονός ότι επενδύοντας στη φυσικοθεραπεία κερδίζει το εθνικό σύστημα Υγείας, καθώς δαπανά πολύ λιγότερους πόρους για άλλες παροχές υγείας.
Οι φυσικοθεραπευτές παρέχουν υπηρεσίες για την ανάπτυξη, διατήρηση και αποκατάσταση της μέγιστης κίνησης και της λειτουργικής ικανότητας, για όλη τη διάρκεια της ζωής. Αυτό περιλαμβάνει την παροχή υπηρεσιών σε περιπτώσεις που η κίνηση και η λειτουργικότητα απειλούνται από τη γήρανση, από τραυματισμό, από πόνο, από ασθένειες, από διαταραχές, από ειδικές καταστάσεις ή περιβαλλοντικούς παράγοντες. Η λειτουργική κίνηση είναι από τις κυρίαρχες παραμέτρους μίας υγιούς ζωής. Η Φυσικοθεραπεία ασχολείται με την αξιολόγηση και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής και της δυνατότητας μετακίνησης, μέσω της προαγωγής, πρόληψης, θεραπείας – παρέμβασης, προσαρμογής και αποκατάστασης.
Τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φυσικοθεραπείας θα συνεδριάσουν σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας και οι εκπρόσωποι της ER – WCPT είναι προσκεκλημένοι και στο 27ο Επιστημονικό Συνέδριο του Πανελληνίου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών, το οποίο διεξάγεται στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας στις 24 και 25 Νοεμβρίου, με θέμα «Φυσικοθεραπεία στην Ευρώπη, μια αυτόνομη κλινική προσέγγιση».
Παράλληλα, και με την ευκαιρία την παρουσίας της εκτελεστικής επιτροπής στην Ελλάδα, έχει προγραμματιστεί συνάντηση με τον υπουργό Υγείας Ανδρέα Ξανθό, στην οποία θα συμμετέχει το προεδρείο του ΠΣΦ και η εκτελεστική επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας.
Κατά τη διάρκεια του 27ου Επιστημονικού Συνεδρίου του ΠΣΦ, θα συζητηθούν – μεταξύ άλλων – και τα παρακάτω θέματα:
- Η Φυσικοθεραπεία στην Ευρώπη και η αυτονομία του επαγγέλματος.
- Ο αυξημένος ρόλος του φυσικοθεραπευτή στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, η συνάρτηση του αυξημένου ρόλου με την εξοικονόμηση πόρων στα δημόσια συστήματα υγείας και η απόδειξη της χρησιμότητας και την οικονομικής αποτελεσματικότητας της φυσικοθεραπείας.
- Η ευρωπαϊκή προοπτική για την εξειδίκευση στη Φυσικοθεραπεία.
- Η ανάπτυξη και χρήση των κλινικών οδηγιών στην Φυσικοθεραπεία.
- Η διασφάλιση της ποιότητας της εκπαίδευσης και η προώθηση της έρευνας στη Φυσικοθεραπεία στην Ευρώπη.
- Η άσκηση του επαγγέλματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση ,η αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων για την μετακίνηση εργαζόμενων στην Ε.Ε και οι στρεβλώσεις που παρατηρούνται στην Ελλάδα από την εφαρμογή της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ.
Στη φωτογραφία 1: από αριστερά προς δεξιά:
Γιάννης Μαρμαράς, Β’ Αντιπρόεδρος ΠΣΦ
Κωνσταντίνος Ευσταθίου, Μέλος ΚΔΣ του ΠΣΦ
Γεώργιος Κούτρας, Υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων ΠΣΦ και Αναπληρωτής Καθηγητής του τμήματος Φυσικοθεραπείας, Α.Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης
Σπύρος Ρουμελιώτης, Α΄ Αντιπρόεδρος ΠΣΦ
Roland Craps, A΄ Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Τμήματος της WCPT και Πρόεδρος Ομάδας Εργασίας Ευρωπαϊκών Θεμάτων
Πέτρος Λυμπερίδης, Πρόεδρος ΠΣΦ
Sarah Bazin, Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Τμήματος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Φυσικοθεραπείας και Πρόεδρος Ομάδας Εργασίας Επαγγελματικών Θεμάτων
Esther–Mary D’Arcy, B’ Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Τμήματος της WCPT και Πρόεδρος Ομάδας Εργασίας Θεμάτων Εκπαίδευσης
John Xerri de Caro, Μέλος Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Τμήματος της WCPT
Γεώργιος Γιόφτσος, Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου ΠΣΦ, Πρόεδρος Επιστημονικής Επιτροπής 27ου Συνεδρίου Φυσικοθεραπευτών και Καθηγητής του Τμ. Φυσικοθεραπείας, Τ.Ε.Ι. Στερεάς Ελλάδας
David Gorria, Γενικός Γραμματέας Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φυσικοθεραπείας
Στη φωτογραφία 2 από αριστερά προς δεξιά:
Πέτρος Λυμπερίδης, Πρόεδρος ΠΣΦ
Sarah Bazin, Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Τμήματος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Φυσικοθεραπείας και Πρόεδρος Ομάδας Εργασίας Επαγγελματικών Θεμάτων