Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αποσύρει από την αγορά τα πόσιμα συμπληρώματα φθορίου που προορίζονται για παιδιά, επικαλούμενος ανησυχίες για την ασφάλεια και την έλλειψη επίσημης έγκρισης αυτών των προϊόντων. Η απόφαση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη επανεξέταση της χρήσης του φθορίου στην παιδική ηλικία, εν μέσω διχογνωμιών στην επιστημονική κοινότητα και αντιπαραθέσεων σε πολιτικό επίπεδο.
Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη
Τι είναι τα πόσιμα συμπληρώματα φθορίου;
Τα πόσιμα συμπληρώματα φθορίου, όπως δισκία, σταγόνες και παστίλιες, χορηγούνται σε παιδιά που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο τερηδόνας και ζουν σε περιοχές με χαμηλή περιεκτικότητα φθορίου στο πόσιμο νερό. Σύμφωνα με την Αμερικανική Οδοντιατρική Ένωση (ADA), αυτά τα συμπληρώματα συνταγογραφούνται για παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 16 ετών, όταν το νερό που καταναλώνουν περιέχει λιγότερο από 0,6 ppm φθορίου.
Οι λόγοι της απόσυρσης
Ο FDA επισημαίνει ότι τα συγκεκριμένα προϊόντα δεν έχουν λάβει ποτέ επίσημη έγκριση από τον Οργανισμό και εκφράζει ανησυχίες για πιθανές επιπτώσεις στην ανάπτυξη του εντερικού μικροβιώματος των παιδιών. Επιπλέον, ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, έχει εκφράσει αντιρρήσεις για τη χρήση του φθορίου, χαρακτηρίζοντάς το ως νευροτοξίνη και συνδέοντάς το με πιθανά προβλήματα υγείας, όπως ο καρκίνος και η μείωση του δείκτη νοημοσύνης (IQ).
Αντιδράσεις από την επιστημονική κοινότητα
Η ADA εκφράζει την αντίθεσή της στην απόφαση του FDA, υποστηρίζοντας ότι η φθορίωση του νερού και η χρήση φθοριούχων προϊόντων είναι ασφαλείς και αποτελεσματικές πρακτικές για την πρόληψη της τερηδόνας. Μελέτες έχουν δείξει ότι η φθορίωση του νερού μπορεί να μειώσει την τερηδόνα κατά περισσότερο από 25% σε παιδιά και ενήλικες.
Επιπλέον, πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ διαπίστωσε ότι η έκθεση σε φθοριωμένο νερό κατά την πρώιμη παιδική ηλικία δεν έχει μετρήσιμη επίδραση στην ανάπτυξη του εγκεφάλου ή στο IQ των παιδιών. Αντίθετα, τα παιδιά που κατανάλωναν φθοριωμένο νερό είχαν κατά μέσο όρο υψηλότερο IQ.
Επόμενα βήματα
Ο FDA έχει ορίσει την 31η Οκτωβρίου 2025 ως προθεσμία για την ολοκλήρωση της επιστημονικής ανασκόπησης και της περιόδου δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με την απόσυρση των πόσιμων συμπληρωμάτων φθορίου. Ο οργανισμός ενθαρρύνει τους κατασκευαστές να αποσύρουν εθελοντικά τα προϊόντα τους από την αγορά.
Η απόφαση του FDA να αποσύρει τα πόσιμα συμπληρώματα φθορίου για παιδιά αντικατοπτρίζει μια αυξανόμενη ανησυχία για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα αυτών των προϊόντων. Ενώ η φθορίωση του νερού και η χρήση φθοριούχων προϊόντων παραμένουν ευρέως αποδεκτές πρακτικές για την πρόληψη της τερηδόνας, η επιστημονική κοινότητα συνεχίζει να εξετάζει τις πιθανές επιπτώσεις της υπερβολικής έκθεσης στο φθόριο, ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία.
Τι ισχύει στην Ευρώπη
Στην Ευρώπη, η χρήση πόσιμων συμπληρωμάτων φθορίου ακολουθεί πιο περιοριστική και εξατομικευμένη προσέγγιση σε σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη δεν εφαρμόζουν συστηματική φθορίωση του πόσιμου νερού, ενώ η χορήγηση φθοριούχων συμπληρωμάτων στα παιδιά γίνεται μόνο κατόπιν σύστασης Οδοντιάτρου ή Παιδιάτρου, βάσει του ατομικού κινδύνου για τερηδόνα.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) και οι Εθνικές Υγειονομικές Αρχές τονίζουν ότι τα φθοριούχα σκευάσματα πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή, λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική πρόσληψη φθορίου από όλες τις πηγές (π.χ. οδοντόκρεμα, τρόφιμα, νερό).
Η γενική κατευθυντήρια γραμμή σε πολλές χώρες, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Σουηδία, είναι η αποφυγή πόσιμων φθοριούχων προϊόντων και η έμφαση στη χρήση τοπικών φθοριούχων σκευασμάτων (όπως οι οδοντόκρεμες), τα οποία θεωρούνται ασφαλέστερα και εξίσου αποτελεσματικά στην πρόληψη της τερηδόνας.
