Σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC, ειδικοί προειδοποιούν ότι τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα αποτελούν σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όσο περνάνε τα χρόνια απομακρυνόμαστε ολο και περισσότερο από τα φρέσκα τρόφιμα, και προτιμούμε πιο φθηνές, επεξεργασμένες επιλογές, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης χρόνιων παθήσεων, μεταξύ αυτών παχυσαρκία και κατάθλιψη.
Όπως ανέφεραν ερευνητές σε δημοσίευμα του The Lancet, είναι απαραίτητο οι κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση, επιβάλλοντας αυξημένους φόρους στα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, έτσι ώστε να υπάρξουν πόροι για να αυξηθεί η πρόσβαση σε πιο θρεπτικά τρόφιμα.
Στον αντίλογο άλλη μερίδα επιστημόνων υποστηρίζουν πως τα τρέχοντα δεδομένα δεν αποδεικνύουν ότι τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα προκαλούν σοβαρές βλάβες στην υγεία, και επισημαίνουν την ανάγκη περαιτέρω έρευνας και κλινικών δοκιμών.
Ποια τρόφιμα θεωρουνται υπερ-επεξεργασμένα
Ως υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα ορίζονται όσα περιέχουν περισσότερα από 5 συστατικά που δεν μπορεί να βρει κανείς σε ένα σπίτι, όπως σταθρεοποιητές, συντηρητικά, πρόσθετα, χρώματα και γλυκαντικά.
Παραδείγματα τέτοιων τροφίμων είναι τα:
- Λουκάνικα και αλλαντικά
- Τσιπς και πατατάκια
- Ζαχαρωτά και γλυκά
- Έτοιμες σούπες και κονσερβοποιημένα φαγητά
- Αναψυκτικά και άλλα ανθρακούχα ποτά
- Παγωτά και παγωμένες λιχουδιές
- Σφολιάτες και αρτοσκευάσματα του εμπορίου
- Μπισκότα, κράκερ και πολλά προϊόντα του εμπορίου
- Ξηροί καρποί με προσθήκη λιπαρών και αλατιού
- Προϊόντα fast food και τύπου γρήγορου φαγητού
- Το έτοιμο συσκευασμένο ψωμί του σούπερ μάρκετ
Τα δεδομένα που διχάζουν τους επιστήμονες
Έρευνες δείχνουν ότι η αυξημένη κατανάλωση τέτοιων τροφών, αυξάνει ταυτόχρονα και την κατανάλωση βλαβερών συστατικών όπως, τα ανθυγιεινά λιπαρά, η ζάχαρη, το αλάτι κι συνδέονται με τον κίνδυνο εμφάνισης 12 διαφορετικών παθήσεων όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, οι νεφρικές νόσοι, η κατάθλιψη και ο πρόωρος θάνατος.
Ο καθηγητής Κάρλος Μοντεϊρό του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο, ο οποίος έχει αναπτύξει το σύστημα κατηγοριοποίησης των τροφίμων Nova, υποστηρίζει ότι η αυξημένη κατανάλωση αυτών των τροφίμων, διαμορφώνει ένα διαφορετικό διατροφικό τοπίο και ελαχιστοποιεί την υγιεινή διατροφή με σκοπό το κέρδος.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον καθηγητή Δρ Φίλιπ Μπέκερ από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ, λόγω της απουσίας συγκεκριμένων κλινικών δοκιμών δεν επιβεβαιώνεται η βλαβερή επίπτωση αυτής της διατροφής, ωστόσο αυτό δεν θα πρέπει να εμποδίζει την λήψη προληπτικών μέτρων μιας και τα μέχρι τώρα δεδομένα δείχνουν μία αυξημένη τάση κινδύνου για σοβαρές ασθένειες.
Άλλωστε, είναι αρκετοί εκείνοι που υποστηρίζουν ότι αυτές οι τροφές μπορεί να έχουν υποστεί επεξεργασία αλλά έχουν και κάποια διατροφικά οφέλη, όπως το ψωμί ολικής άλεσης, τα δημητριακά και τα γιαούρτια με χαμηλά λιπαρά και επίσης ότι δεν έχουν όλα τα τρόφιμα τις ίδιες επιπτώσεις.
Οι συσχετισμοί και τα δεδομένα φαίνεται να διχάζουν τους επιστήμονες που ζητούν επειγόντως περαιτέρω έρευνα. Είναι πιθανό ορισμένα τρόφιμα να συμβάλλουν σε αυξημένους κινδύνους χρόνιων παθήσεων, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλα τα επεξεργασμένα προϊόντα τροφίμων αποτελούν αυτόματα κίνδυνο. Δεν είναι σαφές, ποια χαρακτηριστικά επηρεάζουν και ποιες παθήσεις.
Ο κλάδος τροφίμων, μέσω της Ομοσπονδίας Τροφίμων και Ποτών (FDF), διαβεβαιώνει πως αυτά τα τρόφιμα μπορούν να αποτελούν μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής, όπως ο καταψυγμένος αρακάς και το ολόκληρο ψωμί. Η εκπρόσωπός τους, Κέιτ Χάλιγουελ, σημειώνει πως οι εταιρείες έχουν πραγματοποιήσει πολλές αλλαγές, μειώνοντας το περιεχόμενο ζάχαρης και αλατιού στα προϊόντα από το 2015, σύμφωνα με τις κυβερνητικές οδηγίες.
Τέλος και η Βρετανική Επιτροπή Επιστημονικών Συμβουλών για τη Διατροφή έχει εκφράσει πρόσφατα ανησυχίες σχετικά με τη σύνδεση ανάμεσα στην αυξανόμενη κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφών και αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία. Παράλληλα, σημειώνει πως είναι δύσκολο να ξεκαθαριστεί αν η βλάβη οφείλεται στην επεξεργασία ή σε κάποια συστατικά αυτών των τροφών, που συχνά είναι πλούσιες σε κορεσμένα λίπη, αλάτι και ελεύθερα σακχαρα.
Πάντως η γενική σύσταση παραμένει ότι η διατροφή θα πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερα φρούτα, λαχανικά και ίνες, ενώ θα πρέπει να περιορίζεται η κατανάλωση ζάχαρης, λιπαρών και αλατιού. Πηγη: BBC
