Το θέμα των ελλείψεων φαρμάκων στην ελληνική αγορά είναι διαχρονικό και επανέρχεται από καιρό σε καιρό τραβώντας τα φώτα της δημοσιότητας. Η αφορμή είναι συνήθως οι καταγγελίες των φαρμακοποιών που δεν βρίσκουν τα απαραίτητα φάρμακα για τους ασθενείς που εξυπηρετούν στα φαρμακεία τους. Γύρω από αυτές τις ελλείψεις έχει στηθεί ένα γαϊτανάκι κερδών και αλληλοκατηγοριών με ουσιαστικό χαμένο τον έλληνα ασθενή, που ψάχνει γιατριά αλλά δε βρίσκει…
των Ρούλας Σκουρογιάννη και Χαράλαμπου Πετρόχειλου
Παρά τις κατά διαστήματα παρεμβάσεις του ΕΟΦ, που προσπαθεί να βρει λύσεις είτε με συσκέψεις όλων των αρμόδιων φορέων -δηλαδή τις φαρμακοβιομηχανίες, τις φαρμακαποθήκες και τους φαρμακοποιούς- είτε με την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων, με κυρίαρχο την προσωρινή απαγόρευση των εξαγωγών για τα προϊόντα που βρίσκονται σε έλλειψη, το πρόβλημα δυστυχώς παραμένει.
Στα τέλη Νοεμβρίου και με αφορμή τις καταγγελίες του προέδρου του Φαρμακευτικού Συλλόγου Μυτιλήνης κ. Απόστολου Βαλτά για μεγάλη πολυεθνική εταιρεία που «…αγνοεί τις ανάγκες σε φάρμακα στη Λέσβο κατ’ επανάληψη, με αποτέλεσμα να εντοπίζεται τεράστια έλλειψη με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δημόσια υγεία», σ’ ένα νησί που φιλοξενεί χιλιάδες πρόσφυγες,υπήρξε έκτακτη σύσκεψη για να συζητηθεί το ζήτημα στα γραφεία του ΕΟΦ.
Το θέμα, όπως ήταν φυσικό τέθηκε από τον πρόεδρο του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Κωνσταντίνο Λουράντο κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου λίγο πριν τις γιορτές, όπου ο κ. Λουράντος έκανε λόγο για «πρωτοφανείς ελλείψεις», φέρνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα το γεγονός ότι δεν υπήρχε ούτε για δείγμα αντιγριπικό εμβόλιο στην αγορά. Σύμφωνα με τον κ. Λουράντο «…η πρόσφατη εγκύκλιος του ΕΟΦ για απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών, όσον αφορά κυρίως τα εμβόλια είναι μεν ένα μέτρο προς την σωστή κατεύθυνση, αλλά το πρόβλημα ξεκινά από την μη έγκαιρη διασταύρωση των ποσοτήτων που εισάγουν και που διαθέτουν οι εταιρείες στην ελληνική αγορά».
Το DailyPharmaNews.gr παρακολουθώντας το θέμα, ζήτησε από τους εκπροσώπους των φαρμακοποιών και των φαρμακαποθηκών να απαντήσουν στους ισχυρισμούς της φαρμακευτικής εταιρείας Glaxo που μετείχε στη σύσκεψη του ΕΟΦ, ότι προμηθεύει κανονικά τα φαρμακεία με τις ίδιες ποσότητες που έδινε και στο παρελθόν.
Φαρμακοποιοί: Δεν αρκούν οι αόριστες δεσμεύσεις
Σύμφωνα με τον κ. Βαλτά κατά τη διάρκεια της σύσκεψης που έγινε στον ΕΟΦ. όπου η πρόεδρος του Οργανισμού κ. Κατερίνα Αντωνίου έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την επίλυση του προβλήματος, υπήρξε η δέσμευση της εταιρείας ότι θα επιλύσει το πρόβλημα. Ωστόσο αυτό δεν επιλύθηκε, απλά βελτιώθηκε. «Εγώ προσωπικά επικοινωνώντας με συναδέλφους είδα ότι έχει βελτιωθεί, υπό την έννοια άντε το ένα κομμάτι να γίνει δύο ή ο συνεταιρισμός να πάρει ένα 10 – 15% παραπάνω ποσότητα, όμως αυτό δεν επιλύει το πρόβλημα».
Το πρόβλημα, όπως διευκρίνισε ο κ. Βαλτάς δεν είναι τοπικό, είναι γενικό και γι’ αυτό ο ΕΟΦ θα πρέπει να βρει τις κατάλληλες λύσεις. «Εγώ το θέμα δεν το έθεσα επί της βάσης ότι, επειδή η Μυτιλήνη έχει το προσφυγικό πρόβλημα, θα πρέπει να έχει μία διαφοροποίηση σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Το πρόβλημα της Glaxo όπως και με άλλες εταιρείες είναι πανελλαδικό και θα πρέπει ο ΕΟΦ να το αντιμετωπίσει όπως πρέπει. Είναι αδιανόητο φάρμακα σοβαρότατων παθήσεων να παρουσιάζουν ελλείψεις. Και αναλύθηκε το θέμα μέσα στον ΕΟΦ και ο καθένας κατάλαβε ποιος φταίει. Είναι ένα θέμα σοβαρό το οποίο το έχουμε καταγγείλει».
Η δέσμευση της παρασκευάστριας εταιρείας δεν αρκεί για την επίλυση του προβλήματος των ελλείψεων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση σύμφωνα με τον κ. Βαλτά «…η Glaxo δεσμεύτηκε αόριστα ότι θα βελτιώσει την ποσότητα που θα στείλει στην φαρμακαποθήκη». Το ό,τι δίνονται οι ποσότητες που χρειάζονται, όμως κατά τον κ. Βαλτά, είναι αόριστο και δεν φτάνει.
Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αχαϊας κ. Ανδρέας Σοφιαννόπουλος. «Η Glaxo υποστήριξε ότι όσα δίναμε δίνουμε», όμως κατά τον κ. Σοφιαννόπουλο «…αυτό δεν είναι θέση ευθύνης της εταιρείας, όταν γνωρίζει ότι λόγω των διαρκώς υποτιμήσεων η αγορά ρέπει προς την εξαγωγή γιατί υπάρχουν υπερκέρδη. Η ερώτηση που της υποβλήθηκε και από την πρόεδρο του ΕΟΦ και από τον πρόεδρο του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου είναι το πώς περιφρουρεί τις ποσότητες που δίνει και εάν εκεί που τις δίνει διαπιστώνει ότι όντως υπάρχει αποτέλεσμα».
Καταγγελία στη σύσκεψη του ΕΟΦ για… εξωπραγματικές εξαγωγές
Μάλιστα ο κ. Σοφιαννόπουλος αποκάλυψε, απαντώντας στην ερώτηση του DailyPharmaNews.gr ότι κατά τη διάρκεια της σύσκεψης στον ΕΟΦ για το θέμα των ελλείψεων «…καταγγέλθηκε φαρμακαποθήκη η οποία παρέλαβε επισήμως 60 εμβόλια και εξήγαγε 600 και ο πρόεδρος (του ΠΦΣ) ζήτησε εισαγγελική έρευνα. Δεν είναι το εάν έβγαλες από την εταιρεία 4.000 εμβόλια. Το πού τα έδωσες είναι το θέμα και εκεί που τα έδωσες τι τα έκαναν. Και αφού διαπίστωσες ότι εκεί τα έκαναν κάτι, μετά πήρες μέτρα απέναντι σε αυτούς; Αυτό είναι το ζήτημα». Υπάρχει ήδη σκέψη, σύμφωνα με τον κ. Σοφιαννόπουλο, οι φαρμακοποιοί να απευθυνθούν στον Εισαγγελέα για φαρμακαποθήκες, επωνύμως πλέον.
Φαρμακαποθήκες: Κακώς μας κατηγορούν
Από την πλευρά τους οι εκπρόσωποι των φαρμακαποθηκών μιλώντας στο DailyPharmaNews..gr υποστήριξαν ότι οι αιτίες των ελλείψεων κακώς αναζητούνται στις φαρμακαποθήκες. Συγκεκριμένα η κ. Ειρήνη Μαρκάκη, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Φαρμακαποθηκαρίων, τόνισε ότι οι ελλείψεις είναι ένα γενικό φαινόμενο, που δεν αφορά μόνο τη χώρα μας, ενώ από τους κυριότερους λόγους για τις ελλείψεις φαρμάκων, μόνο ένας αφορά τις φαρμακαποθήκες.
«Καταρχάς, υπάρχουν ελλείψεις παντού, σε πολλές άλλες χώρες στο εξωτερικό. Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε κείμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που αναφέρει τους κυριότερους παράγοντες –περίπου 15– στους οποίους οφείλονται οι ελλείψεις φαρμάκων. Μόνο ένας από αυτούς τους παράγοντες, αποδίδει ευθύνες στις φαρμακαποθήκες. Οι περισσότεροι αναφέρονται σε δυσλειτουργίες της φαρμακοβιομηχανίας.
Κατά δεύτερον, οι παράλληλες εξαγωγές είναι νόμιμες παντού και στην ΕΕ από το 1980. Για ό,τι εξάγεται, υπάρχει αντίστοιχο κουπόνι που κατατίθεται στον ΕΟΦ. Ο Οργανισμός έχει πλήρη γνώση των εξαγωγών που γίνονται και, όταν συντρέχουν λόγοι, επιβάλλονται απαγορεύσεις ή περιορισμοί των εξαγωγών, όπως για παράδειγμα στα εμβόλια. Έχει μειωθεί η τροφοδοσία της αγοράς από πλευράς βιομηχανίας και γι’ αυτό υπάρχουν πολλοί λόγοι, όπως τα «πλαφοναρισμένα» προϊόντα».
Κυκλώματα που «σκουπίζουν» τα φάρμακα
Και συνεχίζει η κα. Μαρκάκη: «Ας μην παραβλέψουμε και την ύπαρξη κυκλωμάτων που «σκουπίζουν» τα φάρμακα από τα φαρμακεία και κάνουν εξαγωγές. Αυτό δε συμβαίνει χωρίς να πέφτει στην αντίληψη του φαρμακοποιού. Γιατί συνεργεί, με τη συναίνεσή του, ο φαρμακοποιός; Υπάρχουν ευθύνες, λοιπόν, στον κλάδο του κ. Λουράντου. Ο ΕΟΦ διενεργεί έρευνα εδώ και αρκετό καιρό και πιστεύουμε ότι σύντομα θα γίνουν σχετικές ανακοινώσεις. Αν θέλει ο κ. Λουράντος να βοηθήσει, ας συνδράμει στην προσπάθεια του ΕΟΦ. Εμείς, ως κλάδος, έχουμε κάνει αυτοκάθαρση και είμαστε άτεγκτοι. Αντιθέτως, ο κ. Λουράντος έχει αναφέρει ότι έχουν αφαιρεθεί 4 άδειες φαρμακοποιών».
Επίσης, ο κ. Ανδρέας Γαλανόπουλος, πρόεδρος του Προμηθευτικού Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών Αττικής, στράφηκε κατά του προέδρου του ΠΦΣ κ. Λουράντου λέγοντας ότι «…εμείς είμαστε ο μόνος σύλλογος που δεν κάνουμε παράλληλες εξαγωγές. Αν υπάρχουν αμφιβολίες γι’ αυτό, αντί να εκτοξεύει κατηγορίες ο Λουράντος, να έρθει εισαγγελέας να κάνει έρευνα».
Φυσικά και θα έχει συνέχεια ένα τόσο σοβαρό θέμα. Αναμένουμε τις αντιδράσεις όλων των εμπλεκομένων για να σας ενημερώσουμε για τις εξελίξεις.