Της Τάνιας Η. Μαντουβάλου
Η ψηφιακή τεχνολογία ήδη επηρεάζει την ιατρική πράξη και αναμένεται να την επηρεάσει σε μεγαλύτερο βαθμό σε σημείο που να αλλάξει αποφασιστικά πολλές ιατρικές ειδικότητες, αλλά και τα συστήματα υγείας. Μάλιστα 3 ειδικότητες που αναμένεται να επηρεασθούν σημαντικά είναι η Ακτινολογία η Παθολογοανατομία και η Δερματολογία, δήλωσε μεταξύ άλλων κατά την ομιλία του στο 42ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο, που έγινε στην Αθήνα την περασμένη εβδομάδα, ο Ομότιμος Καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ και διευθυντής καρδιολογικού τομέα στην Κεντρική Κλινική Αθηνών κ. Ιωάννης Λεκάκης. «Η ψηφιακή τεχνολογία που επηρεάζει την παροχή υπηρεσιών υγείας είναι η τεχνητή νοημοσύνη , η τηλεϊατρική , η ανάλυση «μεγάλων δεδομένων, η χρήση «έξυπνων» τηλεφώνων και η μετάβαση στην ιατρική ακριβείας. Η τεχνητή νοημοσύνη παρέχει υψηλή ακρίβεια στην διάγνωση του καρκίνου του μαστού στην μαστογραφία , στην διάγνωση της πνευμονίας, των παθήσεων του ήπατος, και του εγκεφάλου.
Η διάγνωση από ακτινολόγο οδηγεί σε 25% ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα
Αντίθετα η διάγνωση από έμπειρο ακτινολόγο οδηγεί σε 25% ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα . Ένας μεγάλος αριθμός διαγνωστικών αλγορίθμων έχει εγκριθεί από το FDA και πολλές εταιρείες ασχολούνται με το αντικείμενο και παράγουν αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης, που ενσωματώνονται στα διαγνωστικά μηχανήματα. Η πιθανότερη εξέλιξη είναι οι πιο απλές εξετάσεις να διαγιγνώσκονται με βάση τους αλγορίθμους, ενώ στις πιο σύνθετες μπορεί να υπάρχει μια αρχική διάγνωση από τον υπολογιστή και τελική διάγνωση και πόρισμα από τον ακτινολόγο». Στον χώρο της παθολογοανατομίας είναι δεδομένο ότι πολλές φορές υπάρχει διχογνωμία ανάμεσα σε έμπειρους παθολογοανατόμους, ενώ οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης προσφέρουν αξιόπιστη διάγνωση σε σύντομο χρόνο, επισημαίνει ο έγκριτος καρδιολόγος, για να προσθέσει στη συνέχεια, ότι στον τομέα της δερματολογίας η διάγνωση του μελανώματος γίνεται με μεγάλη ακρίβεια από τους αλγορίθμους ενώ αυτό μπορεί να μην παρατηρείται στην διάγνωση από δερματολόγο. «Είναι πιθανόν οι δερματολόγοι στο μέλλον να στραφούν περισσότερο σε χειρουργική αφαίρεση και θεραπεία γενικότερα και να μειωθεί ο ρόλος τους στη διάγνωση. Και σε άλλες ειδικότητες οι εξελίξεις θα είναι σημαντικές. Στην Οφθαλμολογία η διάγνωση της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας και της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας γίνεται έγκαιρα και αξιόπιστα με την χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Στην Καρδιολογία η ανίχνευση επεισοδίων κολπικής μαρμαρυγής σε ηλεκτροκαρδιογράφημα με φλεβοκομβικό ρυθμό , οι παρατεταμένες καταγραφές του ρυθμού , η αυτόματη διάγνωση του υπερηχοκαρδιογραφήματος, η διόρθωση στην λήψη του υπερηχοκαρδιογραφήματος , η διάγνωση στην μαγνητική και την αξονική τομογραφία καρδιάς, αλλά και η συνεισφορά της τεχνητής νοημοσύνης στο αιμοδυναμικό εργαστήριο, οπωσδήποτε τροποποιούν την καρδιολογική πρακτική. Επίσης η ευρεία χρήση μικρών συσκευών η «έξυπνων ρολογιών» για μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και των διαταραχών του ρυθμού πχ κολπική μαρμαρυγή παρέχουν πολλές υπηρεσίες .Στην ογκολογία η ανάλυση του γονιδιώματος και η παρουσία ειδικών πολυμορφισμών παρέχει ήδη σημαντικές πληροφορίες και επηρεάζει την θεραπευτική αγωγή».
Τα ρομποτικά συστήματα αναμένεται το 2055 να φτάσουν σε επίπεδα ανθρώπινης χειρουργικής αποτελεσματικότητας
Και όμως δεν είναι υποθέσεις επιστημονικής φαντασίας, αλλά η προοπτική του μέλλοντος αφού σύμφωνα με τον κ. Λεκάκη στην χειρουργική τα ρομποτικά συστήματα αναμένεται να βελτιώνονται σταδιακά και το 2055 να φτάσουν σε επίπεδο ανθρώπινης χειρουργικής αποτελεσματικότητας . «Η νοσηλευτική φροντίδα θα αντικαθίσταται σε κάποιο βαθμό από ρομποτικά συστήματα που θα επιτελούν βασικές λειτουργίες πχ τακτοποίηση κρεββατιού, χορήγηση φαγητού και φαρμάκων. Στον τομέα της ψυχικής υγείας οι ασθενείς αισθάνονται καλύτερα όταν συζητούν τα προβλήματα τους από μακριά μέσω τηλεδιασκέψεων, παρά να έχουν φυσική παρουσία σε χώρο γραφείου». Η ιατρική ακριβείας, αναφέρει ο καθηγητής, θα επικρατήσει και θα λαμβάνεται υπόψιν και το γονιδίωμα για την χάραξη θεραπευτικής στρατηγικής. Παράλληλα τονίζει ότι η αποδοχή από το κοινό και τους λειτουργούς της υγείας της νέας αυτής ιατρικής, η ανάλυση του κόστους αλλά και κλινικές μελέτες που να αποδεικνύουν την υπεροχή της ιατρικής ακριβείας σε σχέση με την συνήθη ιατρική, είναι απαραίτητα.
Οι κλασσικοί θάλαμοι στα νοσοκομεία θα περιοριστούν σημαντικά
«Η νέα τεχνολογία θα επηρεάσει και τα συστήματα υγείας γενικά. Βάση θα είναι ο ηλεκτρονικός φάκελος υγείας που θα περιέχει όλες τις πληροφορίες συμπεριλαμβανομένου του γονιδιώματος, και που θα βοηθά στην χάραξη θεραπευτικής αγωγής με την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και τις λιγότερες παρενέργειες. Τα νοσοκομεία θα έχουν κυρίως χειρουργεία, αίθουσες επεμβατικής ιατρικής, μονάδες εντατικής θεραπείας και μονάδες ημερήσιας νοσηλείας, ενώ οι κλασσικοί θάλαμοι θα περιοριστούν σημαντικά. Οι ασθενείς μπορούν να παρακολουθούνται από το σπίτι τους με την βοήθεια τηλεϊατρικής και sensors. Αυτή η πρακτική θα μειώσει τον κίνδυνο ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, ένα μεγάλο σημερινό πρόβλημα. Το νοσοκομείο σε τελική φάση θα είναι ένα νοσοκομείο χωρίς χαρτιά». Η Ιατρική του μέλλοντος με την βοήθεια της νέας τεχνολογίας θα είναι μια παγκοσμιοποιημένη ιατρική. Χειρουργικές επεμβάσεις θα διενεργούνται από γιατρούς που ευρίσκονται σε απόσταση από τον ασθενή, ο ασθενής μπορεί να θεραπεύεται σε μία μονάδα εντατικής θεραπείας με γιατρούς που ευρίσκονται σε άλλο χώρο , ο ασθενής θα πηγαίνει σύντομα σπίτι του και θα παρακολουθείται από μακριά με sensors πχ για γλυκόζη ή κάλιο. Όλα αυτά καταλήγει ο κ. Λεκάκης, δεν είναι επιστημονική φαντασία αλλά κοντινή πραγματικότητα!