Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Νέο ρεκόρ κρουσμάτων καταγράφεται φέτος στην Ευρώπη σε νοσήματα που μεταδίδονται από τα κουνούπια, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC).
Ασθένειες που μεταδίδονται από κουνούπια, όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου και ο ιός Τσικουνγκούνια (Chikungunya), κάνουν την εμφάνισή τους σε όλο και περισσότερες περιοχές της Ευρώπης. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η εξάπλωση αυτή συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή, καθώς οι υψηλές θερμοκρασίες και οι συχνές βροχοπτώσεις δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των εντόμων-φορέων.
«Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα, όπου η μεγαλύτερη σε διάρκεια, πιο εκτεταμένη και πιο έντονη εξάπλωση ασθενειών που μεταδίδονται από κουνούπια γίνεται η νέα κανονικότητα», δήλωσε η επικεφαλής του ECDC, Pamela Rendi-Wagner.
Οι ειδικοί του ECDC προειδοποιούν ότι οι μολύνσεις αναμένεται να αυξηθούν τις επόμενες εβδομάδες και καλούν σε αυξημένη επαγρύπνηση τόσο τις αρχές όσο και τους πολίτες των ευρωπαϊκών χωρών.
Ο ιός του Δυτικού Νείλου «σαρώνει» την Ιταλία
Η Ιταλία είναι η πιο πληγείσα ευρωπαϊκή χώρα από τον ιό του Δυτικού Νείλου το 2025. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ECDC, από την αρχή της σεζόν καταγράφηκαν στην Ιταλία 274 επιβεβαιωμένα κρούσματα, ποσοστό που αντιστοιχεί σε πάνω από το 80 % των συνολικά 335 λοιμώξεων που δηλώθηκαν σε οκτώ χώρες της ΕΕ.
Οι υπόλοιπες περιπτώσεις λοιμώξεων από τον ιό εντοπίζονται κυρίως στην Ελλάδα, τη Σερβία, τη Γαλλία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, την Ισπανία και τη Βουλγαρία.
Έξαρση κρουσμάτων του ιού του Δυτικού Νείλου και στην Ελλάδα
Έξαρση στα κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου καταγράφεται και στην Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με την εβδομαδιαία έκθεση του ΕΟΔΥ, από την αρχή της περιόδου μετάδοσης 2025 έως και τις 20 Αυγούστου, έχουν διαγνωστεί συνολικά 47 εγχώρια κρούσματα, ενώ έχουν καταγραφεί και δύο θάνατοι.
Από τα 47 κρούσματα του ιού, τα 41 παρουσίασαν εκδηλώσεις από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ), όπως εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή/και οξεία χαλαρή παράλυση, ενώ 6 κρούσματα εμφάνισαν ήπιες εκδηλώσεις ή δεν είχαν καθόλου συμπτώματα από το ΚΝΣ.
Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα μολυσμένων «κοινών» κουνουπιών. Οι άνθρωποι που μολύνονται, μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια ή σε άλλους ανθρώπους (με άμεση επαφή).
Στην πλειονότητά τους, τα άτομα που μολύνονται δεν αρρωσταίνουν καθόλου ή παρουσιάζουν μόνο ήπια συμπτώματα. Ωστόσο, σε ένα μικρό ποσοστό (μικρότερο από 1%), τα άτομα που μολύνονται – και ιδιαίτερα εκείνα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες- εμφανίζουν σοβαρή νόσο που προσβάλλει το νευρικό σύστημα, κυρίως εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα.
Παγκόσμια ανησυχία για το Δάγκειο Πυρετό
Ο δάγκειος πυρετός παραμένει μια μεγάλη παγκόσμια απειλή για τη δημόσια υγεία, με ιδιαίτερα αυξημένη συχνότητα στη Λατινική Αμερική, τη Νοτιοανατολική Ασία και τον Ειρηνικό.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Καταπολέμησης Κουνουπιών (EMCA), το 2024 καταγράφηκε ως η χειρότερη χρονιά στην ιστορία για τον δάγκειο πυρετό, με πάνω από 14 εκατομμύρια κρούσματα και σχεδόν 12.000 θανάτους που σχετίζονται με την ασθένεια.
Ο δάγκειος πυρετός είναι επικίνδυνος γιατί, πέρα από τα εκατομμύρια κρούσματα που προκαλεί κάθε χρόνο, μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγικό πυρετό, καταπληξία και θάνατο. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία και η επιβίωση του ασθενή εξαρτάται από την άμεση ιατρική φροντίδα.
Ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης αυξάνεται ιδιαίτερα σε περίπτωση επαναμόλυνσης με διαφορετικό ορότυπο του ιού, κάτι που καθιστά τη νόσο μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι ασθένειες που μεταδίδονται από τα κουνούπια προκαλούν πάνω από 1 εκατομμύριο θανάτους και μολύνουν έως και 700 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, σχεδόν 1 άτομο στους 10.
Τα αναγκαία ατομικά μέτρα προστασίας
Σύμφωνα με το ECDC, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και τον ΕΟΔΥΥ, καθ’ όλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών είναι αναγκαίο να τηρούνται τα ακόλουθα μέτρα ατομικής προστασίας από τους πολίτες:
• Χρήση εγκεκριμένων εντομοαπωθητικών σώματος και εγκεκριμένων εντομοαπωθητικών/εντομοκτόνων χώρου, πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης.
• Χρήση κουνουπιέρων και τοποθέτηση σιτών σε πόρτες και παράθυρα.
• Απομάκρυνση συλλογών στάσιμου νερού από τις αυλές και τα μπαλκόνια.
• Χρήση ανεμιστήρων ή κλιματισμού, καθώς αποτρέπουν τα κουνούπια να πλησιάζουν.
• Ρούχα ανοιχτόχρωμα, με μακριά μανίκια και παντελόνια, ειδικά το σούρουπο και το ξημέρωμα.
• ‘Ατομα μεγαλύτερης ηλικίας, άτομα με ανοσοκαταστολή και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα, πρέπει να τηρούν τα ατομικά μέτρα προστασίας από κουνούπια με ιδιαίτερη συνέπεια, καθώς κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν σοβαρά.
