Τουλάχιστον 1 στα 6 παιδιά στη χώρα μας αυτοτραυματίζεται

Ο αυτοτραυματισμός στους εφήβους και τους νέους αποτελεί ένα ανησυχητικά αυξανόμενο φαινόμενο, που συνδέεται στενά με την ψυχική πίεση, τα έντονα συναισθήματα και την αδυναμία υγιούς διαχείρισής τους. Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη Παιδιά και νέοι που αυτοτραυματίζονται δεν επιδιώκουν να θέσουν τέλος στη ζωή τους: προσπαθούν, συχνά ασυνείδητα, να ανακουφιστούν από υπερβολικό άγχος, θλίψη, θυμό ή εσωτερική σύγχυση. Σε ένα περιβάλλον όπου η ψηφιακή «σύνδεση» δεν μεταφράζεται σε πραγματική στήριξη και ουσιαστικές σχέσεις, πολλοί νέοι βιώνουν βαθύ αίσθημα μοναξιάς και αδυνατούν να εκφράσουν όσα νιώθουν. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων, η πρόσβαση σε εξειδικευμένη ψυχολογική υποστήριξη και η ενδυνάμωση των οικογενειών αποτελούν κρίσιμες προϋποθέσεις για την πρόληψη και την ουσιαστική αντιμετώπιση αυτού του ευάλωτου και σύνθετου προβλήματος.

Σημαντικό βήμα για την προστασία των νέων η λειτουργία το Πρόγραμμα Αντιμετώπισης Αυτοτραυματισμού με τη συνεργασία υπουργείου Υγείας και UNICEF

Για πρώτη φορά στη χώρα μας, το υπουργείο Υγείας – σε συνεργασία με την UNICEF – υλοποιεί ένα ολοκληρωμένο και επιστημονικά τεκμηριωμένο πρόγραμμα για την πρόληψη και αντιμετώπιση του αυτοτραυματισμού στους νέους. Η επίσημη παρουσίαση της Εθνικής Δράσης για την Προαγωγή Υγείας Παιδιού και Οικογένειας πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου, στην Εθνική Πινακοθήκη, σηματοδοτώντας την έναρξη μίας συστηματικής πολιτικής παρέμβασης σε ένα θέμα που για χρόνια αντιμετωπιζόταν με σιωπή και αποσπασματικότητα. Η Εθνική Δράση περιλαμβάνει πολλαπλούς πυλώνες, που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των παιδιών και των οικογενειών ανάλογα με την ηλικία, το αναπτυξιακό στάδιο και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.

Πυλώνας 1: Ενίσχυση ψυχικής υγείας γονιών και παιδιών

Ο πρώτος πυλώνας βασίζεται σε ένα διεθνώς αναγνωρισμένο πρόγραμμα ψυχικής υγείας που έχει αναπτυχθεί στην Αυστραλία και εφαρμόζεται ήδη σε περισσότερες από 30 χώρες. Για πρώτη φορά εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, προσφέροντας:

• Δωρεάν συμβουλευτικές ή/και θεραπευτικές ομαδικές συνεδρίες για γονείς
• Ενίσχυση γονεϊκών δεξιοτήτων
• Στήριξη στη διαχείριση ψυχικών δυσκολιών τόσο των γονιών όσο και των παιδιών

Μέχρι σήμερα, πάνω από 500 οικογένειες έχουν συμμετάσχει στο πρόγραμμα, αξιοποιώντας δωρεάν υπηρεσίες που στηρίζουν στην πράξη την οικογενειακή συνοχή και ευημερία.

Πυλώνας 2: Το πρώτο Πρόγραμμα Αντιμετώπισης Αυτοτραυματισμού στους νέους

Ο δεύτερος πυλώνας αφορά μία από τις πιο επείγουσες προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας: τον αυτοτραυματισμό των νέων. Το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με την UNICEF, θεσμοθέτησε στην Α’ Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών το Πρότυπο Κοινοτικό Κέντρο για την Ψυχική Υγεία των Νέων, ηλικίας 17-24 ετών. Το Κέντρο ήδη λειτουργεί, παρέχοντας δωρεάν:

• Κλινική αξιολόγηση
• Ατομική και ομαδική ψυχοθεραπεία
• Συμβουλευτικές υπηρεσίες για τους γονείς
• Εξειδικευμένες θεραπευτικές παρεμβάσεις
• Δυνατότητα εξ αποστάσεως συνεδριών μέσω τηλεψυχιατρικής

Ραντεβού & πληροφορίες: 210 7462290 | 210 7462281 (Δευτέρα–Παρασκευή, 09:00–21:00) Email: kaan@eginitio.uoa.gr

Ηχηρή προειδοποίηση από τα δεδομένα: τουλάχιστον 1 στα 6 παιδιά στη χώρα μας αυτοτραυματίζεται

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν νέα ερευνητικά δεδομένα που αναδεικνύουν το φορτίο που σηκώνουν οι νέοι στην Ελλάδα:

• 1 στα 6 παιδιά αυτοτραυματίζεται
• Τα κορίτσια εμφανίζουν σαφώς υψηλότερα ποσοστά
• Πάνω από το 60% των νέων δηλώνουν ότι γνωρίζουν κάποιον που αυτοτραυματίζεται
• 76% των νέων βιώνουν συχνά συναισθήματα θλίψης, άγχους, θυμού ή απελπισίας
• 62,7% δυσκολεύονται να διαχειριστούν αυτά τα αρνητικά συναισθήματα

Πρόκειται για αριθμούς που δεν επιτρέπουν εφησυχασμό και καταδεικνύουν πόσο απαραίτητη είναι η ανάπτυξη ενός συνεκτικού συστήματος έγκαιρης παρέμβασης. Ειρήνη Αγαπηδάκη: «Κάθε νέα, κάθε νέος που αυτοτραυματίζεται χρειάζεται να ξέρει ότι δεν είναι μόνος» Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, μίλησε με ιδιαίτερη ευαισθησία για τις προκλήσεις που βιώνουν οι νέοι σήμερα: «Το δυσκολότερο και πολυτιμότερο βήμα για όλους μας στη ζωή, είναι να βρούμε τη δύναμη να αποδεχτούμε μια αλήθεια που πονάει. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής χαρακτηρίζεται από ιλιγγιώδη ταχύτητα και συνεχείς αλλαγές. Σε αυτό το περιβάλλον που κυριαρχεί η εικόνα και όχι το βίωμα, οι νέοι συχνά, ενώ φαίνονται συνεχώς συνδεδεμένοι ψηφιακά, στην πραγματικότητα στερούνται ουσιωδών κοινωνικών σχέσεων, στερούνται των βιωμάτων που θα θρέψουν τον ψυχισμό και θα τους μάθουν ότι μπορούν να εμπιστεύονται τους ανθρώπους, αξίζει να μάθουν να αγαπούν, να παλεύουν, να ζουν με βάση την επιθυμία και να σέβονται τις ανάγκες τους».

Παράλληλα, αναφέρθηκε στη σημασία της νέας υπηρεσίας:

«Κάθε νέα, κάθε νέος που αυτοτραυματίζεται, χρειάζεται να ξέρει ότι δεν είναι μόνη, δεν είναι μόνος. Υπάρχει μια ομάδα ειδικών που ξέρει και καταλαβαίνει τι συμβαίνει και μπορεί να τους μιλήσει ελεύθερα για όσα βιώνει. Είμαστε δίπλα σε κάθε νέο, σε κάθε οικογένεια, με τον πιο έμπρακτο τρόπο: αναπτύσσοντας το Πρότυπο Κοινοτικό Κέντρο για την Ψυχική Υγεία των Νέων, που παρέχει δωρεάν υπηρεσίες σε νέους που αυτοτραυματίζονται και τις οικογένειες τους». Η κ. Αγαπηδάκη εξήγησε ότι η πρωτοβουλία αυτή αγγίζει όλο το «οικοσύστημα» γύρω από το παιδί – την οικογένεια, το σχολείο, τους επαγγελματίες υγείας – προσφέροντας εργαλεία έγκαιρης αναγνώρισης και ασφαλούς παρέμβασης: «Στόχος μας είναι να δώσουμε στους νέους όχι απλά θεραπεία, αλλά τη δυνατότητα να ανακαλύψουν τον εαυτό τους, να ονειρευτούν, να ζήσουν τη ζωή τους όπως επιθυμούν, όπως αξίζει σε όλους μας».

UNICEF: Μία ευρωπαϊκή και παγκόσμια καλή πρακτική με επίκεντρο τα δικαιώματα των παιδιών

Ο Διπλωματικός Εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα, κ. Γασάν Χαλίλ, τόνισε τη σημασία της συνεργασίας με το Υπουργείο Υγείας και τη συμβολή του προγράμματος στην προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των παιδιών, όπως κατοχυρώνονται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών. Όπως υπογράμμισε, η νέα αυτή παρέμβαση αποτελεί υπόδειγμα τόσο για ευρωπαϊκές όσο και για διεθνείς πρακτικές και μπορεί να αποτελέσει οδηγό για άλλες χώρες. Ειδικοί στην πρώτη γραμμή: Τα παιδιά χρειάζονται ένα πλαίσιο φροντίδας που να μην αφήνει κανέναν πίσω Στο πάνελ συμμετείχαν:

• Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη
• Ο Δρ. Ιωάννης Μαλογιάννης, ψυχίατρος και επιστημονικά υπεύθυνος του Κέντρου
• Η Μυρσίνη Καζάκου, υπεύθυνη προγράμματος UNICEF
• Ο Θωμάς Γεράκης, Διευθύνων Σύμβουλος της MARC

Οι ομιλητές ανέδειξαν τις πολυδιάστατες αιτίες του αυτοτραυματισμού και παρουσίασαν δεδομένα που αποτυπώνουν τη δύσκολη ψυχοκοινωνική πραγματικότητα πολλών νέων στην Ελλάδα. Η νέα υπηρεσία ανταποκρίνεται σε αυτές τις ανάγκες με τρόπο συστηματικό, δημιουργώντας ένα εθνικό πλαίσιο πρόληψης και θεραπείας, όχι μόνο για τους νέους αλλά και για τους γονείς και τους επαγγελματίες υγείας.

Μία δημόσια πολιτική που συνδέεται με την ελπίδα – και με την πράξη

Το Πρόγραμμα Αντιμετώπισης Αυτοτραυματισμού στους Νέους δεν αποτελεί απλώς μία νέα υπηρεσία. Είναι μια ουσιαστική δέσμευση της Πολιτείας να προστατεύσει τη νέα γενιά, να στηρίξει τις οικογένειες και να δημιουργήσει συνθήκες ασφάλειας εκεί όπου κυριαρχούσαν ο φόβος και η αβεβαιότητα. Η δράση χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας – Ελλάδα 2.0, με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Next Generation EU, διασφαλίζοντας σταθερή και μακροπρόθεσμη υλοποίηση.