Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Ο αυτισμός είναι μια εκ γενετής και δια βίου νευροαναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα επικοινωνούν, κοινωνικοποιούνται και αντιλαμβάνονται τον κόσμο.
Παρά την επικρατούσα αντίληψη ότι ο αυτισμός διαγιγνώσκεται κυρίως στην παιδική ηλικία, πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα αποκαλύπτουν ότι ένα τεράστιο ποσοστό ενηλίκων με αυτισμό, ιδιαίτερα μεσήλικων και ηλικιωμένων, παραμένει αδιάγνωστο, με σημαντικές επιπτώσεις στη σωματική, ψυχική και κοινωνική τους ευημερία.
Τεράστιο κενό στην έγκαιρη διάγνωση του αυτισμού σε μεγαλύτερες ηλικίες
Πρόσφατη ανασκόπηση από το King’s College London διαπιστώνει ότι οι περισσότεροι ενήλικες με Διαταραχή στο Φάσμα του Αυτισμού (ΔΦΑ) άνω των 40 ετών παραμένουν αδιάγνωστοι.
Συγκεκριμένα, τα ευρήματα της ανασκόπησης έδειξαν ότι 89% των ατόμων ηλικίας 40–59 ετών και 96–97% των ατόμων άνω των 60 ετών δεν έχουν ποτέ λάβει επίσημη διάγνωση. Η υποδιάγνωση είναι εντονότερη στους άνδρες (91%) σε σχέση με τις γυναίκες (80%) στην ηλικιακή ομάδα 40–59 ετών. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν το μεγάλο χάσμα στην αναγνώριση του αυτισμού στη μέση και τρίτη ηλικία.
«Αυτές οι πολύ υψηλές εκτιμήσεις υποδιάγνωσης υποδηλώνουν ότι πολλοί ενήλικες με αυτισμό δεν έχουν ποτέ αναγνωριστεί ως αυτιστικοί και δεν τους έχει προσφερθεί η σωστή υποστήριξη. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν το μέγεθος του κενού στην έγκαιρη αναγνώριση του αυτισμού σε μεγαλύτερες ηλικίες, όχι μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά πιθανότατα και διεθνώς», εξηγεί ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Δρ. Gavin Stewart.
Οι επιπτώσεις του αδιάγνωστου αυτισμού στους ενήλικες
Η ανασκόπηση, που είναι η μεγαλύτερη του είδους της, κατέδειξε ότι οι ενήλικες με ΔΦΑ αντιμετωπίζουν υψηλότερα ποσοστά σωματικών και ψυχικών προβλημάτων.
• Επιπτώσεις στη σωματική υγεία
Οι αδιάγνωστοι ενήλικες με ΔΦΑ παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά ποικίλων παθολογικών καταστάσεων, μεταξύ των οποίων καρδιαγγειακά νοσήματα, νευρολογικές διαταραχές (π.χ. νόσος Πάρκινσον), αυτοάνοσα νοσήματα, γαστρεντερικές διαταραχές, οστεοπόρωση και αρθρίτιδα. Επιπλέον, οι ηλικιωμένοι αυτιστικοί παρουσιάζουν έως έξι φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για αυτοκτονικές σκέψεις ή αυτοτραυματισμό
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το εύρημα ότι τα άτομα με αδιάγνωστο αυτισμό έχουν τετραπλάσιο κίνδυνο πρώιμης άνοιας συγκριτικά με μη αυτιστικούς συνομηλίκους.
Η μέση διάρκεια ζωής των αυτιστικών ενηλίκων υπολείπεται κατά περίπου έξι έτη σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό (75 έναντι 81 ετών).
• Επιπτώσεις στην ψυχική υγεία
Η υποδιάγνωση του αυτισμού στερεί από τους ενήλικες την πρόσβαση σε ψυχολογική και ψυχιατρική υποστήριξη, επιτείνοντας την ευαλωτότητά τους.
Η ανασκόπηση κατέδειξε αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης, άγχους, αυτοκτονικών σκέψεων και συμπεριφορών αυτοτραυματισμού, έως 6 φορές υψηλότερα από τον γενικό πληθυσμό.
Η διάγνωση και η κατάλληλη υποστήριξη των ατόμων στο φάσμα του αυτισμού βελτιώνουν την ποιότητα ζωής τους, μειώνουν τον κίνδυνο σωματικών και ψυχικών νοσημάτων και προάγουν την κοινωνική ένταξη
Η σημασία της διάγνωσης
Σύμφωνα με τον Δρ. Stewart, «από το 1980 μέχρι σήμερα μόνο το 0,4% της επιστημονικής έρευνας για τον αυτισμό έχει επικεντρωθεί σε ενήλικες μέσης ή μεγαλύτερης ηλικίας. Παρά την τεράστια αύξηση του ενδιαφέροντος από το 2012 και μετά, η συντριπτική πλειονότητα των μελετών εξακολουθεί να αφορά παιδιά και νεαρούς ενήλικες, αφήνοντας σημαντικά κενά γνώσης για τους ενήλικες που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού».
Όπως υπογραμμίζουν οι ερευνητές, η υποδιάγνωση του αυτισμού στους ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας αποτελεί κρίσιμο ζήτημα δημόσιας υγείας. Η διάγνωση στην ενήλικη ζωή είναι σημαντική καθώς μπορεί να προσφέρει πρόσβαση σε εξατομικευμένη φροντίδα και κοινωνική στήριξη και βελτίωση της ψυχικής υγείας μέσω της κατανόησης και της αποδοχής από το οικογενειακό, κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον.
Με πληροφορίες από το Annual Review of Developmental Psychology και το King’s College.
