Εμβόλιο Έρπητα Ζωστήρα: Νέα δεδομένα δείχνουν ότι μπορεί να επιβραδύνει την πορεία της άνοιας 

Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη

Ένα εμβόλιο με απρόσμενα οφέλη για τον εγκέφαλο

Νέα ευρήματα από μια εκτεταμένη μελέτη δείχνουν ότι το εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα ενδέχεται να προσφέρει σημαντική προστασία σε άτομα που ήδη ζουν με άνοια. Σύμφωνα με την έρευνα, όσοι ασθενείς έλαβαν το εμβόλιο εμφάνισαν αισθητά μικρότερο κίνδυνο θανάτου από άνοια συγκριτικά με όσους δεν εμβολιάστηκαν – ένα εύρημα που ανοίγει τον δρόμο για πιθανές νέες θεραπευτικές στρατηγικές.

30% χαμηλότερος κίνδυνος θανάτου από άνοια

Η μελέτη*, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell*, ανέλυσε δεδομένα από περισσότερους από 14.000 ηλικιωμένους στην Ουαλία, οι οποίοι είχαν διαγνωστεί με άνοια στην έναρξη του εθνικού προγράμματος εμβολιασμού. Κατά τη διάρκεια εννέα ετών παρακολούθησης, περίπου οι μισοί κατέληξαν από αίτια που σχετίζονταν με την άνοια. Ωστόσο, όσοι είχαν εμβολιαστεί με το Zostavax της MSD (MERCK SHARP & DOHME) εμφάνισαν σχεδόν 30% μικρότερο κίνδυνο θανάτου από τη νόσο, υποδηλώνοντας ότι το εμβόλιο δεν περιορίζεται μόνο στην πρόληψη, αλλά ίσως επιβραδύνει και την ίδια την εξέλιξη της άνοιας.

Προστασία και σε επίπεδο πρόληψης

Τα νέα δεδομένα έρχονται να προστεθούν σε προηγούμενη μελέτη από την Ουαλία, στην οποία παρατηρήθηκε ότι οι ηλικιωμένοι που έλαβαν το Zostavax είχαν 20% χαμηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν άνοια σε σχέση με συνομηλίκους που δεν εμβολιάστηκαν. «Το πιο εντυπωσιακό εύρημα είναι ότι το εμβόλιο φαίνεται να παρέχει όχι μόνο προληπτικά, αλλά και θεραπευτικά οφέλη σε άτομα που ήδη έχουν άνοια», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Dr. Pascal Geldsetzer από το Πανεπιστήμιο Stanford.

Άγνωστος ακόμη ο ακριβής μηχανισμός

Παρά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα, παραμένει ασαφές πώς ακριβώς το εμβόλιο συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου. Οι ερευνητές εξετάζουν εάν η δράση του οφείλεται:

• Σε γενική ενίσχυση του ανοσοποιητικού
• Σε μείωση των επανενεργοποιήσεων του ιού που προκαλεί τον έρπητα ζωστήρα
• Ή σε κάποιον ακόμη άγνωστο βιολογικό μηχανισμό

Επιπλέον, δεν είναι ακόμη γνωστό αν το νεότερο και πιο αποτελεσματικό εμβόλιο Shingrix της GlaxoSmithKline θα έχει αντίστοιχη ή ακόμη μεγαλύτερη προστατευτική επίδραση στην άνοια.

Συνεχή θετικά σήματα από όλο τον κόσμο

Το Zostavax έχει πλέον αντικατασταθεί στις περισσότερες χώρες, καθώς η προστασία του φθίνει με τα χρόνια και το Shingrix έχει αποδειχθεί ανώτερο. Παρ’ όλα αυτά, τα αποτελέσματα της έρευνας προκαλούν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον. Την τελευταία διετία, τα ευρήματα της Ουαλίας επιβεβαιώθηκαν σε αρχεία υγείας από την Αγγλία, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τον Καναδά. «Βλέπουμε σταθερά ένα ισχυρό προστατευτικό σήμα σε σύνολα δεδομένων από διαφορετικές χώρες», ανέφερε ο Dr. Geldsetzer, ενισχύοντας την άποψη ότι ο εμβολιασμός κατά του έρπητα ζωστήρα ίσως αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στην αντιμετώπιση της άνοιας. Περισσότερα στοιχεία για τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell είναι διαθέσιμα στον σύνδεσμο: https://www.cell.com/cell/fulltext/S0092-8674(25)01256-5?utm_source=Sailthru&utm_medium=Newsletter&utm_campaign=Health-Rounds&utm_term=120425&lctg=63e121d07a7ced439a0e2587