Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Μια νέα διεθνής μελέτη διαπίστωσε ότι η έναρξη της εμμηνόπαυσης σε νεαρότερη ηλικία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Αντίθετα, η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση φαίνεται να σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας.
Είναι διαπιστωμένο ότι οι γυναίκες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο άνοιας σε σύγκριση με τους άνδρες, με τις γυναίκες να αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα δύο τρίτα των ατόμων παγκοσμίως που ζουν με νόσο Αλτσχάιμερ.
Ενώ το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής στις γυναίκες μπορεί να εξηγήσει εν μέρει τον υψηλότερο κίνδυνο στις γυναίκες, παράγοντες όπως η αναπαραγωγική υγεία και τα ορμονικά επίπεδα μπορεί να διαδραματίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γκάλγουεϊ και το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης εξέτασαν δεδομένα υγείας από 1.329 γνωστικά υγιείς γυναίκες από τη μελέτη Framingham Heart Study – τη μακροβιότερη διαχρονική μελέτη κοόρτης στον κόσμο – για να διερευνήσουν την πιθανή σχέση μεταξύ αναπαραγωγικών παραγόντων και δεικτών γήρανσης του εγκεφάλου.
Στη μελέτη, αρχικά διερευνήθηκαν η ηλικία κατά την οποία εμφανίστηκε η πρώτη περίοδος, η ηλικία έναρξης της εμμηνόπαυσης, η διάρκεια της αναπαραγωγικής ζωής, τα επίπεδα οιστρογόνων στο αίμα και το εάν μια γυναίκα χρησιμοποίησε μετεμμηνοπαυσιακή ορμονοθεραπεία ή όχι.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές εξέτασαν νευρογνωστικούς και νευροαπεικονιστικούς δείκτες από μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου, καθώς και την απόδοση των γυναικών σε γνωστικά τεστ, συμπεριλαμβανομένων τεστ μνήμης, δεξιοτήτων συλλογισμού και οπτικοχωρικών δεξιοτήτων.
Τι έδειξαν τα ευρήματα της μελέτης
Τα ευρήματα της μελέτης αποκάλυψαν ότι:
• Η είσοδος στην εμμηνόπαυση σε νεαρότερη ηλικία (πριν από τα 50 έτη) σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας.
• Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση φαίνεται να σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο άνοιας.
• Η μεγαλύτερη έκθεση σε οιστρογόνα κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ζωής συσχετίστηκε με βελτιωμένη γνωστική απόδοση και μεγαλύτερο όγκο εγκεφάλου.
• Η γέννηση περισσότερων παιδιών, τα υψηλότερα επίπεδα οιστρογόνων στο αίμα και η μεγαλύτερη ηλικία κατά την εμμηνόπαυση συσχετίστηκαν επίσης με καλύτερη οπτικοχωρική απόδοση σε γνωστικά τεστ. Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι γυναίκες που απέκτησαν παιδιά είχαν μεγαλύτερο συνολικό όγκο εγκεφάλου.
«Όταν διερευνήσαμε τα σημάδια γήρανσης του εγκεφάλου σε μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου, διαπιστώσαμε επίσης ότι η απόκτηση περισσότερων παιδιών συσχετίστηκε με μεγαλύτερους όγκους εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών που τείνουν να παρατηρούν συρρίκνωση στη νόσο Αλτσχάιμερ. Αντιθέτως, η εμμηνόπαυση πριν από την ηλικία των 50 ετών συνδέθηκε με μικρότερο όγκο ιππόκαμπου, του τμήματος δηλαδή του εγκεφάλου που χρησιμοποιείται στη μνήμη και τη μάθηση, γεγονός που υποδηλώνει πιθανή ευαλωτότητα στη γνωστική παρακμή», εξηγεί ο Δρ. Emer McGrath, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και Νευρολόγος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Galway.
Οι ερευνητές τονίζουν πως, αν και τα ευρήματα υποδηλώνουν θετικά γνωστικά οφέλη από τη μεγαλύτερη έκθεση σε οιστρογόνα κατά τη διάρκεια της ζωής, απαιτείται περαιτέρω επικύρωση με μελέτες σε μεγαλύτερο πληθυσμό.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Journal for Alzheimer’s Disease.
