Εντυπωσιακά αποτελέσματα που αλλάζουν τα θεραπευτικά δεδομένα παρουσιάστηκαν στο 36ο Διεθνές Συνέδριο για την Επιληψία (IEC 2025, Λισαβόνα), για το cenobamate, ένα αντιεπιληπτικό φάρμακο που προσφέρει σημαντικά οφέλη σε ενήλικες με επιληψία και μη ελεγχόμενες κρίσεις εστιακής έναρξης.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι η θεραπεία με cenobamate δεν περιορίζεται μόνο στη μείωση των κρίσεων, αλλά οδηγεί επίσης σε λιγότερες νοσηλείες, μειωμένες επισκέψεις στα επείγοντα και, το πιο σημαντικό, σε μειωμένο κίνδυνο αιφνίδιου, ανεξήγητου θανάτου από επιληψία (SUDEP).
Τι είναι το cenobamate
Το cenobamate ανήκει στα αντιεπιληπτικά φάρμακα (ASM) και στην Ευρώπη έχει εγκριθεί ως συμπληρωματική θεραπεία για κρίσεις εστιακής έναρξης – με ή χωρίς δευτερογενή γενίκευση – σε ενήλικες που δεν έχουν ανταποκριθεί σε τουλάχιστον δύο προηγούμενα αντιεπιληπτικά.
Ενθαρρυντικά αποτελέσματα στην Ισπανία
Σε αναδρομική μελέτη που διεξήχθη σε εννέα νοσοκομεία της Ισπανίας με τη συμμετοχή 129 ασθενών, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση της συχνότητας των κρίσεων και υψηλά ποσοστά πλήρους ύφεσης.
· 71% των ασθενών συνέχισαν τη θεραπεία στον πρώτο χρόνο
· 60% στον δεύτερο
· 56% στον τρίτο χρόνο
Επιπλέον, έως και 29% των ασθενών παρέμειναν χωρίς κρίσεις για τουλάχιστον έναν χρόνο, ενώ κάποιοι κατόρθωσαν πλήρη ύφεση για δύο ή τρία έτη. Ιδιαίτερα θετικά ήταν τα αποτελέσματα σε άτομα που είχαν δοκιμάσει μέχρι τρία φάρμακα χωρίς επιτυχία, γεγονός που δείχνει τη σημασία της έγκαιρης επιλογής αποτελεσματικής θεραπείας.
Σύνδεση με μείωση του κινδύνου SUDEP
Μια πρόσθετη ανάλυση της ίδιας μελέτης κατέδειξε ότι οι ασθενείς που έμειναν χωρίς κρίσεις – ειδικά εκείνοι με τονικοκλονικές κρίσεις – είχαν σημαντικά μικρότερο κίνδυνο αιφνίδιου, ανεξήγητου θανάτου από επιληψία, όπως μετρήθηκε με τις κλίμακες SUDEP-3 και SUDEP-7.
Ο νευρολόγος Dr. Vicente Villanueva τόνισε ότι η πρόσβαση στα νέα ASM μπορεί να αλλάξει ριζικά την πορεία της νόσου, καθώς «ο μακροπρόθεσμος στόχος παραμένει η πλήρης απουσία κρίσεων».
Αποτελέσματα από τις ΗΠΑ: λιγότερες νοσηλείες και χαμηλότερο κόστος
Μια ξεχωριστή μελέτη από τη βάση δεδομένων IQVIA PharMetrics Plus στις ΗΠΑ επιβεβαίωσε ότι η θεραπεία με cenobamate οδήγησε σε μειωμένες νοσηλείες και λιγότερες επισκέψεις στα επείγοντα, γεγονός που όχι μόνο βελτιώνει την ποιότητα ζωής, αλλά μειώνει και το συνολικό κόστος για τα συστήματα υγείας.
Η καινοτομία της τεχνητής νοημοσύνης
Η κατασκευάστρια εταιρεία του φαρμάκου, η Angelini Pharma, παρουσίασε επίσης έρευνα που αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση για τη μελέτη της σχέσης μεταξύ επιληψίας και κατάθλιψης. Οι επιστήμονες εντόπισαν παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στην αλληλεπίδραση των δύο παθήσεων, ανοίγοντας τον δρόμο για στοχευμένες, έγκαιρες παρεμβάσεις.
«Στόχος μας είναι να αναπτύξουμε καινοτόμες λύσεις που θα επιτρέψουν στους ασθενείς να αποκτήσουν τον έλεγχο των κρίσεών τους», δήλωσε ο Dr. Rafal Kaminski, Διευθύνων Επιστημονικός Σύμβουλος της Angelini Pharma.
Η επιληψία σήμερα
Η επιληψία επηρεάζει περίπου 50 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως – έξι εκατομμύρια μόνο στην Ευρώπη. Οι αιτίες της ποικίλλουν, αλλά σε πολλές περιπτώσεις παραμένουν άγνωστες. Οι επιπτώσεις της νόσου εκτείνονται πέρα από τις κρίσεις, επηρεάζοντας την ψυχική υγεία, την κοινωνική ζωή και τις επαγγελματικές ευκαιρίες.
Παρά τις διαθέσιμες θεραπείες, περίπου το 40% των ασθενών παραμένει χωρίς επαρκή έλεγχο της νόσου, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη συνεχή ανάπτυξη νέων, πιο αποτελεσματικών φαρμάκων όπως το cenobamate.
Το cenobamate βρίσκεται υπό συνεχή φαρμακοεπαγρύπνηση. Οι ασθενείς καλούνται να αναφέρουν τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες, συμβάλλοντας στη συλλογή νέων δεδομένων για την ασφάλεια του φαρμάκου.
