Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η έκθεση στο αλκοόλ κατά τα πρώιμα στάδια της εμβρυϊκής ανάπτυξης μεταβάλλει σημαντικά τη γονιδιακή δραστηριότητα και τον κυτταρικό μεταβολισμό του εμβρύου.
Η προγεννητική έκθεση στο αλκοόλ είναι μια από τις σημαντικότερες αιτίες αναπτυξιακής αναπηρίας που επηρεάζει το 3-5% των ατόμων στον δυτικό κόσμο. Μεταξύ των αναπτυξιακών διαταραχών που μπορεί να προκληθούν συμπεριλαμβάνονται οι νευροαναπτυξιακές διαταραχές, οι δομικές δυσπλασίες και το σύνδρομο εμβρυϊκού αλκοόλ, το οποίο χαρακτηρίζεται από κρανιοπροσωπικές δυσπλασίες, ελαττώματα του κεντρικού νευρικού συστήματος και προγεννητικό και μεταγεννητικό περιορισμό ανάπτυξης.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Φινλανδικής Ένωσης για τις Νοητικές και Αναπτυξιακές Αναπηρίες, περίπου 1.000 έως 3.000 παιδιά γεννιούνται στη Φινλανδία κάθε χρόνο με μόνιμες βλάβες που προκαλούνται από το αλκοόλ, αλλά λόγω των δυσκολιών στη διάγνωση, ο πραγματικός αριθμός παραμένει άγνωστος.
Η επίδραση του αλκοόλ στα πρώιμα στάδια της εμβρυϊκής ανάπτυξης
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας, θέλησαν να διερευνήσουν τις επιπτώσεις του αλκοόλ κατά τα πρώιμα στάδια της εμβρυϊκής ανάπτυξης. Τα ευρήματα προέκυψαν από εργαστηριακές καλλιέργειες, όπου οι επιστήμονες εξέτασαν τον τρόπο με τον οποίο το αλκοόλ επηρεάζει τη διαφοροποίηση των εμβρυϊκών κυττάρων.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα αρχικά κύτταρα που σχηματίζουν το νευρικό σύστημα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στο αλκοόλ. Η μελέτη αποκάλυψε ότι ακόμη και στις πρώτες εβδομάδες ανάπτυξης, το αλκοόλ μπορεί να διαταράξει τις φυσιολογικές κυτταρικές διεργασίες και να επηρεάσει τη λειτουργία των γονιδίων. Αυτές οι διαταραχές ήταν πιο έντονες στα πρώτα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για τον σχηματισμό του νευρικού συστήματος, γεγονός που υποδηλώνει αυξημένη ευπάθεια σε αυτά τα κρίσιμα αναπτυξιακά στάδια.
Τα ευρήματα της μελέτης υπογραμμίζουν τους πιθανούς κινδύνους που σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ κατά τον προγραμματισμό της εγκυμοσύνης και την πρώιμη κύηση.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ορισμένες από τις αναπτυξιακές διαταραχές που προκαλούνται από το αλκοόλ μπορεί να εμφανιστούν κατά τις πρώτες κιόλας εβδομάδες της εγκυμοσύνης, όταν ακόμη και μικρές αλλαγές στη γονιδιακή λειτουργία μπορούν να επηρεάσουν την πορεία της ανάπτυξης. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να διευκρινιστεί σε ποιο βαθμό το κυτταρικό μοντέλο και οι συγκεντρώσεις αλκοόλ αντιστοιχούν στην πραγματική έκθεση στους ανθρώπους.
Πηγή: University of of Helsinki
