Μελέτη της Pesticide Action Network Europe διαπιστώνει μέσες συγκεντρώσεις 100 φορές υψηλότερες από το νερό βρύσης
Υψηλά επίπεδα ενός τοξικού «παντοτινού χημικού» (forever chemical) εντοπίστηκαν σε προϊόντα δημητριακών σε όλη την Ευρώπη, εξαιτίας της παρουσίας του σε φυτοφάρμακα.
Σύμφωνα με τη μελέτη της οργάνωσης PAN Europe, τα πιο επιβαρυμένα τρόφιμα είναι τα δημητριακά πρωινού, με μέσες συγκεντρώσεις του χημικού να είναι 100 φορές υψηλότερες από αυτές που βρίσκονται στο νερό της βρύσης.
Η έρευνα εντόπισε τριφθοροξικό οξύ (TFA) — μια ουσία που παράγεται όταν φυτοφάρμακα που περιέχουν χημικά Pfas διασπώνται στο έδαφος — σε δημητριακά πρωινού, δημοφιλή γλυκίσματα, ζυμαρικά, κρουασάν, ψωμί ολικής άλεσης και λευκό ψωμί, καθώς και σε αλεύρι.
Τι είναι τα PFAS και γιατί αποκαλούνται «παντοτινά χημικά»
Οι ουσίες Pfas (περ- και πολυφθοροαλκυλικές ενώσεις) χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία και σε καταναλωτικά προϊόντα από τη δεκαετία του 1950.
Ονομάζονται «παντοτινά χημικά» επειδή μπορούν να χρειαστούν εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια για να αποδομηθούν μετά την απόρριψή τους στο περιβάλλον. Αν διαρρεύσουν στο έδαφος ή στο νερό — κάτι που συμβαίνει συχνά — μπορούν να παραμείνουν εκεί για αιώνες.
Οι επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον γίνονται ολοένα πιο ξεκάθαρες, με νέες μελέτες να δείχνουν συνδέσεις μεταξύ ορισμένων από αυτές τις ουσίες και ασθενειών όπως ο καρκίνος.
Γιατί το TFA είναι επικίνδυνο
Το τριφθοροξικό οξύ (TFA):
- θεωρείται αναπαραγωγικά τοξικό (reprotoxic),
δηλαδή μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα, τη λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος και την εμβρυική ανάπτυξη - έχει συσχετιστεί με ανεπιθύμητες επιδράσεις στη λειτουργία του θυρεοειδούς, του ήπατος και του ανοσοποιητικού.
Ακτιβιστές ζητούν από τις κυβερνήσεις:
- να θεσπίσουν πολύ πιο αυστηρό όριο ασφαλείας για το TFA
- να απαγορεύσουν όλα τα φυτοφάρμακα Pfas και άλλες πηγές TFA.
Σήμερα, οι κυβερνήσεις δεν παρακολουθούν τα επίπεδα TFA στα τρόφιμα.
Τι εξετάστηκε στη μελέτη
Η μελέτη ανέλυσε 65 συμβατικά προϊόντα δημητριακών που αγοράστηκαν σε 16 ευρωπαϊκές χώρες — η πρώτη έρευνα αυτού του είδους σε επίπεδο ΕΕ.
Προηγούμενες έρευνες είχαν βρει υψηλά επίπεδα TFA σε κρασί και ορισμένες ποσότητες σε νερό βρύσης. Επειδή το TFA είναι υδατοδιαλυτό, απορροφάται εύκολα από τα φυτά μέσω του εδάφους.
Βασικά ευρήματα:
- Το TFA εντοπίστηκε στο 81,5% των δειγμάτων (53 από τα 65).
- Τα προϊόντα από σιτάρι ήταν σημαντικά πιο μολυσμένα από άλλα δημητριακά.
- Τα υψηλότερα επίπεδα βρέθηκαν:
- σε ιρλανδικά δημητριακά πρωινού,
- σε βελγικό ψωμί ολικής,
- σε γερμανικό ψωμί ολικής,
- σε γαλλική μπαγκέτα.
Το TFA βρέθηκε σε μεγάλη ποικιλία τροφίμων, όπως σπαγγέτι, τυροπιτάκια, μπισκότα τζίντζερ και άλλα αρτοσκευάσματα.
Τι λένε οι ειδικοί
Η Salomé Roynel, υπεύθυνη πολιτικής στην PAN Europe, δήλωσε: «Όλοι εκτίθενται στο TFA μέσω πολλαπλών οδών, όπως το φαγητό και το πόσιμο νερό. Τα ευρήματά μας επιβεβαιώνουν την επείγουσα ανάγκη για άμεση απαγόρευση των φυτοφαρμάκων Pfas, ώστε να σταματήσει η περαιτέρω μόλυνση της τροφικής αλυσίδας.»
Πηγή: Theguardian
