Ο καρκίνος του ενδομητρίου είναι ένας τύπος καρκίνου που ξεκινά στη μήτρα. Η μήτρα είναι το κοίλο, πυελικό όργανο σε σχήμα αχλαδιού, στο οποίο πραγματοποιείται η ανάπτυξη του εμβρύου.
Ο καρκίνος του ενδομητρίου ξεκινά στο στρώμα των κυττάρων που σχηματίζουν την εσωτερική επένδυση της μήτρας, ενώ αρκετές φορές αυτός ο τύπος καρκίνου ονομάζεται και καρκίνος της μήτρας. Υπάρχουν και άλλοι τύποι καρκίνου που μπορεί να σχηματιστούν στη μήτρα, όπως το σάρκωμα της μήτρας, αλλά είναι πολύ λιγότερο συχνές από τον καρκίνο του ενδομητρίου.
Ο καρκίνος του ενδομητρίου ανιχνεύεται συνήθως σε πρώιμο στάδιο επειδή προκαλεί συχνά μη φυσιολογική κολπική αιμορραγία. Εάν ο καρκίνος ανακαλυφθεί νωρίς, η χειρουργική αφαίρεση της μήτρας συχνά θεραπεύει την ασθένεια.
Συμπτώματα
Συμπτώματα του καρκίνου του ενδομητρίου είναι:
- Κολπική αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση
- Αιμορραγία μεταξύ των περιόδων της εμμήνου ρύσης
- Πυελικός πόνος
Πότε να επισκεφθείτε γιατρό
Κλείστε άμεσα ραντεβού με τον γιατρό σας εάν αντιμετωπίσετε επίμονα συμπτώματα που σας ανησυχούν.
Αιτίες
Δεν είναι ιατρικά γνωστό τι είναι αυτό που προκαλεί καρκίνο του ενδομητρίου. Αυτό που είναι γνωστό είναι πως ουσιαστικά δημιουργούνται αλλαγές (μεταλλάξεις) στο DNA των κυττάρων του ενδομητρίου, δηλαδή, την επένδυση της μήτρας.
Η μετάλλαξη μετατρέπει τα φυσιολογικά, υγιή κύτταρα σε μη φυσιολογικά. Τα υγιή κύτταρα αναπτύσσονται και πολλαπλασιάζονται με καθορισμένο ρυθμό και τελικά πεθαίνουν σε έναν εξίσου καθορισμένο χρόνο. Τα μη φυσιολογικά κύτταρα αναπτύσσονται και πολλαπλασιάζονται εκτός ελέγχου και δεν πεθαίνουν σε καθορισμένο χρόνο. Τα συσσωρευμένα μη φυσιολογικά κύτταρα σχηματίζουν μια μάζα (όγκο), ενώ τα καρκινικά κύτταρα εισβάλλουν σε κοντινούς ιστούς και μπορούν να διαχωριστούν από έναν αρχικό όγκο και να εξαπλωθούν σε άλλα σημεία του σώματος (μετάσταση).
Παράγοντες κινδύνου
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ενδομητρίου είναι:
- Αλλαγές στην ισορροπία των γυναικείων ορμονών στο σώμα. Οι ωοθήκες παράγουν δύο κύριες γυναικείες ορμόνες – τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη. Οι διακυμάνσεις στην ισορροπία αυτών των ορμονών προκαλούν αλλαγές στο ενδομήτριο.
Μια ασθένεια ή πάθηση που αυξάνει την ποσότητα των οιστρογόνων, αλλά όχι το επίπεδο της προγεστερόνης, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου. Παραδείγματα αποτελούν τα ακανόνιστα σχήματα ωορρηξίας -τα οποία συνοδεύουν συνήθως το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών- η παχυσαρκία και ο διαβήτης. Η λήψη ορμονών μετά την εμμηνόπαυση που περιέχουν οιστρογόνα, αλλά όχι προγεστερόνη αυξάνει επίσης τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου.
Τέλος, ένας σπάνιος τύπος όγκου των ωοθηκών που εκκρίνει οιστρογόνα μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου.
- Περισσότερα χρόνια εμμήνου ρύσεως. Η έναρξη της εμμήνου ρύσεως σε νεαρή ηλικία, δηλαδή, πριν από την ηλικία των 12 ετών ή η έναρξη της εμμηνόπαυσης σε μεγαλύτερη ηλικία αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου. Όσο περισσότερες περίοδοι είχατε, τόσο περισσότερο το ενδομήτριο εκτέθηκε στο οιστρογόνο.
- Καμία εγκυμοσύνη. Εάν δεν έχετε μείνει ποτέ έγκυος, έχετε μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου από μια γυναίκα που είχε τουλάχιστον μία εγκυμοσύνη.
- Μεγαλύτερη ηλικία. Καθώς μεγαλώνετε, αυξάνεται και ο κίνδυνος καρκίνου του ενδομητρίου, καθώς συνήθως εμφανίζεται μετά την εμμηνόπαυση.
- Παχυσαρκία. Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου, καθώς το υπερβολικό σωματικό λίπος μεταβάλλει σημαντικά την ισορροπία των ορμονών του σώματός σας.
- Ορμονική θεραπεία για καρκίνο του μαστού. Η λήψη του φαρμάκου ορμονοθεραπείας για τον καρκίνο του μαστού μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου. Συζητήστε για αυτόν τον κίνδυνο με τον γιατρό σας.
- Κληρονομικό σύνδρομο καρκίνου του παχέος εντέρου. Το σύνδρομο Lynch, που ονομάζεται επίσης κληρονομικός καρκίνος του παχέος εντέρου (HNPCC), είναι ένα σύνδρομο που αυξάνει τον κίνδυνο της συγκεκριμένης ασθένειας, καθώς και άλλων καρκίνων, όπως αυτόν του ενδομητρίου. Το σύνδρομο Lynch προκαλείται από μια γονιδιακή μετάλλαξη που μεταδίδεται από γονείς σε παιδιά. Επομένως, εάν ένα μέλος της οικογένειας έχει διαγνωστεί με σύνδρομο Lynch, συζητήστε με τον γιατρό σας τον κίνδυνο γενετικού συνδρόμου, ενώ εάν έχετε διαγνωστεί οι ίδιοι με σύνδρομο Lynch, ρωτήστε το γιατρό σας σε ποιες εξετάσεις ελέγχου καρκίνου θα χρειαστεί να υποβληθείτε.
Πρόληψη
Προκειμένου να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ενδομητρίου:
- Εάν σκέφτεστε να προχωρήσετε σε θεραπεία αντικατάστασης ορμονών για τον έλεγχο των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τους κινδύνους και τα οφέλη. Η αντικατάσταση οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου, ενώ η λήψη ενός συνδυασμού οιστρογόνων και προγεστερόνης μπορεί να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο. Η ορμονική θεραπεία ενέχει κι άλλους κινδύνους, οπότε συζητήστε με τον γιατρό σας, ώστε να βρείτε μια ισορροπία ανάμεσα στα οφέλη και τους κινδύνους.
- Εξετάστε το ενδεχόμενο λήψης αντισυλληπτικών χαπιών. Η χρήση αντισυλληπτικών από το στόμα για τουλάχιστον ένα έτος μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου, ενώ η μείωση του κινδύνου θεωρείται ότι διαρκεί αρκετά χρόνια μετά τη διακοπή των αντισυλληπτικών χαπιών. Ωστόσο, τα αντισυλληπτικά χάπια έχουν ορισμένες παρενέργειες, επομένως θα πρέπει να συζητήσετε τα οφέλη και τους κινδύνους με τον γιατρό σας.
- Διατηρήστε ένα υγιές βάρος. Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου, γι ‘αυτό προσπαθήστε να επιτύχετε, αλλά και να διατηρήσετε ένα υγιές βάρος. Εάν πρέπει να χάσετε βάρος, αυξήστε τη σωματική σας δραστηριότητα και μειώστε τον αριθμό των θερμίδων που καταναλώνετε καθημερινά.
