Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.

Η οσφυαλγία είναι ένα από τα πιο συχνά προβλήματα υγείας παγκοσμίως. Εκτιμάται ότι το 80% του γενικού πληθυσμού θα παρουσιάσει συμπτώματα οσφυαλγίας κάποια στιγμή στη ζωή του.

Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από πόνο στην οσφυϊκή περιοχή της σπονδυλικής στήλης, χαμηλά στην πλάτη. Ο πόνος αυτός μπορεί να είναι οξύς, δηλαδή να εμφανίζεται ξαφνικά και να διαρκεί λίγες ημέρες ή εβδομάδες , ή χρόνιος, όταν επιμένει για περισσότερο από ένα χρόνο.

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο πόνος μπορεί να είναι τόσο έντονος, που ο ασθενής δεν μπορεί να κουνηθεί (λουμπάγκο).

Τα αίτια της οσφυαλγίας

Οι πιο συνηθισμένες αιτίες της οσφυαλγίας είναι η κάκωση των μυών και των συνδέσμων της μέσης, συνήθως μετά από έναν τραυματισμό, μετά από άρση βάρους ή μετά μια έντονη αθλητική δραστηριότητα.

Όταν ο πόνος επιμένει, ενδέχεται να οφείλεται σε δυσλειτουργία του μεσοσπονδύλιου δίσκου, σε σπονδυλαρθρίτιδα, σε σπονδυλολίσθηση ή σπονδυλόλυση, σε σπονδυλική στένωση, σε σφυϊκή δισκοκήλη ή δισκοπάθεια.

Σε μεγαλύτερες ηλικίες, η οσφυαλγία μπορεί να σχετίζεται με σκολίωση, λόρδωση, κύφωση ή οστεοπορωτικά κατάγματα σπονδύλων.

Ο πόνος μπορεί επίσης να προέρχεται από φλεγμονώδεις καταστάσεις, όπως η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, ή από άλλες παθολογικές καταστάσεις, όπως λοιμώξεις, πέτρες στα νεφρά, ενδομητρίωση, παγκρεατίτιδα και σπανιότερα σε όγκους σπονδυλικής στήλης ή πολλαπλούν μυέλωμα.

Παράγοντες κινδύνου

Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν σημαντικά στη εκδήλωση οσφυαλγίας. Οι κυριότεροι είναι:

• Κακή στάση σώματος: Η πολύωρη καθιστική εργασία, το σήκωμα βάρους με λανθασμένο τρόπο ή η συνεχής κλίση του κορμού αυξάνουν τον μηχανικό φόρτο στην οσφυϊκή μοίρα, οδηγώντας σε οσφυαλγία.

• Έλλειψη σωματικής άσκησης: Η απουσία φυσικής δραστηριότητας συμβάλλει σε αδύναμους μύες του κορμού και της μέσης, οι οποίοι δεν υποστηρίζουν σωστά τη σπονδυλική στήλη, αυξάνοντας έτσι την ευαισθησία σε τραυματισμούς.

• Παχυσαρκία: Η αυξημένη σωματική μάζα καταπονεί τους μεσοσπονδύλιους δίσκους και τις αρθρώσεις.

• Ηλικία: Οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις των δίσκων και των αρθρώσεων που εξελίσσονται σε οσφυαλγία είναι συχνότερες σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

• Κάπνισμα: Η ανθυγιεινή αυτή συνήθεια συνδέεται με μειωμένη αιμάτωση των μεσοσπονδυλίων δίσκων και αποδυνάμωση των οστών.

• Ψυχολογικοί παράγοντες: Τα υψηλά επίπεδα άγχους και η κατάθλιψη έχουν συσχετιστεί με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης χρόνιας οσφυαλγίας.

Ο πόνος στη μέση δεν επηρεάζει μόνο τη σωματική λειτουργικότητα, αλλά και την ψυχολογική ευεξία και την ποιότητα ζωής του ατόμου. Η κατανόηση των αιτιών και των παραγόντων κινδύνου που προκαλούν οσφυαλγία είναι ουσιαστική, τόσο για τη σωστή διάγνωση και θεραπεία όσο και για την πρόληψη των υποτροπών.

Πότε είναι απαραίτητο να αναζητήσουμε ιατρική γνώμη

Η επίσκεψη σε γιατρό κρίνεται αναγκαία όταν:

• Ο πόνος στη μέση διαρκεί περισσότερο από 3 – 4 εβδομάδες.

• Υπάρχει αδυναμία ή μούδιασμα στα κάτω άκρα.

• Παρατηρείται απώλεια ελέγχου της κύστης ή του εντέρου.

• Συνοδεύεται από πυρετό.

• Εμφανίζεται ανεξήγητη απώλεια βάρους.

• Ο πόνος επιδεινώνεται τη νύχτα.

• Όταν ο πόνος δεν υποχωρεί με απλά παυσίπονα.

• Υπάρχει ιστορικό κακοήθειας ή καρκίνου.

Με τη σωστή διάγνωση και την εξατομικευμένη θεραπεία από εξειδικευμένο ιατρό, ο πόνος της οσφυαλγίας μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, είτε συντηρητικά, με αντιφλεγμονώδη και παυσίπονα, είτε – σε πιο σπάνιες περιπτώσεις – χειρουργικά.