Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Γνωρίζετε ότι υπάρχουν αιτίες που προκαλούν υπεργλυκαιμία, δηλαδή μεγάλη αύξηση του σακχάρου στο αίμα, αλλά δεν σχετίζονται με το σακχαρώδη διαβήτη;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το υψηλό σάκχαρο στο αίμα δεν εμφανίζεται μόνο σε άτομα με διαβήτη αλλά μπορεί να προκληθεί και από άλλες ιατρικές καταστάσεις ή ακόμη κι από κοινές συνήθειες της καθημερινής ζωής.
Πότε ανεβαίνει το σάκχαρο σε μη διαβητικά άτομα
Υπάρχουν αρκετές αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν παροδικά ή μόνιμα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, χωρίς να υπάρχει διάγνωση σακχαρώδη διαβήτη.
Οι κυριότερες αιτίες είναι:
Η γενετική προδιάθεση
Το οικογενειακό ιστορικό διαβήτη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης υψηλού σακχάρου στο αίμα. Η μειωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη μπορεί να είναι κληρονομική και μπορεί να σας κάνει πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση υψηλού σακχάρου στο αίμα.
Η ανθυγιεινή διατροφή
Η υπερβολική ζάχαρη και οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες διασπώνται σε γλυκόζη, αυξάνοντας το σάκχαρο στο αίμα και προκαλώντας απελευθέρωση ινσουλίνης για αποθήκευση ενέργειας.
Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας
Έρευνες δείχνουν ότι η καθιστική ζωή αυξάνει τον κίνδυνο αντίστασης στην ινσουλίνη και οδηγούν σε αύξηση του σακχάρου στο αίμα.
Η παγκρεατική νόσος
Παθήσεις όπως η παγκρεατίτιδα, ο καρκίνος του παγκρέατος και η κυστική ίνωση μπορούν να οδηγήσουν σε υπεργλυκαιμία λόγω βλάβης στα παγκρεατικά κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη.
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών συχνά έχουν ορμονικές ανισορροπίες και εμφανίζουν αντίσταση στην ινσουλίνη, με αποτέλεσμα η περίσσεια γλυκόζης να παραμένει στην κυκλοφορία του αίματος και να οδηγεί σε υπεργλυκαιμία.
Οι τραυματισμοί
Το σωματικό στρες μετά από ένα τραυματισμό μπορεί να αυξήσει το σάκχαρο στο αίμα αλλάζοντας τον μεταβολισμό της γλυκόζης. Το σωματικό στρες πυροδοτεί επίσης την απελευθέρωση φλεγμονωδών πρωτεϊνών που ονομάζονται κυτοκίνες, οι οποίες προάγουν την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Το στρες μετά από χειρουργείο
Όταν το σώμα υφίσταται στρες μετά από χειρουργική επέμβαση, αυτό οδηγεί σε αυξημένες κυτοκίνες και ορμόνες που ενισχύουν την παραγωγή γλυκόζης στο ήπαρ, εμποδίζοντας την ικανότητα της ινσουλίνης να μειώνει το σάκχαρο στο αίμα. Έως και 30% των ανθρώπων μετά από μια επέμβαση μπορεί να εμφανίσουν υπεργλυκαιμία.
Ορισμένες λοιμώξεις
Συχνά, λοιμώξεις όπως η πνευμονία ή οι ουρολοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση του σακχάρου στο αίμα.
Ορισμένα φάρμακα
Ορισμένα φάρμακα όπως η ντοπαμίνη, η νορεπινεφρίνη, τα ανοσοκατασταλτικά, η κυκλοσπορίνη και τα κορτικοστεροειδή μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, καθώς ενεργοποιούν ένζυμα που αυξάνουν τη γλυκόζη και διαταράσσουν την ικανότητα της ινσουλίνης να τη ρυθμίζει.
Η εντερική και παρεντερική διατροφή
Ασθενείς που λαμβάνουν τη διατροφή τους μέσω καθετήρα σίτισης ή ενδοφλεβίως διατρέχουν κίνδυνο να εκδηλώσουν υπεργλυκαιμία.
Η παχυσαρκία
Τα υπερβολικά λιποκύτταρα στον οργανισμό διαταράσσουν την ισορροπία της γλυκόζης και της ινσουλίνης στο σώμα, καθώς απελευθερώνουν φλεγμονώδεις πρωτεΐνες οι οποίες αυξάνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Η ουλίτιδα
Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι η προχωρημένη ουλίτιδα οδηγεί σε αυξημένη φλεγμονή στο σώμα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Το σύνδρομο Cushing
Τα άτομα με σύνδρομο Cushing συχνά έχουν υψηλό σάκχαρο στο αίμα λόγω υπερβολικής κορτιζόλης, μιας ορμόνης που παράγεται από τα επινεφρίδια. Η αυξημένη κορτιζόλη μπορεί να επηρεάσει την ινσουλίνη, οδηγώντας σε αντίσταση στην ινσουλίνη.
Τα ηλιακά εγκαύματα
Το ηλιακό έγκαυμα είναι ένα είδος σωματικού τραύματος που καταπονεί το σώμα και μπορεί να προκαλέσει απότομη αύξηση του σακχάρου στο αίμα.
Τα τεχνητά γλυκαντικά
Ορισμένα τεχνητά γλυκαντικά μπορεί να επηρεάσουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη ή να αλλάξουν τα βακτήρια του εντέρου, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.
Το αλκοόλ
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να διαταράξει την ικανότητα του ήπατος να ρυθμίζει τη γλυκόζη και να επηρεάσει την απόκριση στην ινσουλίνη.
Ο καφές
Μερικοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στην καφεΐνη, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Ο ανεπαρκής ύπνος
Ακόμα και μία μόνο νύχτα κακού ύπνου μπορεί να διαταράξει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και να δυσκολέψει τον οργανισμό να διαχειριστεί αποτελεσματικά το σάκχαρο στο αίμα.
Η παράλειψη πρωινού
Η παράλειψη του πρωινού μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερες αυξήσεις στο σάκχαρο του αίματος μετά το μεσημεριανό γεύμα και το δείπνο.
Η αφυδάτωση
Η έλλειψη νερού στο σώμα αυξάνει τη συγκέντρωση του σακχάρου στο αίμα.
Το χρόνιο στρες
Όταν το σώμα βιώνει υψηλά επίπεδα χρόνιου στρες απελευθερώνει περισσότερη κορτιζόλη, η οποία στη συνέχεια προκαλεί μείωση της έκκρισης ινσουλίνης από το σώμα.
