Από την Αθηνά Γκόρου
Νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι οι μικρότεροι, οι κόρες και τα πιο συνεργάσιμα παιδιά απολαμβάνουν πιο “ζεστή” μεταχείριση — συνήθως χωρίς οι γονείς να το καταλαβαίνουν.
Η διαχρονική ερώτηση «Έχει ο γονιός αγαπημένο παιδί;» φαίνεται πως κρύβει περισσότερη αλήθεια από όσο φανταζόμαστε, σύμφωνα με νέα έρευνα του Brigham Young University (BYU), καθώς οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι γονείς συχνά τείνουν να δείχνουν μεγαλύτερη προτίμηση στα νεότερα αδέρφια και στις κόρες τους, αλλά χωρίς να το αντιλαμβάνονται πλήρως, ενώ ταυτόχρονα προτιμούν πιο υπεύθυνα και φιλικά παιδιά, ανεξάρτητα από τη σειρά γέννησης ή το φύλο.
Η μελέτη, που διενεργήθηκε από τον καθηγητή Alex Jensen του Τμήματος Οικογενειακής Ζωής του BYU, βασίστηκε σε δεδομένα από πάνω από 19.000 άτομα, συγκεντρωμένα από πολλαπλές δημοσιευμένες και αδημοσίευτες πηγές. Το εύρος των δεδομένων δίνει μια σφαιρική εικόνα των γονεϊκών προτιμήσεων και του τρόπου που αυτές επηρεάζουν την ψυχική υγεία και τις σχέσεις μεταξύ των αδερφών.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, τα μικρότερα αδέρφια συνήθως λαμβάνουν πιο ζεστή και τρυφερή συμπεριφορά από τους γονείς, ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά αποκτούν περισσότερο χώρο και αυτονομία καθώς μεγαλώνουν. Μικρή προτίμηση παρατηρείται και προς τις κόρες, αλλά αυτή είναι ορατή κυρίως στους ίδιους τους γονείς, ενώ τα παιδιά δεν την αντιλαμβάνονται.
Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την γονεϊκή συμπεριφορά είναι η προσωπικότητα του παιδιού. Παιδιά που χαρακτηρίζονται από υπευθυνότητα και ευγένεια, ανεξαρτήτως ηλικίας ή φύλου, τυγχάνουν καλύτερης αντιμετώπισης.
Ο Jensen τονίζει ότι αυτή η προτίμηση δεν είναι απλά μια «προσωπική αδυναμία» των γονιών, αλλά έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των παιδιών. Παιδιά που αισθάνονται ότι δεν είναι το «αγαπημένο» τείνουν να εμφανίζουν περισσότερα προβλήματα συμπεριφοράς και ψυχολογικές δυσκολίες, τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο.
«Είναι σημαντικό οι γονείς να παρατηρούν τις δυναμικές μέσα στην οικογένεια και να κατανοούν πώς οι συμπεριφορές τους επηρεάζουν τα παιδιά», επισημαίνει ο Jensen. «Τα παιδιά συχνά δίνουν σήματα όταν νιώθουν αδικημένα ή παραμελημένα, και οι γονείς πρέπει να είναι ανοιχτοί σε αυτά τα μηνύματα και να κάνουν τις αναγκαίες αλλαγές στην ανατροφή τους.»
Η έρευνα δεν προτείνει να νιώθουν οι γονείς ενοχές, αλλά να είναι πιο προσεκτικοί στις αθέλητες διακρίσεις που μπορεί να κάνουν. Αντί να προσπαθούν να φέρονται «ίσως και πολύ ίσα» χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές ανάγκες κάθε παιδιού, μπορούν να βρουν ισορροπία που να στηρίζει καλύτερα την ψυχική και συναισθηματική ανάπτυξη όλων των παιδιών.
Ο Jensen κλείνει με ένα μήνυμα προς τους γονείς: «Να είστε υπομονετικοί με τον εαυτό σας και τα παιδιά σας. Περάστε χρόνο μαζί, κάντε δραστηριότητες που αρέσουν σε όλους και καλλιεργήστε σχέσεις που βασίζονται στην κατανόηση και την αγάπη. Αυτό είναι το κλειδί για να δυναμώσετε τους δεσμούς στην οικογένεια και να προστατεύσετε την ευημερία όλων.»
Για περισσότερες πληροφορίες:
Alexander C. Jensen, McKell A. Jorgensen-Wells. Parents favor daughters: A meta-analysis of gender and other predictors of parental differential treatment.. Psychological Bulletin, 2025; DOI: 10.1037/bul0000458
