Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Φτάνουν οι καλές προθέσεις; Αυτό είναι το ερώτημα που προέκυψε από τα όσα ανέφερε σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα «Πολιτική του Φαρμάκου: Ποιες οι αναγκαίες Μεταρρυθμίσεις», ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας κ. Γιώργος Γιαννόπουλος απευθυνόμενος στον Αναπληρωτή Γραμματέα του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Αλέξανδρο Τσαπέκο προκειμένου να υπερασπιστεί  την πολιτική του υπουργείου για τα γενόσημα.

Κατά τη διάρκεια του τραπεζιού που πραγματοποιήθηκε  στο πλαίσιο της 10^η διημερίδας και Έκθεσης ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΥΓΕΊΑΣ το Σαββατοκύριακο 2 και 3 Φεβρουαρίου, συζητήθηκε μεταξύ των άλλων και το θέμα της πολιτικής του υπουργείου για την προώθηση των γενοσήμων και την  αύξηση του μεριδίου τους στην αγορά.

Ο κ. Τσαπέκος, παίρνοντας το λόγο έθεσε κάποια θέματα στο τραπέζι όπως το καυτό θέμα των ελλείψεων εξηγώντας ότι «μιλάμε για πρόσβαση των πολιτών στο φάρμακο. Υπάρχει τρόπος. Έχετε εργαλεία. Έχετε την ΗΔΙΚΑ, την ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Μπορείτε να δείτε που εξάγονται, που πάνε τα φάρμακα. Δεν μπορούμε καθημερινά, αντί να ασχολούμαστε με τον ασθενή μας, να του μιλάμε για τις παρενέργειες των φαρμάκων, τις αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων για το τι θα πρέπει να κάνει, να προσέξει και να αποφύγει, να σπαταλάμε χρόνο για να βρούμε το Χ φάρμακο που είναι απαραίτητο αλλά ελλειπτικό».

Ο  κ. Τσαπέκος ουσιαστικά κάλεσε το υπουργείο να δει τις στρεβλώσεις και τα αδιέξοδα που έφεραν τα μνημόνια (π.χ rebate 0,8% για τη χορήγηση off patent, πολυιδιοκτησία και του ωραρίου) αλλά και ζητήματα όπως η τάση αύξησης της έγκρισης συνταγογραφούμενων φαρμάκων ως ΜΥΣΥΦΑ και να παρέμβει με διορθωτικές κινήσεις.

Στάθηκε συγκεκριμένα στο rebate 0.8% στα off patent φάρμακα που επιβλήθηκε στα φαρμακεία, όπου καλείται ο φαρμακοποιός να «πληρώσει» ουσιαστικά την επιλογή του πελάτη να αγοράσει off patent φάρμακο αντί γενοσήμου. «Πληρώνουμε 0.8% όταν δίνουμε off patent το οποίο επιλέγει ο ασθενής. Εμείς πληρώνουμε την επιλογή του ασθενή. Αυτό που το είδατε; Δηλαδή λέει η συνταγή τη δραστική, του λέμε εμείς του ασθενούς “αυτό είναι το γενόσημο που θα πάρεις” εκείνος λέει “όχι, εγώ θέλω το πρωτότυπο – οff patent” και εγώ καλούμαι να πληρώσω την επιλογή αυτή του ασθενή». «Αυτά», συνέχισε ο κ. Τσαπέκος «είναι στρεβλώσεις, τις οποίες καταπίνουμε αλλά περιμένουμε να δικαιωθούμε».

Από την πλευρά του ο κ. Γιαννόπουλος αντέτεινε ότι το μέτρο (σ.σ. «χαράτσι» κατά τους φαρμακοποιούς) του 0,8% δεν επιβλήθηκε τυχαία. «Ξέρουν όλοι εδώ που είναι σήμερα ότι το 50% των συνταγών που πάνε στα φαρμακεία έχουν γενόσημα φάρμακα και το μισό από αυτές αλλάζει στο φαρμακείο. Τώρα, αλλάζει με την ευθύνη του φαρμακοποιού; Αλλάζει επειδή ο ασθενής ξέρει ότι “τα γενόσημα δεν είναι καλό πράγμα” και θέλει πρωτότυπο; Αλλάζει επειδή ο γιατρός έδωσε “χαρτάκι” κάπου στην τσέπη του ασθενούς λέγοντας ότι “εντάξει, ας σου γράφω εγώ αυτό, πάρε εσύ το πρωτότυπο”; Δεν μπορώ να το ξέρω αυτό. Να θυμίζω όμως ότι ένα χρόνο πριν θεσμοθετήσουμε αυτό το τιμωρητικό πρόσθετο rebate του 0,8% επί των πρωτοτύπων φαρμάκων που πωλούνται σ’ ένα φαρμακείο είχαμε θεσμοθετήσει ένα θετικό κίνητρο το οποίο έλεγε ότι όσο κάθε 10% πάνω που πουλάει ο φαρμακοποιός πάνω από το 25% γενοσήμων στα φαρμακεία του έχει απαλλαγή από το rebate 3%» για να καταλήξει ότι τελικά έλεγε πως όσο περισσότερα γενόσημα δώσεις, τόσο μεγαλύτερη έκπτωση του rebate θα δώσεις. Αυτό ήταν ένα θετικό κίνητρο που δόθηκε ένα χρόνο πριν. Αυτό που κάνουμε τώρα με το 0,8 % ήταν γιατί είπαμε ότι οι ασθενείς που έχουν χρόνια νόσο με 10% συμμετοχή και πάρουν γενόσημο θα έχουν μηδενική συμμετοχή. Αυτό είχε ένα μικρό κόστος  και επειδή είπαμε ότι ο φαρμακοποιός ωφελείται από τα να πουλάει πρωτότυπα επειδή το περιθώριο κέρδους είναι μεγαλύτερο λόγω μεγαλύτερης λιανικής τιμής, αυτό να αντισταθμιστεί μέσα από το 0,8%».

Ο κ. Τσαπέκος ωστόσο ζητώντας το λόγο συμφώνησε ότι «ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου έχει το δίκιο του ως ένα βαθμό αλλά από την άλλη θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αυτό που δόθηκε ως ένα “επίδομα” για τη προώθηση γενοσήμων ήταν πριν δύο χρόνια και ακόμη τα λεφτά δεν έχουν δοθεί σε αυτούς που όντως το έκαναν ενώ αυτό που έκαναν το καλοκαίρι με το 0.8% ήδη το εισπράττουν».

Και εδώ, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, βγήκε η είδηση που είχε να κάνει με την απάντηση του κ. Γιαννόπουλου στον κ. Τσαπέκο ότι «εγώ το ακούω πρώτη φορά σήμερα», κάτι το οποίο ισχυρίστηκε ο κ. Γιαννόπουλος και στην παρέμβαση του DailyPharmaNews ότι πράγματι αυτό που ανέφερε ο κ. Τσαπέκος έχει ήδη αναδειχθεί ως πρόβλημα σε δημοσίευμά του αλλά ο ίδιος απέφυγε να το παραδεχτεί.

Και για του λόγου το αληθές ο κ. Γιαννόπουλος μπορεί να διαβάσει εδώ το σχετικό θέμα, όπου ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ρεθύμνου κ. Κώστας Βαρδιάμαπασης σημείωνε το καλοκαίρι του 2018, ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του μέτρου ότι οι φαρμακοποιοί που το στήριξαν δεν είχαν πάρει χρήματα.

Ο κ, Βαρδιάμπασης σχολιάζοντας τα όσα ειπώθηκαν μεταξύ των κ.κ. Γιαννόπουλου και Τσαπέκου παρατήρησε ότι πράγματι «ενώ ο νόμος για το μπόνους των γενοσήμων στα φαρμακεία ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2017 άρχισε να εφαρμόζεται στην πράξη τον Νοέμβριο του 2018. Σήμερα που μιλάμε, τον Φλεβάρη του 2019, υπάρχουν ακόμη φαρμακεία που δεν έχουν εισπράξει το αμελητέο μεν δικαιωματικά κατοχυρωμένο ποσό από τον ΕΟΠΥΥ. Παίρνουν δηλαδή τμηματικά αυτό το ποσό. Αυτό οφείλεται στην πολύ μεγάλη καθυστέρηση του ΕΟΠΥΥ ως διαμεσολαβητή –καθώς οι εταιρείες το αποδίδουν στον ΕΟΠΥΥ και ο ΕΟΠΥΥ το συμψηφίζει-, την αμέλεια του ΕΟΠΥΥ ο οποίος προφανώς δεν έχει άμεσο όφελος να βιάζεται».

Και βέβαια θα πρέπει το υπουργείο Υγείας να απαντήσει στο ερώτημα που είχε θέσει ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Δωδεκανήσου κ. Νίκος Φουτούλης (δες εδώ) για το «είδε τα αποτελέσματα της εφαρμογής εκείνου του νόμου; Έκανε μία μελέτη πριν προχωρήσει στο 0,8%,  καθώς, όπως έλεγε στις 28 Ιουνίου ο κ. Φουτούλης «τα στοιχεία τα δικά μας εδώ στα Δωδεκάνησα βλέποντας τις συνταγές δείχνουν ότι έχουμε μία σημαντική αύξηση στις πωλήσεις των γενοσήμων συγκριτικά με πριν».

Η πολιτική πέρα από τις όποιες καλές προθέσεις απαιτεί υπευθυνότητα και αξιοπιστία. Είναι σημαντικό να παραδέχεσαι τα λάθη και τις αβλεψίες ώστε να είσαι αξιόπιστος συνομιλητής. Η παραδοχή των καθυστερήσεων στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν θα ήταν λάθος αλλά βάση ενός αξιόπιστου και ειλικρινούς διαλόγου.