Αφορά δράση ανίχνευσης ατόμων με αδιάγνωστη αρτηριακή υπέρταση ή/και κολπική μαρμαρυγή

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Με στόχο όλα να είναι έτοιμα μέχρι την 17^η Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα Υπέρτασης ώστε να ξεκινήσει η υλοποίησή της  η Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος ανακοίνωσε επίσημα και έδωσε κάποιες πληροφορίες για τη νέα δράση που ετοιμάζει μετά τον «Αρεταίο» που αφορούσε τον Σακχαρώδη Διαβήτη και ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων του τον Νοέμβριο του 2018.

Η νέα δράση που αφορά την ανίχνευση της Υπέρτασης και της Κολπικής Μαρμαρυγής και θα διεξαχθεί με τη συνεργασία της ΟΣΦΕ με την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, παρουσιάστηκε και τη διάρκεια Στρογγυλού τραπεζιού την Κυριακή 3 Φεβρουαρίου στο πλαίσιο της 10^ης Διημερίδας και Έκθεσης ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΥΓΕΙΑΣ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών .

Αναφερόμενος στη νέα αυτή δράση ο κ. Βασίλης Μπιρλιράκης, φαρμακοποιός, Έφορος εκπαιδευτικών θεμάτων και Δημοσίων Σχέσεων της ΟΣΦΕ εξήγησε ότι πρόκειται για μία υπηρεσία που θα παρέχεται στον επισκέπτη του φαρμακείου ο οποίος δεν έχει διαγνωστεί με υπέρταση ή/και κολπική μαρμαρυγή, δεν παίρνει αντιυπερτασικά φάρμακα και είτε ζητά ο ίδιος από τον φαρμακοποιό να του ελέγξει την αρτηριακή πίεση είτε ο φαρμακοποιός του προτείνει να του ελέγξει την αρτηριακή πίεση.

Στόχος της υπηρεσίας είναι η έγκαιρη ανίχνευση ενήλικων ατόμων που εμφανίζουν αδιάγνωστη αρτηριακή υπέρταση ή/ και κολπική μαρμαρυγή και η παραπομπή τους στον καρδιολόγο ώστε να γίνει διάγνωση και να τεθούν υπό έλεγχο με κατάλληλη θεραπεία.

Τι όφελος θα προκύψει από την υπηρεσία αυτή; Όπως είπε ο κ. Μπιρλιράκης το όφελος για τον πολίτη θα είναι η μείωση του κινδύνου ανάπτυξης ασθενειών αλλά και βλαβών που σχετίζονται με την αρτηριακή υπέρταση ή/και κολπική μαρμαρυγή, η διατήρηση ή και η βελτίωση της ποιότητας ζωής του, η στήριξη του οικογενειακού του προϋπολογισμού καθώς λόγω της μειωμένης νοσηρότητας μειώνονται τα έξοδα για υπηρεσίες υγείας.

Όφελος όμως θα υπάρχει και για την πολιτεία. Η μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας οφειλόμενες σε ασθένειες και βλάβες που σχετίζονται με την αρτηριακή υπέρταση ή/και κολπική μαρμαρυγή οδηγεί σε στήριξη του κρατικού προϋπολογισμού καθώς η μειωμένη νοσηρότητα και θνησιμότητα σημαίνει μείωση των εξόδων για υπηρεσίες υγείας αλλά ταυτόχρονα και εξοικονόμηση και απελευθέρωση πόρων, ανθρώπινων και άλλων του συστήματος υγείας που θα πάνε σε άλλους τομείς.

Το φαρμακείο αναδεικνύεται ως σημείο πρώτης επαφής με τον πολίτη και ο φαρμακοποιός ως σύμβουλος υγείας του.  Όπως εξήγησε ο κ. Μπιρλιράκης «το φαρμακείο θα είναι ο φυσικός χώρος μέσα στον οποίο θα παρέχεται η υπηρεσία διότι προσφέρει ακριβώς αυτήν την άμεση πρόσβαση στο ευρύ κοινό αλλά και μία σειρά απαραίτητων στοιχείων για την παροχή της υπηρεσίας, όπως το καταρτισμένο προσωπικό, η επιστημονική του βιβλιοθήκη, το κατάλληλο  λογισμικό, αρχειακό υλικό και άλλα. Ο φαρμακοποιός δε, θα είναι το αρμόδιο πρόσωπο για την προσφορά της υπηρεσίας καθώς η επιστημονική, επαγγελματική μόρφωση και η δεοντολογία του αποτελούν εχέγγυα για τη σωστή υλοποίησή της».

Η ΟΣΦΕ αποδίδει μεγάλη σημασία στη σωστή υλοποίηση του προγράμματος η οποία περιλαμβάνει όλα τα στάδια, τον σχεδιασμό, την οργάνωση, την εκτέλεση και την αξιολόγησή της και αυτό γιατί τελικά αυτή η επιτυχία της προσπάθειας αυτής  αποτελεί και εχέγγυο για την ανεξαρτησία της έναντι εμπορικών ή άλλων συμφερόντων.

Σημαντικός για τον κ. Μπιρλιράκη είναι και ο ρόλος του τεχνικού φαρμακείου ο οποίος είναι το μέλος της ομάδας του φαρμακείου το οποίο μπορεί να αναλάβει το τεχνικό κομμάτι της υπηρεσίας υπό την εποπτεία και την ευθύνη του φαρμακοποιού. Ο δε καρδιολόγος θα είναι «ο άμεσος συνεργάτης που αποκτά πλέον πολλαπλά και διάσπαρτα σημεία ελέγχου του πληθυσμού αλλά και νέους δρόμους προσέλευσης προς διάγνωση πολιτών».

Σε ό,τι αφορά την υπηρεσία, έχει έναν αλγόριθμο που επιτρέπει στο φαρμακοποιό να ξέρει τι θα κάνει και πως θα προσεγγίσει τον ασθενή του. Το πρώτο βήμα είναι ο έλεγχος των κριτηρίων ένταξης στην υπηρεσία, το δεύτερο είναι η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης του ασθενή και ανάλογα με τα αποτελέσματα ο φαρμακοποιός λαμβάνει την κλινική απόφαση που μπορεί να είναι είτε να συστήσει στον ασθενή μία επανάληψη της μέτρησης ενός ορισμένου χρονικού διαστήματος 3-5 ετών ή εάν είναι σε ψηλά επίπεδα να του συστήσει να πάει στο γιατρό ή εάν είναι σε ενδιάμεσα επίπεδα να του συστήσει να κάνει συστηματικές μετρήσεις αρτηριακής πίεσης οι οποίες μπορούν να γίνουν είτε στο φαρμακείο είτε στην οικία του ασθενή  και με βάση τα αποτελέσματα των συστηματικών αυτών μετρήσεων να ληφθεί μία νέα κλινική απόφαση που μπορεί να είναι για παράδειγμα οι υγιεινοδιαιτητικές συστάσεις και η εκ νέου μέτρηση εντός ορισμένου χρονικού διαστήματος.

Οι προϋποθέσεις για τη σωστή παροχή της υπηρεσίας σύμφωνα με τον σχεδιασμό που έχει γίνει είναι ο φαρμακοποιός να έχει παρακολουθήσει ένα διαδικτυακό σεμινάριο το οποίο θα έχει γενικά στοιχεία για την αρτηριακή υπέρταση, γενικά στοιχεία για την κολπική μαρμαρυγή και το πώς αυτές οι γνώσεις γίνονται πράξη και εφαρμόζονται ως υπηρεσία. Επιδίωξη είναι να υπάρχει και ένα τεχνικό μέρος εκπαίδευσης το οποίο θα παρέχεται δια ζώσης, με κατά τόπους μαθήματα για την τεχνική της μέτρησης της αρτηριακής πίεσης αλλά και τον τρόπο εφαρμογής της υπηρεσίας.

Το φαρμακείο που θα συμμετέχει στο πρόγραμμα θα πρέπει να έχει και κάποιες υποδομές. Θα πρέπει να υπάρχει ένας χώρος σχετικά απομονωμένος, οπτικά και ακουστικά. Θα πρέπει επίσης να έχει τον κατάλληλο εξοπλισμό, ένα αξιόπιστο ηλεκτρονικό πιεσόμετρο αλλά και περιχειρίδες για όλα τα μεγέθη βραχίονα.

Στη λογική να έχει αυτή η προσπάθεια μία διάρκεια στο χρόνο, στρατηγική της ΟΣΦΕ είναι να δημιουργήσει μία πλατφόρμα εκπαίδευσης και μία πλατφόρμα υπηρεσιών για τον συνεταιρισμένο φαρμακοποιό, τα οποία ωστόσο, όπως είπε ο κ. Μπιρλιράκης, απαιτούν μία κεντρική δομή στελεχωμένη από τους κατάλληλους ανθρώπους και οι οποίοι θα έχουν ως προτεραιότητα τη διαμόρφωση και τη διαχείριση τόσο του εκπαιδευτικού σκέλους όσο και του σκέλους των υπηρεσιών τα οποία θα πρέπει να είναι σε άμεση συνάφεια μεταξύ τους με τελικό στόχο να έχει όφελος ο συνεταιρισμένος φαρμακοποιός αποκτώντας τις γνώσεις και τα εργαλεία που θα του επιτρέπουν να κτίσει μία κλινική σχέση πλέον με τον ασθενή του που θα είναι πολύ ισχυρότερη από την εφήμερη εμπορική σχέση ωφελώντας έτσι και το συνεταιρισμό, ο οποίος έτσι θα διαφοροποιείται ουσιαστικά από τον ανταγωνισμό, θα αποκτά πλεονέκτημα που θα μπορεί να χρησιμοποιήσει τόσο για την ισχυροποίηση της σχέσης του με τα υπάρχοντα μέλη όσο και με την εξεύρεση νέων μελών. Ο ΣΥΦΑ θα πάψει πλέον, κατέληξε ο κ. Μπιρλιράκης, να είναι μόνο προμηθευτής φαρμάκων και παραφαρμάκων.

Σημαντική ήταν και η αναφορά της κ. Αλίκης Πελετίδη, Λέκτορος Κλινικής Φαρμακευτικής και Φαρμακευτικής Πρακτικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και συνδιαμορφωτού της όλης προσπαθειας της ΟΣΦΕ στο θέμα της εκπαίδευσης  των φαρμακοποιών. Όπως είπε η κ. Πελετίδη  «η εκπαίδευση θα γίνει on line αλλά μέσα. Σε αυτό θα περιλαμβάνεται παιχνίδι ρόλων έτσι ώστε ο φαρμακοποιός να εκπαιδευτεί στο πως θα πρέπει να μιλάει και να παρέχει την υπηρεσία αυτή η οποία είναι πρωτόγνωρη για το ελληνικό φαρμακείο». Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την κ. Πελετίδη ο φαρμακοποιός θα εκπαιδευτεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μάθει πως μπορεί να παρακινήσει τον κόσμο να κάνει μία αλλαγή που έχει να κάνει με την υγεία του, στη συγκεκριμένη περίπτωση, για την αντιμετώπιση της υπέρτασης, κάτι το οποίο λείπει εντελώς από το πρόγραμμα σπουδών των ιατρικών σχολών.

Σύντομα όλοι όσοι συμμετάσχουν στην εκστρατεία θα ενημερωθούν για την υπό διαμόρφωση πλατφόρμα εκπαίδευσης η οποία σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΟΣΦΕ κ. Σταύρο Μπελώνη είναι σαφώς καλύτερη από εκείνη που χρησιμοποιήθηκε για το πρόγραμμα «Αρεταίος».

Ο κ. Μπελώνης στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της νομιμοποίησης αυτής της ενέργειας. Όπως είπε «στο νόμο για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, στο άρθρο 5, περιγράφεται η δυνατότητα και για τα ιδιωτικά φαρμακεία να παίρνουν μέρος σε δράσεις πρόληψης και συμμόρφωσης. Ο “Αρεταίος” ήταν μία δράση πρόληψης, ανίχνευσης κινδύνου για τον διαβήτη και με την πλήρη ταύτιση απόψεων και την επιστημονική εγκυρότητα της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας αλλά και των Ενδοκρινολόγων. Τη δυνατότητα την παίρνουμε λοιπόν από εκεί. Γνωρίζαμε από την αρχή ότι αυτό ήταν μία “χαραμάδα” και στο χέρι μας είναι αυτή τη “χαραμάδα”, τη δυνατότητα, να την κάνουμε “πόρτα” διάπλατη έτσι ώστε να φύγουν και οι τελευταίες ενοχές».

Επίσης όπως είπε ο κ. Μπελώνης, «μέσα από το πρόγραμμα “Αρεταίος” προσπαθήσαμε για πρώτη φορά στη χώρα να δείξουμε και στην ιατρική κοινότητα ότι δεν είμαστε αυτοί που παίρνουμε μία συνταγή, την εκτελούμε και τελειώνει η δουλειά μας εκεί.

Σημαντική παράμετρος για τον κ. Μπελώνη είναι το πρόγραμμα να έχει διάρκεια και ο φαρμακοποιός που συμμετέχει ένα διαχρονικό όφελος.

«Η εκπαίδευση που κάνουμε, και θα δείτε και στην πράξη πως θα λειτουργήσει δεν περιορίζεται για ένα χρονικό διάστημα, για όσο κρατήσει η δράση της υπέρτασης που την προσδιορίζουμε για έξι μήνες αλλά ως μία διαρκή δράση στην καθημερινότητά μας. Αυτό το μήνυμα –ή εμείς δεν το είπαμε καλά ή δεν καταφέραμε να το “περάσουμε”- δεν πέρασε στον “Αρεταίο”, δηλαδή θεώρησαν όλοι ότι μετά το πέρας της 4μηνης δράσης τελείωσε και το πρόγραμμα. Δεν είναι όμως έτσι και αυτό θα φανεί καθαρότερα μέσα από το νέο πρόγραμμα, όπου ο φαρμακοποιός που μετέχει θα έχει τη δυνατότητα οποιαδήποτε στιγμή το χρειαστεί, να ανατρέξει και να βρει στην πλατφόρμα του το υλικό πάνω στο οποίο εκπαιδεύτηκε. Όλοι ξέρουμε να μετράμε πίεση και όλοι το κάνουμε. Σημασία έχει να το κάνουμε με έναν  ενιαίο τρόπο ώστε η έρευνα αυτή να οδηγήσει σε αποτελέσματα. Τα αποτελέσματά της θα μετρηθούν και πάλι από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας»

 Η ΟΣΦΕ προγραμματίζει ότι μέσα από τα αποτελέσματα που θα προκύψουν και από αυτή τη δράση, θα μπορέσει να διεκδικήσει επιτέλους την αποζημίωση κάποιων παρεχόμενων από τους φαρμακοποιούς εδώ και χρόνια υπηρεσιών που μέχρι τώρα ούτε καν αναγνωρίζονται. Ο κ. Μπελώνης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι  «θα έχουμε ένα πολύ ισχυρό επιχείρημα, ανεξάρτητα ποιος θα είναι υπουργός Υγείας και ποιας κυβέρνησης, θα έχουμε συγκεκριμένα δύο ισχυρά όπλα στα χέρια μας έτσι ώστε ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, ο καθ’ ύλην αρμόδιος να πάει να διαπραγματευθεί την αποζημίωση».