Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Ούτε κουβέντα δεν δέχονται οι φαρμακοποιοί σε μία πιθανή αναδιανομή του clawback μεταξύ των παρόχων, όπως άφησε να εννοηθεί ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου κατά τη διάρκεια της ομιλίας του το βράδυ της 28^ης Μαρτίου σε εκδήλωση με αφορμή την πραγματοποίηση της  τακτικής Γενικής Συνέλευσής του Συνδέσμου

Ο κ. Παπαδημητρίου ανέφερε μιλώντας για το clawback ότι «υφιστάμεθα λοιπόν ένα σύστημα και πιο συγκεκριμένα την κατάχρηση ενός συστήματος –γιατί clawback υπάρχουν και αλλού αλλά δεν χρησιμοποιούνται με αυτόν τον τρόπο – το οποίο μας βάζει να τρώμε τις σάρκες μας μεταξύ μας ενώ κάποιοι άλλοι επιχαίρουν στις κερκίδες σαν θεατές σε ρωμαϊκή αρένα. Ό,τι πουλάει ο καθένας μας γίνεται clawback για τους άλλους και η πολιτεία αντί να αναλάβει το ρόλο του διαχειριστή –πως δηλαδή θα διαχειριστεί αποδοτικότερα τη δαπάνη που η ίδια την έχει ορίσει χωρίς να τη φορτώνει στους παρόχους- έχει αναλάβει το ρόλο του δικαστή και ασχολείται με τη δικαιότερη κατανομή του calawback. Συμφωνούμε όλοι ότι το calawback είναι ένα άδικο μέτρο αλλά πρέπει να κάνουμε δικαιότερη την κατανομή του. Κι εάν κάποιοι επικαλούνται ένα παρελθόν στο οποίο καταλογίζονται ευθύνες στη φαρμακοβιομηχανία για τη σημερινή κατάσταση θα ήθελα να πω πως η ιστορία έχει περισσότερη αξία, όταν βοηθάει τους επόμενους να αποφύγουν τα λάθη των προηγούμενων και όχι να τα χρησιμοποιούν ως μέσο τεκμηρίωσης τιμωρητικών πρακτικών».

Ο κ. Παπαδημητρίου χαρακτήρισε δυσβάστακτες τις επιβαρύνσεις των αυτόματων επιστροφών τονίζοντας ότι είναι τέσσερις φορές πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και αποτελούν μία ευθεία απειλή για τη βιωσιμότητα των εταιρειών - μελών του Συνδέσμου.

Το θέμα του επιμερισμού αυτών των βαρών είναι κάτι που χτυπάει «κόκκινο» στα αυτιά των φαρμακοποιών και όπως ήταν φυσικό το DailyPharmaNews ζήτησε από έναν εκπρόσωπο του κλάδου, τον φαρμακοποιό κ. Γιάννη Δαγρέ, μέλος του Δ.Σ. του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου να τοποθετηθεί επί των όσων είπε ο κ. Παπαδημητρίου.           

Ο κ. Δαγρές ήταν αρκετά οξύς στην τοποθέτησή του:

«Οι δηλώνεις του προέδρου του ΣΦΕΕ κ. Ολύμπιου Παπαδημητρίου περί επιμερισμού του clawback των φαρμακοβιομηχανιών είναι το λιγότερο ατυχείς, τυχοδιωκτικού χαρακτήρα και δυστυχώς αφήνουν να εννοηθεί ότι η βιομηχανία ακόμη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ένας αξιόπιστος και έντιμος συνομιλητής στη συνολική κουβέντα περί εξορθολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης και διαχείρισης των πόρων γι’ αυτήν.

Θυμίζουμε στον κ. Παπαδημητρίου και στον ΣΦΕΕ τα εξής τα οποία πολύ βολικά απολείπουν από αυτήν τη θέση την οποία εξέφρασε:

 Πρώτον ότι τα φαρμακεία ήταν ο πρώτος κρίκος της αλυσίδας τροφοδοσίας του πληθυσμού με φάρμακα ο οποίος υπέστη επιλεκτική απομείωση κρίσιμων πόρων στο όνομα εξορθολογισμού της δαπάνης και μιλάμε για τη μείωση του ποσοστού κέρδους των φαρμακείων. Η μείωση του ποσοστού κέρδους θυμίζουμε ότι λογιστικώς έχει μόχλευση που σημαίνει ότι για τα φαρμακεία μείωση μίας μονάδας ποσοστού κέρδους ισοδυναμεί με τέσσερις μονάδες μείωσης τζίρου καθώς τα φαρμακεία έχουν πολύ, μα πολύ μικρότερο περιθώριο κέρδους από τις παραγωγούς φαρμακοβιομηχανίες, ειδικά τις πολυεθνικές.

Δεύτερον, η απομείωση αυτή του ποσοστού κέρδους ουδόλως επηρέασε στην πράξη τη φαρμακευτική δαπάνη προς την κατεύθυνση του εξορθολογισμού καθώς δεν μείωσε την πίτα της δαπάνης αλλά στην ουσία αναδιένειμε τα μερίδια του καθενός από τους κρίκους της αλυσίδας που συμμετάσχουν στην πίτα της δαπάνης σε βάρος των φαρμακείων και προνομιακώς υπέρ της φαρμακοβιομηχανίας.

Με άλλα λόγια η μείωση του ποσοστού κέρδους των φαρμακείων δεν μείωσε και δεν θα μπορούσε να μειώσει ούτε τις τιμές των φαρμάκων ούτε τη φαρμακευτική δαπάνη με τρόπο ισοακριβοδίκαιο αλλά αποτέλεσε απλώς μία χαριστική πράξη δώρο-ρουσφέτι υπέρ των φαρμακοβιομηχανιών και σε βάρος των φαρμακείων.

Ο σωστός τρόπος για απομείωση της φαρμακευτικής δαπάνης στο σκέλος των τιμών ισο – ακριβοδίκαια αναμεταξύ των κρίκων της αλυσίδας τροφοδοσίας με φάρμακα θα ήταν η μείωση της εργοστασιακής τιμής των φαρμάκων και μόνο. Με σταθερά περιθώρια κέρδους αγορανομικώς καθορισμένα μία απομείωση εργοστασιακής τιμής συμπαρασύρει προς τα κάτω και το κέρδος των φαρμακείων καθώς το ποσοστό είναι σταθερό. Με απλά λόγια με μία μείωση εργοστασιακής τιμής δεν χάνει μόνο η φαρμακοβιομηχανία. Χάνουν και τα φαρμακεία και με τρόπο ισοακριβοδίκαιο.

 Clawback σημαίνει «μαζεύω τα νύχια μου πίσω». Είναι μία αλληγορική έκφραση που χαρακτηρίζει μία πολιτική η οποία αποτρέπει κάποιον που μπορεί να «απλώσει τα νύχια του μπροστά» ώστε να αυξήσει την σπατάλη στα φάρμακα. Οι μόνοι που έχουν τους μηχανισμούς και την τεχνογνωσία για να πετύχουν κάτι τέτοιο είναι οι  βιομηχανίες. Γι’ αυτό και διεθνώς, παντού, η έννοια του clawback αφορά αποκλειστικά και μόνο τις βιομηχανίες-παραγωγούς. Πουθενά στον κόσμο το clawback δεν υπάρχει ως μέτρο για τα φαρμακεία. Και γι’ αυτό οποιαδήποτε προσπάθεια να επιμεριστεί το clawback και σε άλλους κρίκους θα ήταν όχι απλά άλλη μία αδικία με σοβαρές συνέπειες για την προσβασιμότητα των ασθενών και τη βιωσιμότητα των φαρμακείων, όπως αυτή που προαναφέρθηκε σε ό,τι αφορά το ποσοστό κέρδους, αλλά θα ήταν και απολύτως άγονη και ανεδαφική και δεν θα έφερνε κανένα απολύτως αποτέλεσμα στον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης.

Το μόνο σχόλιο που έχουμε να κάνουμε αναφορικά με το Clawback είναι ότι απομένει ακόμη να γίνει δίκαιο και να επιμερίζεται σε κάθε μία από τις φαρμακοβιομηχανίες, ανάλογα με το πόσο η κάθε μία συμμετέχει στον ανορθολογισμό της δαπάνης και να μη συνεχιστεί η σημερινή πραγματικότητα όπου μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες  και μεγάλοι αδικημένοι-χαμένοι οι ελληνικές παραγωγικές φαρμακοβιομηχανίες.

Θα συστήναμε στον ΣΦΕΕ και στους εκπροσώπους του για να μπορέσουμε να κάνουμε σοβαρό και έντιμο διάλογο μεταξύ μας, με κοινό στόχο τον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης, να μάθουν να συμπεριφέρονται συνετά και ώριμα, να μάθουν επιτέλους κάποια στιγμή να σκέφτονται και κάτι πέρα από τη δική τους τσέπη και να μην προσπαθούν και να μην πασχίσουν με πονηρούς τρόπους τα βάρη που αναλογούν σε εκείνους ως θυσίες να τα φορτώνουν σε τρίτους, άσχετους. Ειδάλλως δεν έχει κανένα νόημα νε εμπιστευτούμε ούτε εμείς οι φαρμακοποιοί ούτε η πολιτεία ούτε οι ασφαλισμένοι οποιαδήποτε συζήτηση μαζί τους πάνω στο θέμα της δαπάνης.

Για εμάς τα φαρμακεία, σκοπός μας είναι μία φαρμακευτική δαπάνη  που θα καλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού και θα επιμερίζεται ισοακριβοδίκαια ανάλογα με το τι συνεισφέρει ο καθένας από τους κρίκους της αλυσίδας του φαρμάκου και όχι να μπούμε στη λογική του ΣΦΕΕ που προσπαθεί να αποφύγει τις δικές του ευθύνες και να τη βγάζει καθαρή για να κερδίζει σε βάρος όλων των άλλων».