ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

Απόψεις της ΠΕΦΝΙ για τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί

Απόψεις της ΠΕΦΝΙ για τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

 

Την ανάγκη να γίνει κατανοητός ο πολυδιάστατος ρόλος του νοσοκομειακού φαρμακοποιού τόνισε η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (ΠΕΦΝΙ) κ. Δέσποινα Μακριδάκη στην  πρόεδρο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ) κ. Καίτη Αποστολίδου αλλά και στους προέδρους και τους άλλους εκπροσώπους των συνολικά δέκα φορέων που από κοινού βρέθηκαν σε κεντρικό αθηναϊκό ξενοδοχείο για να παρουσιάσουν τη Διεθνή Πλατφόρμα All.Can και τα αποτελέσματά της Πανελλαδικής έρευνας All.Can για τις ανεπάρκειες στην ογκολογική περίθαλψη και φροντίδα.

Η κ. Μακριδάκη είπε ένα «μπράβο» για την όλη προσπάθεια, εξέφρασε ωστόσο την απογοήτευσή της που η ΠΕΦΝΙ δεν κλήθηκε από την ΕΛΛΟΚ να είναι μέσα στους αρχικούς εκείνους φορείς για να συμβάλλει σε αυτήν την προσπάθεια.  «Επίσης λυπάμαι», ανέφερε, «που κανείς δεν ανέφερε τη λέξη ‘φαρμακοποιός” αν και έγινε μεγάλη αναφορά στην “άγνοια κόστους” και τόνισε ότι  το κόστος δεν είναι μόνο οικονομικό. Το κόστος προέρχεται από την κακή χρήση του χρόνου, από την κακή χρήση της γνώσης και από τη συνεργασία που δεν υπάρχει πολλές φορές».

Η κ. Μακριδάκη επισήμανε την ανάγκη «να γίνεται η διαχείριση των ογκολογικών φαρμάκων δια χειρός νοσοκομειακών φαρμακοποιών και στα ιδιωτικά θεραπευτήρια. Θεωρούμε δηλαδή ότι τα φάρμακα 1α του Ν. 3816 δεν είναι φάρμακα που θα πρέπει να διακινούνται –και να πηγαίνει ο ασθενής με το τσαντάκι να τα παίρνει – από τον ΕΟΠΥΥ για να τα πηγαίνει στο ιδιωτικό θεραπευτήριο ούτε στη Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας που αύριο μπορεί να δημιουργηθεί. Δεν μιλάμε για φαρμακεία. Μιλάμε για επαγγελματίες υγείας που είναι εξειδικευμένοι στο φάρμακο και λέγονται φαρμακοποιοί είτε αυτοί είναι νοσοκομειακοί είτε κλινικοί είτε ογκολόγοι. Άρα θα παρακαλέσουμε όλους, τους συναδέλφους γιατρούς, τους συναδέλφους νοσηλευτές, τους συναδέλφους οικονομολόγους και βασικά τους ασθενείς να ξέρουν ότι αυτή η ομάδα είναι εκείνη που μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά στη συμβουλευτική, στη φαρμακοεπαγρύπνιση, στον πόνο ώστε να μην έχουμε σπατάλη του φαρμάκου, να έχουμε το σωστό φάρμακο τη σωστή στιγμή, να δούμε για το φάρμακο που δεν υπάρχει γιατί δεν υπάρχει.

Πάντως το πρόβλημα για την πρόεδρο της ΠΕΦΝΙ ξεκινά από τη στάση της πολιτείας διαχρονικά. Μιλώντας στο DailypharmaNews εξήγησε ότι στην Ελλάδα ενώ έγινε ένα μεγάλο βήμα  για την  αναγνώριση της ειδικότητας της Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής. και υπάρχει θετική εισήγηση από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας εδώ και ενάμιση χρόνο ακόμη δεν υπάρχει κάποια εξέλιξη στην έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης όπως έχει συμβεί με ιατρικές ειδικότητες. Υπάρχει λοιπόν αυτό το κενό και μετά θα πρέπει να πάμε και για την εξειδίκευση του κλινικού και του ογκολόγου Φαρμακοποιού.. Σε ευρωπαϊκό ήδη δουλεύουμε, ήδη υπάρχει ένα πρόγραμμα που μπορούν φαρμακοποιοί που απευθύνεται σε ογκολογικούς ασθενείς και όχι αποκλειστικά σε ογκολογικά νοσοκομεία καθώς, όπως ξέρετε, πλην των τεσσάρων μεγάλων ογκολογικών νοσοκομείων υπάρχουν πολλά νοσοκομεία που έχουν μεγάλες ογκολογικές και αιματολογικές κλινικές. Αυτοί λοιπόν οι φαρμακοποιοί μπορούν να παρακολουθήσουν κάποιο πρόγραμμα που είναι πιο εξειδικευμένο. Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά. Η ΠΕΦΝΙ  συμβάλλει στο να συμμετέχουν συνάδελφοι σε αυτό και σε Εθνικό Δίκτυο κάνουμε επίσης τουλάχιστον - μεταξύ άλλων -  δύο σεμινάρια το χρόνο τα οποία αφορούν ογκολογικά θέματα και ογκολογικούς ασθενείς και σε ό,τι αφορά τα φάρμακα –έχουμε κάνει για παράδειγμα σεμινάρια και για τα βιολογικά και για τα βιοομοειδή- και σε ό,τι αφορά τις καλές πρακτικές της φαρμακευτικής ογκολογικής πρακτικής όπως και για τη διαχείριση των ογκολογικών φαρμάκων σε σχέση με το οικοσύστημα, τον ασθενή, την ασφάλεια δηλαδή του προϊόντος και ετοιμαζόμαστε τώρα τον Μάιο να κάνουμε ένα σεμινάριο για τα καινούργια ογκολογικά φάρμακα, τις νέες τεχνολογίες κτλ.».

Δυστυχώς οι Έλληνες νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί βρίσκονται πολύ πίσω από τις εξελίξεις που υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σύμφωνα με την κ. Μακριδάκη «οι Ισπανοί για παράδειγμα έχουν τη νοσοκομειακή φαρμακευτική ως ειδικότητα εδώ και 40 χρόνια και την ογκολογική εξειδίκευση περίπου 20 χρόνια. Στο σύνολο της Ευρώπη τη νοσοκομειακή φαρμακευτική ως ειδικότητα την έχουν σχεδόν στο σύνολο των χωρών. Μόνο χώρες όπως η Ελλάδα, η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, η FYROM δεν την έχουν αναγνωρίσει ακόμη. Στη Βουλγαρία για παράδειγμα έχει αναγνωριστεί. Σε ό,τι αφορά την εξειδίκευση της ογκολογίας  υπάρχει κατά κύριο λόγο στις πιο ανεπτυγμένες χώρες {ΗΠΑ, Αυστραλία, Ισπανία, Γερμανία κλπ]».

Πάντως η καθυστέρηση στην αναγνώριση της ειδικότητας δικαιολογείται σ’ έναν βαθμό. «Θεωρούμε ότι αυτή τη στιγμή δόθηκε προτεραιότητα στην έγκριση των ιατρικών ειδικοτήτων αλλά ευελπιστούμε ότι μέχρι το καλοκαίρι θα έχει κλείσει και το θέμα της δικής μας εκκρεμότητας».

Ωστόσο δυστυχώς υπάρχουν και άλλα σημάδια που δείχνουν ότι οι  φαρμακοποιοί των νοσοκομείων δεν αντιμετωπίζονται όπως θα έπρεπε. «Θέλω εδώ να τονίσω ότι παρά τις παρεμβάσεις μας και στο τελευταίο πολυνομοσχέδιο για την υγεία, οι φαρμακοποιοί και οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί ειδικότερα δεν συμμετέχουν σε εξειδικευμένες ομάδες που έχουν δημιουργηθεί, όπως αυτή των νεοπλασιών, όπως είναι αυτή για την ογκολογία και την αριστεία και την έρευνα που έχουν μεγάλο ενδιαφέρον και είναι σχετικές με το γνωστικό μας αντικείμενο και τις εμπειρίες μας. Και μιλάω ακόμη και για τους φαρμακοποιούς της κοινότητας γιατί σε κάποιες από τις ομάδες αυτές ο φαρμακοποιός της κοινότητας θα κληθεί να καλύψει τον ασθενή και σε κομμάτια επικουρικά, όπως είναι ο πόνος, μία παράπλευρη νόσος, λ.χ. μία καρδιοπάθεια που μπορεί να επιτείνεται από ένα ογκολογικό σχήμα. Ο ρόλος λοιπόν του φαρμακοποιού γενικότερα –και δεν μου αρέσει να κάνω διαχωρισμούς- είναι πολύ κομβικός και στο κομμάτι αυτό».

Η αναγνώριση της ειδικότητας σε πρώτο χρόνο και αργότερα και της εξειδίκευσης μαζί με τη συνεχιζόμενη (δια βίου) εκπαίδευση  είναι σίγουρα για την κ. Μακριδάκη ένα πρώτο βήμα που θα βοηθήσει το όλο σύστημα. «θα σημάνει μεγαλύτερη ενεργοποίηση των επαγγελματιών υγείας στην εξειδικευμένη γνώση και στον εξειδικευμένο ρόλο τους αφενός και αφετέρου, όταν αυτό γίνει και ο γιατρός και ο νοσηλευτής θα έχει περισσότερο χρόνο να ασχοληθεί με το δικό του αντικείμενο. Η καλή επικοινωνία, η συνεργασία και η συμπληρωματικότητα σε αυτό του σημείο συμβάλουν ουσιαστικά και αποτελεσματικά. Είναι πολύ σημαντικό  ο εξειδικευμένος επιστήμονας να μπορεί να συμβάλλει με τις γνώσεις και την εμπειρία του στην  ασφαλή αντιμετώπιση κάθε ασθενή και στην μη κακή χρήση των δημόσιων πόρων (ανθρώπινων και οικονομικών)

 Η Ελλάδα έχει πληθώρα εξειδικευμένων επαγγελματιών υγείας. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να συνεργαστούμε όλοι μαζί  και -αυτό που λέω πάντα- το τραπέζι της συνεργασίας πρέπει να είναι ροτόντα και στο κέντρο να είναι ο ασθενής».