ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

Απόστολος Βαλτάς: «Ήρθε η ώρα οι φαρμακοποιοί να επενδύσουμε στο επάγγελμά μας»

Απόστολος Βαλτάς: «Ήρθε η ώρα οι φαρμακοποιοί να επενδύσουμε στο επάγγελμά μας»

Ξεκίνησε και θα απλωθεί σε ολόκληρη τη χώρα το επόμενο διάστημα ένα φιλόδοξο πρόγραμμα σεμιναρίων από τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο και το Ινστιτούτο Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Ανάπτυξης Φαρμακοποιών για την Υποδειγματική Παρασκευή Γαληνικών Σκευασμάτων ενώ προγραμματίζονται και άλλες σημαντικές δράσεις  

 

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

 

Μέσα στο πλαίσιο του τρίπτυχου «Καθημερινότητα, Εκπαίδευση-επιμόρφωση, Θεσμικά θέματα» που έχει θέσει η διοίκηση του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου και ο πρόεδρος του κ. Απόστολος Βαλτάς ως βασικούς άξονες της πολιτικής για τον κλάδο, δύο μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων του αρχίζουν να φαίνονται τα πρώτα αποτελέσματα της προσπάθειας που γίνεται αθόρυβα αλλά συστηματικά.

Στο κομμάτι της εκπαίδευσης – επιμόρφωσης το οποίο είναι κομβικό σε αυτό το τρίπτυχο εντάσσεται ο πρώτος κύκλος του προγράμματος που αφορά στα σεμινάρια Εργαστηρίου με θέμα: «Υποδειγματική Παρασκευή Γαληνικών Σκευασμάτων - Διασφάλιση Ποιότητας στο εργαστήριο του Φαρμακείου σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία», ο οποίος με πολύ μεγάλη επιτυχία ξεκίνησε από την Αλεξανδρούπολη το Σαββατοκύριακο 18 και 19 Μαΐου και στον οποίο συμμετείχαν οι φαρμακευτικοί σύλλογοι από την Περιφέρεια της Θράκης (Έβρου, Ροδόπης και Ξάνθης).

Τα σεμινάρια αυτά πραγματοποιούνται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου συνεχιζόμενου Εκπαιδευτικού Προγράμματος που διοργανώνουν ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος και το ΙΔΕΕΑΦ για τους φαρμακοποιούς, ανά γεωγραφική περιφέρεια, σε συνεργασία με τους τοπικούς Φαρμακευτικούς Συλλόγους. με κεντρικό θέμα «Εργαστήριο Φαρμακείου».

Αναφερόμενος στη δράση αυτή του Π.Φ.Σ.  ο πρόεδρος κ. Βαλτάς τόνισε πώς «το φαρμακείο μετεξελίσσεται σ’ ένα σύγχρονο κέντρο παροχής φαρμακευτικών  υπηρεσιών και ο Φαρμακοποιός μέσα από την εξειδικευμένη γνώση του, μπορεί να συνεισφέρει στην ορθή και αποτελεσματική φαρμακευτική φροντίδα αλλά και να δημιουργήσει οικονομίες κλίμακας στα νέα διαμορφούμενα συστήματα υγείας».

Στόχος των σεμιναρίων, όπως ανέφερε ο κ. Βαλτάς μιλώντας στο DailyPharmaNews  «είναι πέρα των άλλων και η πρακτική εκπαίδευση των φαρμακοποιών. Πέρα της θεωρητικής εκπαίδευσης, δίνουμε πολύ μεγάλη σημασία και στο πρακτικό κομμάτι διότι στο επίκεντρο είναι ο ασθενής ο οποίος έχει ανάγκη την ενημέρωση, έχει ανάγκη τη συμμόρφωση στα φάρμακα και στις δοσολογίες» .

Με βάση τον κεντρικό προγραμματισμό ο κύκλος των σεμιναρίων θα διεξαχθεί σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας, καθώς και στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα.

Τα σεμινάρια υλοποιούνται με την επιστημονική ευθύνη του Επ. Καθηγητή Φαρμακευτικής Τεχνολογίας του Τμήματος Φαρμακευτικής ΕΚΠΑ, κ. Παρασκευά Δάλλα και της Επ. Καθηγήτριας Φαρμακευτικής Τεχνολογίας του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών, κας Σοφίας Χατζηαντωνίου, και μοριοδοτούνται με 14 μόρια συνεχιζόμενης εκπαίδευσης φαρμακοποιών από το ΙΔΕΕΑΦ. Σε συνεργασία με τους τοπικούς Συλλόγους ήδη έχει αρχίσει να διαμορφώνεται το πρόγραμμα υλοποίησής τους, σε όλη την Ελλάδα.

Κάθε σεμινάριο έχει διάρκεια 8 ωρών (2 ώρες θεωρία και 6 ώρες πρακτική). Πιο συγκεκριμένα:

Στο θεωρητικό μέρος δίνεται έμφαση στην έννοια της «Διασφάλισης ποιότητας γαληνικών σκευασμάτων» που προτείνει το ψήφισμα των υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης CM/ResAP(2011)1 και CM/ResAP(2016)1 και επιβάλει η Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία (Ph. Eur.) από το 2014.

Κυρίαρχος στόχος είναι η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΓΑΛΗΝΙΚΩΝ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ δηλαδή η ΑΣΦΑΛΕΙΑ και η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ τους.

Στο πρακτικό μέρος οι συμμετέχοντες στο σεμινάριο περνούν από τη θεωρία στην πράξη. Οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε ομάδες των δύο ατόμων και η κάθε ομάδα παρασκευάζει βάσει ετοίμων γραπτών τυποποιημένων διαδικασιών τα παρακάτω γαληνικά σκευάσματα: ρινική αλοιφή, κρέμα υδροκινόνης, διάλυμα αλωπεκίας μινοξιδίλης, πόσιμο παιδιατρικό εναιώρημα προπανολόλης και καψάκια κυστίνης.

Με την βοήθεια κατάλληλου λογισμικού δημιουργείται σύστημα διασφάλισης ποιότητας κατάλληλο για το εργαστήριο φαρμακείου. Επίσης δημιουργείται αρχείο παραγωγών, γραπτές τυποποιημένες διαδικασίες, κατάλληλες ετικέτες με τις αναγκαίες οδηγίες, και αρχειοθετούνται οι τυποποιημένες διαδικασίες όλων των συμμετεχόντων εξασφαλίζοντας την ιχνηλασιμότητα για όλα τα γαληνικά σκευάσματα που παρασκευάζονται κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου.

Για την υλοποίηση του συνολικού προγράμματος έχει δημιουργηθεί ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της ιστοσελίδας του ΙΔΕΕΑΦ (www.ideeaf.gr/ergastirio), στην οποία υπάρχουν όλες τις πληροφορίες, καθώς και το αναλυτικό περιεχόμενο του σεμιναρίου.

«Η ιδέα για τα συγκεκριμένα σεμινάρια δημιουργήθηκε», όπως είπε ο κ. Βαλτάς στο DailyPharmaNews, «πριν πολλά χρόνια, όταν προσωπικά με τον Καθηγητή Φαρμακευτικής Τεχνολογίας κ. Δάλλα που είμαστε από το ίδιο χωριό, ξεκινήσαμε ένα πρώτο τέτοιο εκπαιδευτικό σεμινάριο στη Λέσβο. Το πρώτο έγινε πριν δέκα χρόνια και το επαναλάβαμε πριν τρία χρόνια. Ήταν μία εμπειρία εκπληκτική. Είχαμε ένα ολόκληρο εργαστήριο από το πουθενά και ένα άδειο εργαστήριο του Πανεπιστημίου Αιγαίου με όργανα, με computers, με πρώτες ύλες, δραστικές ουσίες, ένα σύγχρονο εξοπλισμό και αυτό που πετύχαμε ήταν να ευαισθητοποιήσουμε τότε τους φαρμακοποιούς της Λέσβου ώστε αυτό που μονοπωλούσαν ορισμένα πολύ συγκεκριμένα φαρμακεία του νησιού, να το αγαπήσουν και να ασχοληθούν με αυτό και πολλά άλλα. Ο στόχος όμως δεν ήταν μόνο αυτός. Όταν ένας γιατρός γνωρίζει ότι ένας μεγάλος αριθμός φαρμακείων δίνει τη δυνατότητα να παρασκευαστούν εξειδικευμένα γαληνικά σκευάσματα, πιο εξειδικευμένες αλοιφές για παράδειγμα, εμπιστεύεται τον φαρμακοποιό και τον ενισχύει να αναπτύξει αυτή τη δραστηριότητα η οποία για μένα είναι μία άκρως επιστημονική δραστηριότητα την οποία γνωρίζει μόνο ο φαρμακοποιός. Ο φαρμακοποιός μέσα από το εργαστήριό του μπορεί να δημιουργήσει προϊόντα τα οποία δεν υπάρχουν στην αγορά  και με αυτήν την έννοια είναι και ένα σημαντικό όπλο που έχουμε ως φαρμακοποιοί απέναντι στις ελλείψεις. Υπάρχουν επίσης εξειδικευμένες θεραπείες που μόνο μέσω των γαληνικών σκευασμάτων μπορούν να πραγματοποιηθούν. Όταν λοιπόν αυτό το κομμάτι θα το γνωρίζουν σε ολόκληρη την Ελλάδα περισσότεροι φαρμακοποιοί και θα το κάνουν πολύ καλύτερα από’ ό,τι σήμερα και πιο εξειδικευμένα, αυτό θα είναι μία σημαντική παροχή υπηρεσίας υγείας στον πολίτη».

Η πραγματοποίηση αυτών των σεμιναρίων στη Λέσβο αποτέλεσε ένα πολύ καλό προηγούμενο γι’ αυτό που επιχειρείται σήμερα. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΠΦΣ «οδήγησε ένα σημαντικό αριθμό φαρμακοποιών να ασχοληθούν συστηματικά με την παρασκευή γαληνικών σκευασμάτων με αποτέλεσμα ενώ πριν από το πρώτο σεμινάριο μόλις 2-3 φαρμακεία από τα περίπου 100 ασχολιόντουσαν με αυτά τώρα ο αριθμός αυτών που ασχολούνται έχει αυξηθεί αρκετά και να έχει φτάσει τα 15-17 φαρμακεία».

Οι προοπτικές που ανοίγονται για τους φαρμακοποιούς μέσα από αυτήν την προσπάθεια είναι σημαντικές. «Όταν ένας φαρμακοποιός ανακαλύψει μέσα από τη συστηματική ενασχόλησή του με το εργαστήριο τις δυνατότητες που έχει, θα αλλάξει τον τρόπο που το αντιμετωπίζει, αναφέρει με σιγουριά ο κ., Βαλτάς. «Και δεν μιλάμε», συνεχίζει, «για κάτι που απαιτεί ιδιαίτερες επενδύσεις σε χρήματα, όπως πιστεύουν και φοβούνται πολλοί φαρμακοποιοί. Μπορεί με 2-3 επιπλέον όργανα σ’ ‘έναν καθαρό χώρο ένας φαρμακοποιός να παράξει σκευάσματα που θα διευκολύνουν τη δουλειά του και θα του κάνουν τη διαφορά».

Αυτό που χρειάζεται είναι να αξιοποιηθεί ο χώρος του εργαστηρίου που έτσι κι αλλιώς από το νόμο έχουν όλα τα φαρμακεία. «Μπορεί ο οποιοσδήποτε συνάδελφος να στήσει ένα αξιόπιστο εργαστήριο αρκεί αυτός ο χώρος που έχει να είναι καθαρός, να μην είναι αποθηκευτικός χώρος και να βάλει 2-3 βασικά είδη εξοπλισμού. Και τέλος. Μπορεί να δουλέψει, μπορεί να κάνει τα πάντα» συμπληρώνει ο πρόεδρος του ΙΔΕΑΑΦ κ. Σεραφείμ Ζήκας.

Και βέβαια όλο αυτό, όπως σημειώνει ο κ. Βαλτάς, «προσφέρει ένα ασύγκριτο οικονομικό όφελος για τον φαρμακοποιό που θα ασχοληθεί. Είναι άλλωστε η μοναδική αναγνωρισμένη αμειβόμενη υπηρεσία που έχει στα χέρια του σήμερα ο φαρμακοποιός μέσα στο φαρμακείο. Υπάρχει από τότε που υπάρχει το φαρμακευτικό επάγγελμα, είναι συνυφασμένη με τον φαρμακοποιό. Αλίμονο αυτήν να μην την αναπτύξουμε, να μην την εξειδικεύσουμε και να μην την αξιοποιήσουμε. Επενδύουμε στο επάγγελμά μας, ήρθε η ώρα να επενδύσουμε στο επάγγελμά μας. Είναι αδιανόητο να υπάρχει ελληνικό φαρμακείο χωρίς να λειτουργεί το εργαστήριό του».

Ο κ. Ζήκας τόνισε με νόημα ότι «για να πάρει άδεια λειτουργίας ένα φαρμακείο πρέπει να έχει το λιγότερο 10 τ.μ. χώρο εργαστηρίου. Σε μία εποχή που το κάθε εκατοστό έχει κόστος είναι κρίμα να μην αξιοποιήσεις αυτό το χώρο που έχεις στο φαρμακείο σου όταν σου προσφέρει ως επαγγελματία υγείας ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα».  

 Μετά τη Θράκη το επόμενο σεμινάριο για την «Υποδειγματική Παρασκευή Γαληνικών Σκευασμάτων» θα γίνει στους νομούς Καβάλας, Δράμας και Σερρών στις 29 και 30 Ιουνίου.

Και έπονται και άλλες σημαντικές δράσεις στη λογική της ενίσχυσης από τον ΠΦΣ και το ΙΔΕΕΑΦ της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης των φαρμακοποιών.