Σοβαρές προτάσεις για βελτίωση των συνθηκών που επικρατούν στην Υγεία διατύπωσαν από τον Ελληνικό Σύνδεσμο Πληροφορικής Υγείας (ΕΣΠΥ). Συγκεκριμένα, προτείνουν τις ακόλουθες παρεμβάσεις οι οποίες δεν επιφέρουν Δημοσιονομικό Κόστος.

 A) Μετασχηματισμός της ΗΔΙΚΑ σε φορέα παροχής υπηρεσιών πυρήνα.

Η ΗΔΙΚΑ θα πρέπει να ανασχηματιστεί ώστε να παρέχει υπηρεσίες μόνο μέσω διαλειτουργικότητας με άλλες εφαρμογές υφιστάμενες ή νέες, κάτω από ένα πλαίσιο πιστοποίησης και ασφάλειας. Με αυτό το τρόπο θα επιταχυνθεί ο κύκλος εφαρμογής νέων λειτουργικοτήτων και πολιτικών ψηφιακής υγείας και θα παρασχεθούν κίνητρα επένδυσης και βιωσιμότητας σε φορείς του ιδιωτικού τομέα με στόχευση την εξωστρέφεια.

Ένα εξαιρετικό παράδειγμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο Δημόσιος Οργανισμός για την Ηλεκτρονική Υγείας του Βελγίου όπου στην ιστοσελίδα του αναφέρει μεταξύ άλλων τους σκοπούς λειτουργίας του:

•  Ο Οργανισμός δεν αναπτύσσει το ίδιο λογισμικό για τη διαχείριση των ηλεκτρονικών αρχείων των ασθενών. Αυτό είναι επιλογή του Παρόχου Υπηρεσιών Υγείας και των παρόxων λογισμικού που αυτοί επέλεξαν.
• Ο Οργανισμός δεν έχει μονοπώλιο όσον αφορά την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών σε φορείς της υγειονομικής περίθαλψης.

Στη βάση αυτή ο κυρίαρχος σκοπός της ΗΔΙΚΑ θα μπορούσε να είναι:

• η ασφάλεια, η φιλοξενία και η διαλειτουργικότητα για τα ιατρικά δεδομένα των Πολιτών και όχι η παροχή μέσω τρίτων ιδιωτών κατασκευαστών, εφαρμογών όπως αυτές της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης και του Εθνικού Φακέλου Υγείας.
• η παροχή υποστήριξης σε ερευνητικά ιδρύματα, πανεπιστήμια, εκπροσώπους παρόχων υπηρεσιών υγείας, εταιρειών .

Επισημαίνουμε πως δεν είναι βιώσιμο η ΗΔΙΚΑ ΑΕ να υποστηρίζει 60.000 χρήστες (ιατρούς και φαρμακεία) και αύριο 10.000.000 πολίτες. Αυτό το μοντέλο είναι ξεπερασμένο, διότι έχει μεγάλο κόστος με αποτέλεσμα χαμηλού επιπέδου υπηρεσίες υποστήριξης, υστέρηση στην ανάπτυξη νέων ψηφιακών υπηρεσιών και δυσαρέσκεια στην ιατρική κοινότητα και στην κοινωνία των πολιτών.

Β) Άμεση Ανάγκη Πιστοποίησης της ασφάλειας, της λειτουργικότητας και της διαλειτουργικότητας των εφαρμογών ψηφιακής υγείας που διασυνδέονται με τις υπηρεσίες πυρήνα και με τις βάσεις δεδομένων του Υπουργείου Υγείας, της ΗΔΙΚΑ και του ΕΟΠΥΥ και των υπολοίπων φορέων.

• Σήμερα καμία από τις εφαρμογές ηλεκτρονικής υγείας που διαλειτουργούν δεν είναι πιστοποιημένες. Δεν υπάρχει έστω και μια συμβατική σχέση των μερών για την χρήση των συστημάτων διαλειτουργικότητας και πρόσβασης των χρηστών των τρίτων εφαρμογών στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα
• Η διαλειτουργικότητα σε τεχνικό επίπεδο είναι υποβαθμισμένη διότι παρέχεται χωρίς μεθοδολογία & τεχνική διαφάνεια.

Γ) Ενίσχυση της Καινοτομίας και Ανάπτυξης της Νέας Οικονομίας.

• Από τα παραδείγματα άλλων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε παρατηρήσει μια μεγάλη ανάπτυξη σε καινοτόμες υπηρεσίες Υγείας προς τους πολίτες και προς την ενίσχυση των νέων μοντέλων Πρόληψης & Προαγωγής Υγείας από την στιγμή που ακολουθήθηκαν οι ανωτέρω παρεμβάσεις Α) και Β).
• Οφείλουμε ως χώρα να θέσουμε στόχο την ενίσχυση των πολλαπλασιαστών των βασικών δεικτών αυτής της οικονομίας η οποία θα εκφραστεί και από τον υποβιβασμό του κόστους λειτουργίας του συστήματος υγείας

Μερικοί ενδιαφέροντες οικονομικοί δείκτες:

-Σήμερα ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών των εταιρειών & οργανισμών ηλεκτρονικής υγείας στην Ελλάδα ανέρχεται περίπου στα 30 εκ. € τόσο για τον Δημόσιο όσο και για τον Ιδιωτικό Τομέα Υγείας.

-Το κράτος δαπανά συνολικά για την ηλεκτρονική υγεία, σε ετήσια βάση, κοντά στα 13 εκ. €. (Δημόσια Νοσοκομεία, ΗΔΙΚΑ, ΕΟΠΥΥ κα)

-Η δημόσια δαπάνη για φαρμακευτικά και άλλα υγειονομικά αναλώσιμα στα δημόσια νοσοκομεία ανέρχεται κοντά στα 2 δις € ενώ η συνολική δαπάνη του φαρμάκου (Νοσοκομειακό Φάρμακο, Φάρμακα ΕΟΠΥΥ, Αποζημιωμένο Φάρμακο Κοινότητας) αγγίζει στα 3,9 € δις. ΙΟΒΕ

-Οι συνολικές δημόσιες δαπάνες υγείας ανέρχονται κοντά στα 9 € δις στο δημόσιο τομέα, ενώ η συνολική δαπάνη κοντά στα 14,5 € δις. ΕΛΣΤΑΤ

- Η εφαρμογή Ηλεκτρονικών Φακέλων Υγείας στους παρόχους υγείας μπορεί :

1. να μειώσει την άσκοπη επανάληψη των παρακλινικών εξετάσεων τουλάχιστον κατά 6% ενώ η εφαρμογή διαδικασιών στην εκτέλεσή τους μπορεί να οδηγήσει στην μείωση των εξετάσεων κατά 20%. (αναφορά 1 σελ 11 και αναφορά 2)
2. να μειώσει τις ημέρες νοσηλείας τουλάχιστον κατά 5% (αναφορά 1 σελ 12)

iii. να μειώσει τα λάθη στην φαρμακευτική αγωγή από 50% έως 90%.

Η Ψηφιακή Υγεία όμως, έχει τεράστια θετική επίδραση στην καθημερινότητα των ιατρών και ευρύτερα των λειτουργών και επαγγελματιών υγείας και σίγουρα των πολίτων και αποτελεί το βασικό εργαλείο για την πληροφόρηση του Υπουργείου Υγείας και των επιτελικών του δομών, τη χάραξη νέων στρατηγικών και την αποτελεσματική διοικητική λειτουργία των Φορέων Υγείας.

Είναι σαφές πως πρέπει να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις και στους οργανισμούς για να αναπτύξουν και να επενδύσουν σε νέες ψηφιακές υπηρεσίες υγείας προς όφελος όλων αλλά κυρίως των πολιτών. Αναπτύσσοντας όμως μονολιθικά συστήματα, με ελάχιστες επενδύσεις και εξωστρέφεια είναι εντελώς απαγορευτική αυτή η στόχευση.

 Μ.Τ.