Αποκλειστική συνέντευξη του κ. Μάκη Παπαταξιάρχη στο DailyPharmaNews για όσα πρέπει να συζητηθούν με τη νέα κυβέρνηση 

Από τη Μαρία Τσιλιμιγκάκη

Η Φαρμακοβιομηχανία έχει βληθεί χωρίς αμφιβολία τα μέγιστα στα χρόνια της κρίσης στην Ελλάδα, αρχικά δικαίως για να επιτευχθεί ο ποθητός εξορθολογισμός στις τιμές, αλλά στην συνέχεια με έναν καταιγισμό άδικων και παράλογων μέτρων που εν πολλοίς δεν αφήνουν περιθώρια για ετήσια business plans και στοιχειώδες επιχειρείν! Είναι αναμενόμενο λοιπόν ότι η αλλαγή κυβέρνησης δημιουργεί και πάλι προσδοκίες καλύτερης συνεργασίας, δικαιότερων μέτρων και αναχαίτισης της κατρακύλας ειδικά σε ό,τι αφορά την εισαγωγή νέων καινοτόμων φαρμάκων στην χώρα. 

Αναφέρει ο κ. Μάκης Παπαταξιάρχης, πρόεδρος του PhRMA Innovation Forum απαντώντας σε ερωτήματα του DailyPharmaNews:

«Πρωτίστως, ευχόμαστε καλή επιτυχία και καλή δύναμη στη νέα ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Δεσμευόμαστε παράλληλα ότι σύσσωμος ο θεσμικός φορέας του PhRMA Innovation Forum θα σταθεί αρωγός στην προσπάθεια της νέας ηγεσίας να αντιμετωπίσει τα σοβαρά ζητήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος του φαρμάκου και πρωτίστως οι Έλληνες ασθενείς στο πλαίσιο ενός γόνιμου, εποικοδομητικού και υγιούς διαλόγου, με κύριο γνώμονα πάντα το όφελος του ασθενή. Ο κλάδος του φαρμάκου έχει πληγεί ιδιαιτέρως από τις μνημονιακές πολιτικές των τελευταίων ετών, συνεπώς η αισιοδοξία για καλύτερες ημέρες παρότι μοιάζει δύσκολη, είναι στο χέρι μας να καταστεί μια περισσότερο ρεαλιστική υπόθεση. Η οικονομική κρίση και οι μνημονιακές πολιτικές έχουν φέρει το σύστημα υγείας σε ένα σημείο καμπής, όπου απαιτούνται κρίσιμες αποφάσεις και δράσεις οι οποίες θα βασίζονται σε στρατηγικούς πυλώνες, όπως η προβλεψιμότητα, η βιωσιμότητα, η δημοσιονομική ανάκαμψη και η ανάπτυξη. Κρίνεται λοιπόν επιτακτική η επιτάχυνση των διαρθρωτικών μέτρων και των αναγκαίων διαχρονικά αιτούμενων μεταρρυθμίσεων στον κλάδο του φαρμάκου, οι οποίες θα καταστήσουν τη χώρα πιο ανταγωνιστική και φιλική προς τις νέες επενδύσεις. Το πρόσταγμα που έχουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, είναι να συζητήσουμε, να προτείνουμε και να υλοποιήσουμε από κοινού λύσεις που θα εγγυηθούν ένα σύγχρονο σύστημα υγείας, ικανό να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις της νέας ψηφιακής εποχής και θα διασφαλίσουν την προβλεψιμότητα, τη βιωσιμότητα, την αειφόρο συνέχεια και ανάπτυξη για τις επόμενες γενιές. 

Θα πρέπει να εστιάσουμε στην ανάπτυξη εκείνων των πολιτικών φαρμάκου που στόχο έχουν πρωτίστως την προσφορά βελτιωμένων υπηρεσιών υγείας στον Έλληνα ασθενή και την πρόσβαση σε καινοτόμες τεχνολογίες, αναδεικνύοντας τους πλέον σύγχρονους, αποδοτικούς όρους και προϋποθέσεις που απαιτούνται για αυτές. Στο πλαίσιο αυτό θεωρούμε αναγκαία τη θεσμοθετημένη εκπροσώπηση των Συλλόγων Ασθενών σε όλες τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για τη Δημόσια Υγεία. Παρακάτω αναφέρουμε τις προσδοκίες της καινοτόμου φαρμακοβιομηχανίας από τη νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, σε συγκεκριμένους πυλώνες δράσης  που εκφράζουν ταυτόχρονα τις προσδοκίες των Ελλήνων ασθενών για πρόσβαση σε υπάρχουσες και νέες θεραπείες:

• Φαρμακευτικός προϋπολογισμός. Κύριος και πρωτεύων στόχος θα πρέπει να είναι ο καθορισμός του Δημόσιου Φαρμακευτικού Προϋπολογισμού (εξω-νοσοκομειακού και νοσοκομειακού) σε βιώσιμα και αυξημένα επίπεδα, με βάση τα δημογραφικά και επιδημιολογικά χαρακτηριστικά της χώρας και σε άμεσο συσχετισμό με την αύξηση του ΑΕΠ της χώρας, όπως άλλωστε προβλέπεται και στις μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, είναι αναγκαία η συνυπευθυνότητα/σύμπραξη Πολιτείας και ιδιωτικού τομέα για λήψη άμεσων αλλά και μεσοπρόθεσμων διαρθρωτικών μέτρων, με στόχο την αυξημένη και βιώσιμη φαρμακευτική δαπάνη, καθώς και τη σταδιακή μείωση έως την τελική κατάργηση του clawback. Άμεσα μέτρα στην κατεύθυνση αυτή:

ü  Εξαίρεση της πρόληψης από τη συνολική δαπάνη (εμβόλια)

ü  Εξαίρεση ανελαστικών δαπανών φαρμάκου και ειδικών κατηγοριών (παράγωγα αίματος, θεραπείες του HIV)

ü  Κάλυψη αναγκών ανασφάλιστων πολιτών, προσφύγων και μεταναστών από κονδύλια της πρόνοιας

ü  Επαναξιολόγηση του διαθέσιμου φαρμακευτικού προϋπολογισμού για τα νοσοκομεία ώστε να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των ασθενών

ü  Διατήρηση του υπάρχοντος πλαισίου κατανομής του clawback μεταξύ των φαρμακευτικών εταιρειών

ü  Πρόβλεψη και ενσωμάτωση του horizon scanning κατά τη διαμόρφωση της φαρμακευτικής δαπάνης

ü  Ενσωμάτωση των εσόδων που προέρχονται από τη φορολόγηση συγκεκριμένων, επιβαρυντικών για την υγεία προϊόντων, στο φαρμακευτικό προϋπολογισμό

ü  Εξοικονόμηση πόρων μέσω του εξορθολογισμού των τιμών των γενοσήμων φαρμάκων και της ταυτόχρονης αύξησης του όγκου συνταγογράφησης, έτσι ώστε οι πόροι που εξοικονομούνται να διοχετεύονται σε νέες καινοτόμες θεραπείες για τους ασθενείς

• Έλεγχος συνταγογράφησης. Μεσοπρόθεσμα διαρθρωτικά μέτρα για τον έλεγχο του όγκου συνταγογράφησης:

ü  Αξιοποίηση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης  με άμεση επέκταση στα νοσοκομεία και κοινό πληροφοριακό σύστημα

ü  Επαναξιολόγηση και εφαρμογή των ΚΕΝ στα νοσοκομεία

ü  Εφαρμογή των Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων

ü  Υλοποίηση των Μητρώων Ασθενών

ü  Εφαρμογή του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας

• Απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών στις νέες, καινοτόμες θεραπείες. Για να εξασφαλιστεί η συνεχής πρόσβαση του Έλληνα ασθενή στις καινοτόμες τεχνολογίες, απαιτείται η προστιθέμενη αξία που παρέχει η καινοτομία στην υγεία των πολιτών, να εδράζεται σε ένα συγκεκριμένο προνομιακό πλαίσιο ΗΤΑ. Καθίσταται επιτακτική λοιπόν η ανάγκη για ένα σταθερό, αξιόπιστο και προβλέψιμο περιβάλλον, για ένα διαφανές και συνεργικό πλαίσιο διαλόγου όλων των ενδιαφερομένων μερών, το οποίο θα διασφαλίσει την απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπευτικές λύσεις αλλά και την οικονομική προσιτότητα. Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται η αναθεώρηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου σύμφωνα με τα παρακάτω:

ü  Αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας, με τεκμηριωμένο και επιστημονικό τρόπο ώστε η πραγματική καινοτομία να χαρακτηρίζεται με διαφάνεια, ενώ ταυτόχρονα θα διασφαλίζεται η ταχεία και ελεγχόμενη πρόσβαση των ασθενών σε τεχνολογική και θεραπευτική υπεραξία, ειδικά σε παθήσεις που υπάρχει ανεκπλήρωτη ιατρική ανάγκη (εφαρμογή του ΗΤΑ)

ü  Κατάργηση τέλους εισόδου 25% για τα νέα φάρμακα

ü  Κατάργηση κριτηρίων που προκαλούν καθυστερήσεις στη διαδικασία αξιολόγησης (π.χ. 9-6-3)

ü  Πρόβλεψη για επιτάχυνση διαδικασιών αξιολόγησης για τα φαρμακευτικά προϊόντα σημαντικής προστιθέμενης θεραπευτικής αξίας που έχουν αναγνωριστεί από τις Εγκριτικές Αρχές ως ιδιαίτερα καινοτόμα

ü  Διατήρηση του υπάρχοντος πλαισίου αποζημίωσης φαρμάκων, αναφορικά με τη συμμετοχή των ασθενών

• Επένδυση και ανάπτυξη. Κίνητρα στις φαρμακευτικές εταιρείες για την προσέλκυση των επενδύσεων με κλινικές μελέτες:

ü  Αφαίρεση ποσού επένδυσης από τη φορολογία και το clawback

ü  Μείωση της γραφειοκρατίας

ü  Σύμπραξη Ιδιωτικού και Δημόσιου τομέα με τη δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου για Δημόσια Υγεία, το οποίο δεν ποινικοποιεί το κέρδος, με στόχο αυτό να μεταφερθεί και στον Έλληνα πολίτη.

• Τιμολόγηση. Διατήρηση της ισχύουσας νομοθεσίας ως προς:
• Τη χρήση του μέσου όρου των δύο διαφορετικών τιμών των χωρών της ευρωζώνης
• Το ποσοστό 10% ως όριο μέγιστης μείωσης της τιμής ενός φαρμακευτικού προϊόντος

Τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας ούτως ώστε να αποτρέπονται:

• αυξήσεις στις τιμές των φαρμάκων (με εξαίρεση τις περιπτώσεις λανθασμένων υπολογισμών)
• αναγωγές μεταξύ των συσκευασιών/περιεκτικοτήτων του ίδιου φαρμακευτικού προϊόντος, καθώς η συγκεκριμένη μεθοδολογία οδηγεί σε σημαντικές στρεβλώσεις

• Κλειστοί προϋπολογισμοί. Οποιαδήποτε εισαγωγή κλειστών προϋπολογισμών μέσα στο πλαίσιο ενός κλειστού προϋπολογισμού επί του συνόλου δεν γίνεται αποδεκτή, δεδομένης της απουσίας σχετικής επιστημονικής τεκμηρίωσης, της έλλειψης μητρώων ασθενών, της υλοποίησης θεραπευτικών πρωτοκόλλων και του γεγονότος ότι δεν λαμβάνονται υπόψη τα δημογραφικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού.

• Διάθεση ΦΥΚ. Τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους πρέπει να εξακολουθήσουν να διανέμονται μέσω των Φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ, καθώς μόνο μέσω του συγκεκριμένου τρόπου διάθεσης εξασφαλίζεται η επάρκεια στην Ελληνική αγορά.

• Αναδρομικό rebate 2006-2008. Η αναδρομική επιβολή στην φαρμακοβιομηχανία ενός αναδρομικού rebate, για τα έτη 2006-2008 ύψους €200 εκατ., είναι ανεδαφική, καθώς το θέμα αυτό έχει ξεκαθαριστεί και διευθετηθεί με δικαστικές αποφάσεις και μετέπειτα νομοθετικές πράξεις.

Κλείνοντας, θα πρέπει να τονιστεί εκ νέου ότι η στενή συνεργασία βιομηχανίας και Πολιτείας, η συναίνεση προς όφελος του Έλληνα ασθενή και η συνυπευθυνότητα,  είναι πλέον επιβεβλημένες έννοιες. Αντιστοίχως πρέπει να είναι και η διαφάνεια, η προβλεψιμότητα, η εκπόνηση ενός μέσο-μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδίου, η αξιολόγηση και ο σεβασμός της συνεισφοράς του φαρμακευτικού κλάδου στην Ελληνική κοινωνία και οικονομία και η δημιουργία του απαραίτητου πλαισίου ανάπτυξης. Συνεπώς, η καινοτομία δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται αποκλειστικά ως δαπάνη. Πάγια στόχευση θα πρέπει να είναι ο εξορθολογισμός των δαπανών Υγείας  με σεβασμό στους δημοσιονομικούς περιορισμούς της χώρας μας, αλλά πρωτίστως με σεβασμό στον Έλληνα ασθενή, ώστε να μην υπονομεύεται η απρόσκοπτη και ανεμπόδιστη πρόσβασή του στην καινοτομία και σε σωτήριες για τη ζωή του θεραπείες. Παράλληλα απαιτείται διακριτικός σεβασμός στην επιχειρηματικότητα και στη βιωσιμότητα της ίδιας της βιομηχανίας, καθώς αυτή είναι άμεσα συνυφασμένη με τη βιωσιμότητα του δημόσιου συστήματος  Υγείας. Στο χώρο της Υγείας, οφείλουμε να επανακτήσουμε την ισορροπία που απωλέσθη στα χρόνια της κρίσης και των μνημονιακών πολιτικών. Είναι η ώρα για μια ενιαία εθνική πολιτική για το φάρμακο, με στρατηγική θεώρηση και όραμα. Το PhRMA Innovation Forum είναι διαχρονικά παρόν, προκειμένου να συνδράμει το μέγιστο δυνατό σε αυτήν την προσπάθεια".