NEA

Χ. Κίσσας: «Βαθιά τριτοκοσμικό φαινόμενο η επιλογή «φίλων» στη Διοίκηση των Νοσοκομείων»

Χ. Κίσσας: «Βαθιά τριτοκοσμικό φαινόμενο η επιλογή «φίλων» στη Διοίκηση των Νοσοκομείων»

Το θέμα είναι γνωστό και χιλιοειπωμένο. Αλλά κάθε φορά που τίθεται, δηλαδή σε κάθε κυβερνητική αλλαγή, ξαναγίνεται επίκαιρο και συνεχίζει να είναι το ίδιο εξοργιστικό όπως και στο παρελθόν. Ένα μεγάλο δημόσιο νοσοκομείο είναι ένας απ' τους πιο περίπλοκους οργανισμούς που έχει επινοήσει ο άνθρωπος. Είναι σαν μια μεγάλη επιχείρηση που απασχολεί προσωπικό από δεκάδες ειδικότητες, χρησιμοποιεί μηχανήματα και διαδικασίες από ένα τεράστιο φάσμα τεχνολογιών. Χειρίζεται μεγάλους αριθμούς ασθενών τους οποίους πρέπει να κρατά όσο γίνεται λιγότερο. Κάνει χιλιάδες λεπτές επεμβατικές πράξεις κάθε χρόνο, σε ένα περιβάλλον όπου μια μικρή μεταβολή των συνθηκών μπορεί να έχει μοιραία αποτελέσματα. Το δημόσιο νοσοκομείο απευθύνεται στους λιγότερο προνομιούχους και λειτουργεί πάντα «στην κόψη του ξυραφιού», με ελλείψεις προσωπικού και στενότητα οικονομικών πόρων.

Αποτελεί λοιπόν προσβολή της νοημοσύνης μας η άποψη που έχουν οι κυβερνήσεις, ασχέτως χρώματος, ότι έναν τέτοιο οργανισμό μπορεί να τον διοικήσει ο οποιοσδήποτε άσχετος με το αντικείμενο, είτε αυτός είναι αποτυχών πολιτευτής, είτε απόστρατος στρατιωτικός, ή ακόμα και ένα «νέο παιδί με εξαιρετικές σπουδές και πτυχία». Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, τα νοσοκομεία διοικούνται από επαγγελματίες του χώρου της υγείας και όχι από κομματικούς φίλους που αλλάζουν με κάθε κυβέρνηση ή, ακόμη χειρότερα, με την αλλαγή του υπουργού υγείας εντός της ίδιας κυβέρνησης, (που θα θέλει κι αυτός να «εξυπηρετήσει» τους δικούς του πολιτικούς φίλους). Αυτό το βαθιά τριτοκοσμικό φαινόμενο συμβαίνει εδώ και πολλές δεκαετίες στη χώρα μας, σε σημείο που να θεωρείται «φυσιολογικό». Είναι δε παράδοξο ότι οι επικρίσεις εστιάζονται σε ακραία και πολλές φορές φαιδρά παραδείγματα, όπως ο ογδοντάρης που το είχε όνειρο να γίνει διοικητής, αντί του να ζητάμε συνολικά την αλλαγή του θεσμού επιλογής των διοικητών.

Τί κάνει όμως ένας διοικητής νοσοκομείου; θα ρωτήσουν πολλοί. Αφού δεν έχει το δικαίωμα να διορίζει και να απολύει προσωπικό, μήπως η θέση του είναι καθαρά διακοσμητική, ώστε η επιλογή των προσώπων να μην έχει και μεγάλη σημασία; Η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική· διότι ακόμη και σε περιβάλλον δημοσίου τομέα, το management παίζει πρωτεύοντα ρόλο στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Ειδικά στα νοσοκομεία, ανάλογα με τις ικανότητες, την εμπειρία και τις γνώσεις της διοίκησης, οι αποφάσεις που θα ληφθούν μπορεί να έχουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο παραγόμενο έργο, δηλαδή, τελικά, στην υγεία των πολιτών. Για παράδειγμα, η κατανομή του νοσηλευτικού προσωπικού ανάμεσα στις διάφορες κλινικές, ο καθορισμός των προτεραιοτήτων όσον αφορά τα τεχνικά έργα, οι επιλογές σχετικά με τη συντήρηση ή αντικατάσταση μηχανημάτων υψηλής αξίας κλπ. είναι μερικά από τα θέματα όπου οι αποφάσεις της διοίκησης παίζουν καθοριστικό ρόλο.

Στην πράξη, η επιλογή ασχέτων, όπως γίνεται μέχρι σήμερα, θα έχει ως αποτέλεσμα οι νέοι διοικητές να μη γνωρίζουν ούτε τη στοιχειώδη ονοματολογία των εργασιών του νοσοκομείου που θα αναλάβουν. Έτσι, θα φέρονται και θα άγονται από διάφορους υπηρεσιακούς παράγοντες με αντικρουόμενα συμφέροντα, θα υπογράφουν στοίβες ενταλμάτων πληρωμής στα τυφλά (αφού τα πληροφοριακά συστήματα των νοσοκομείων δεν δίνουν πληροφόρηση για το αν τα υλικά που εγκρίνουν είναι πολλά ή λίγα σε σχέση με το παραγόμενο έργο), και τελικά θα προσπαθούν να τα έχουν καλά με όλους για να μην δημιουργούνται εντάσεις, παραβλέποντας ή υποβαθμίζοντας τα τυχόν προβλήματα. Αν κάποιος εξ αυτών έχει τη διάθεση να κάνει κάτι σημαντικό για το νοσοκομείο, πχ. να συστήσει μια νέα μονάδα που είναι απαραίτητη, ή να ορθολογικοποιήσει μια διαδικασία, τότε θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη λυσσαλέα αντίσταση των σωματείων, τα οποία δικαίως θα επικαλούνται τις ελλείψεις προσωπικού, αλλά έτσι θα αποκλείουν και την παραμικρή βελτίωση της υπάρχουσας κατάστασης. Τελικά, ο νέος διοικητής θα αρχίσει να καταλαβαίνει πως λειτουργεί το νοσοκομείο που διοικεί όταν θα είναι η ώρα να αντικατασταθεί, πράγμα που κατά μέσο όρο συμβαίνει γύρω στα δυόμιση με τρία χρόνια. Τότε θα έρθει κάποιος άλλος, εξίσου άσχετος, να τον αντικαταστήσει, και θα αρχίσει πάλι από την αρχή. Και αυτή η κατάσταση διαιωνίζεται τα τελευταία 50 χρόνια, αδιαφόρως των κυβερνήσεων, που έρχονται και παρέρχονται αλλά συνεχίζουν να επιλέγουν ασχέτους μεταξύ των κομματικών τους φίλων. Και δεν διαμαρτύρεται κανείς.

 

 

 

Χρήστος Κίσσας

Διδάκτωρ Χρηματοοικονομικής

τ. Διοικητής Νοσοκομείου