Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη

Την τελευταία πενταετία, δε διενεργούνται καθόλου ή διενεργούνται με μεγάλη καθυστέρηση οι εξετάσεις για το ιικό φορτίο και συγχρόνως σπανίζουν οι απαντήσεις γονοτυπικής αντοχής, με αποτέλεσμα την πλημμελή εργαστηριακή παρακολούθηση των ατόμων με HIV λοίμωξη, ενώ πολλές Μονάδες Λοιμώξεων, λόγω τραγικών ελλείψεων, υπολειτουργούν και προτίθενται να αναστείλουν την λειτουργία τους, όπως αναφέρουν εκπρόσωποι της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS (Ε.Ε.Μ.Α.Α).

 Ανάμεσα στις πολλαπλές δυσκολίες, που έχουν εμφανισθεί τα τελευταία χρόνια και δυστυχώς δεν έχουν επιλυθεί, είναι και η αναμονή της χορήγησης της Prep (προφυλακτικής αγωγής), η οποία διεθνώς έχει μειώσει σημαντικά τις μολύνσεις μεταξύ ανδρών που έχουν σεξουαλικές σχέσεις με άνδρες.

Επιδημιολογικά στοιχεία για τον HIV

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το 2018, ζούσαν με τον HIV περίπου 37,9 εκατομμύρια άτομα. Την ίδια χρονιά, διαγνώσθηκαν 1,7 εκατομμύρια νέες μολύνσεις, αριθμός που απέχει σημαντικά από τους στόχους που έχουν τεθεί για τον έλεγχο της πανδημίας του AIDS μέχρι το 2030.

Ωστόσο, η μεγάλη αύξηση της πρόσβασης των ατόμων στην αντιρετροϊκή θεραπεία κατά τα τελευταία έτη είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση των θανάτων παγκοσμίως και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.

Μείωση νέων διαγνώσεων στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, μετά από μια σταθεροποιητική τάση την τελευταία τριετία, παρατηρήθηκε μετά από μια δεκαετία (4,8-9,2 ανά 100.00 πληθυσμού), ο μικρότερος αριθμός νέων διαγνώσεων της HIV λοίμωξης (4,4 άτομα ανά 100.00 πληθυσμού). Αξίζει να σημειωθεί ότι η μείωση είναι ακόμα μεγαλύτερη (266 σε σχέση με 378-749 νέες διαγνώσεις την τελευταία δεκαετία), αν λάβουμε υπόψη μόνο τα άτομα Ελληνικής προέλευσης. Κυρίαρχος τρόπος μετάδοσης παραμένει η σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη μεταξύ ανδρών (ΑΣΑ) (41,9%), ενώ ακολουθεί η ετεροφυλοφιλική σεξουαλική επαφή (28,6%) και η χρήση ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών (ΧΕΝ) (8,3%).
Ανησυχητικό στοιχείο αποτελούν η αύξηση σε ετερεοφυλόφιλους και τα υψηλά ποσοστά (>50%) καθυστερημένης διάγνωσης της HIV λοίμωξης (CD4+Τ-λεμφοκύτταρα<350 cells/mm³).
Αν και ο αριθμός των νέων διαγνώσεων στους χρήστες ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών έχει μειωθεί σημαντικά συγκριτικά με την περίοδο της επιδημίας του 2011-2013, ωστόσο δεν έχει προσεγγίσει τα προ της επιδημίας επίπεδα. Το ποσοστό των νέων διαγνώσεων ατόμων αλλοδαπής εθνικότητας τείνει να αυξάνεται σταθερά μετά το 2015, φθάνοντας το 2019 το 43%, με άτομα κυρίως από χώρες της Υποσαχαρίου Αφρικής και της Κεντρικής Ευρώπης.

Θεραπεία

Στην Ελλάδα, βάσει των ευρωπαϊκών και διεθνών κατευθυντηρίων οδηγιών, χορηγείται αντιρετροϊκή θεραπεία σε όλα τα άτομα με HIV λοίμωξη το ταχύτερο δυνατόν μετά τη διάγνωση. Η έγκαιρη χορήγησή της συνδέεται, σε ατομικό επίπεδο, με τη μείωση της νοσηρότητας και της θνητότητας της νόσου και, σε επίπεδο δημόσιας υγείας, με την ελάττωση της μεταδοτικότητας και την συνακόλουθη αναχαίτιση της επιδημίας.

Το 2019, έλαβαν έγκριση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη καινούρια αντιρετροϊκά σκευάσματα, τα οποία αναμένεται να κυκλοφορήσουν και στη χώρα μας στο εγγύς μέλλον.

Νέες θεραπευτικές στρατηγικές και συνδυασμοί αντιρετροϊκών παρατεταμένης δράσης σε ενέσιμη μορφή αποτελούν ελκυστική προοπτική για το μέλλον της αντιρετροϊκής θεραπείας.

31^ο Πανελλήνιο Συνέδριο AIDS: «Ευ ζην με ή χωρίς τον HIV»

Παρά την εξαιρετικά δυσχερή συγκυρία, η Ε.Ε.Μ.Α.Α διοργανώνει και φέτος το ετήσιο συνέδριο της με στόχο την ευαισθητοποίηση, έγκυρη ενημέρωση και συνεχή εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και του ευρύτερου κοινού πάνω σε θέματα πρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης και αντιμετώπισης της HIV λοίμωξης. Κύριο μήνυμα φέτος αποτελεί το «Ευ ζην με ή χωρίς τον HIV», που επισημαίνει από την μία τα επιτεύγματα της ιατρικής που αποσκοπούν στην διασφάλιση μιας καλής ποιότητας ζωής στα άτομα που ζουν με τον HIV και από την άλλη την ανάγκη για εντατικά προγράμματα μείωσης των νέων μολύνσεων.

Το επιστημονικό πρόγραμμα 

Απευθύνεται σε όλους τους επαγγελματίες υγείας, σε φορείς και οργανώσεις που ασχολούνται με την HIV λοίμωξη, τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών και την προστασία ευάλωτων ομάδων και μετακινούμενων πληθυσμών, σε φοιτητές, εκπαιδευτικούς και στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας στοχεύοντας στην παροχή έγκυρων και επικαιροποιημένων γνώσεων, στην άρση των προκαταλήψεων και στην ενεργητική συμμετοχή τους στην ενημέρωση για την πρόληψη της HIV λοίμωξης.

Δεδομένα από το Συνέδριο

Στο συνέδριο έχουν υποβληθεί αξιόλογες επιστημονικές εργασίες οι οποίες συνεισφέρουν στη βαθύτερη κατανόηση και ανάδειξη των σημαντικών παραμέτρων της νόσου.

Continuum of Care - CoC

Όσον αφορά στον «καταρράκτη φροντίδας υγείας» (Continuum of Care - CoC) για τον HIV ανακοινώνονται τα αποτελέσματα από 11 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), συμπεριλαμβανομένου της Ελλάδας, για το 2016 συνολικά, σύμφωνα με τα οποία, είχε διαγνωστεί το 87% των PLHIV (people lining with HIV), το 92% των διαγνωσμένων είχε λάβει ART (αντιρετροϊκή αγωγή) ενώ το 91% των ασθενών που είχαν ξεκινήσει ART είχε επιτύχει ιική καταστολή πλησιάζοντας ουσιαστικά πολύ κοντά προς την επίτευξη των στόχων του UNAIDS 90-90-90.

Σε μια άλλη μελέτη που έγινε ειδικά στην Ελλάδα, εκτός του συγχρονικού «καταρράκτη φροντίδας» (CoC) 4 σταδίων, έγινε επιπλέον αξιολόγηση του ποσοστού των ατόμων που χάνονται από τη φροντίδα στα διάφορα στάδια (LTFU) το οποίο είναι από τα βασικά προβλήματα για χρήστες ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών και άτομα με ετεροφυλοφιλική σεξουαλική επαφή, ενώ, ακόμη και για άνδρες που έχουν σεξουαλική επαφή με άνδρες, το ποσοστό αυτό δεν είναι αμελητέο.

Μήνυμα κατά του στίγματος

Στη διάρκεια της Τελετής Έναρξης, την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2019 και ώρα 19:30, ο Γιώργος Καπουτζίδης θα μιλήσει και θα παρουσιάσει με τον δικό του γνωστό τρόπο τους μύθους για την HIV λοίμωξη που οδηγούν στον στιγματισμό των συνανθρώπων μας.