Από τον Γιώργο Σακκά

Στους ρυθμούς της επιδημίας του κορωνοϊού, κινήθηκε σχεδόν αποκλειστικά το προηγούμενο διάστημα η πολιτική υγείας, επιδεινώνοντας τα χρονίζοντα προβλήματα στο χώρο του φαρμάκου. Δικαιολογημένα, έως ένα βαθμό, σύσσωμη η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας ασχολήθηκε κυρίως με τη θωράκιση της χώρας έναντι του ιού με αποτέλεσμα να διαπιστώνεται το clawback να ξεφεύγει και πάλι, τα χρέη προς τη φαρμακοβιομηχανία να αυξάνονται και επίσης η Επιτροπή Αξιολόγησης να μην έχει εγκρίνει νέα φάρμακα.

Όσον αφορά στο μέτωπο των χρεών, το πρώτο τρίμηνο του 2020 έκλεισε με οφειλές του Ελληνικού Δημοσίου προς της φαρμακευτικές έκλεισε στα 780,15 εκατ. ευρώ έναντι 590,5 εκατ. ευρώ το τέλος του 2019. Σύμφωνα με τα στοιχεία για τα χρέη νοσοκομείων και ΕΟΠΥΥ τα οποία συγκέντρωσε ο ΣΦΕΕ, φαίνεται πως μέσα στο 2020  δημιουργήθηκαν χρέη της τάξης των 496 εκατ. ευρώ διαμορφώνοντας τις συνολικές οφειλές στα 780,15 εκατ. ευρώ όπως αναφέραμε.

Από το σύνολο των οφειλών αυτών, ο ΕΟΠΥΥ, χρωστά τα 390,4 εκατ. ευρώ από 330,6 εκατ. ευρώ το τέλος του 2019, τα νοσοκομεία του ΕΣΥ οφείλουν 352 εκατ. ευρώ από 228 εκατ. ευρώ και τα στρατιωτικά νοσοκομεία, 37,7 εκατ. ευρώ από 31,9 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή νέα αύξηση 46% καταγράφει το clawback το 1ο τρίμηνο, σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, ενώ την έντονη ανησυχία και απογοήτευση των φαρμακευτικών εταιρειών προκαλεί το γεγονός ότι οι υποχρεωτικές επιστροφές (clawback) για το 2019 θα ξεπεράσουν τα 800 εκατ. ευρώ στον ΕΟΠΥΥ και τα 430 εκατ. ευρώ στα νοσοκομεία. Δηλαδή για την περσινή χρονιά οι εταιρείες καλούνται να επιστρέψουν 1,23 δισ. ευρώ.

Όσον αφορά στις εγκρίσεις νέων φαρμάκων και εδώ τα πράγματα φαίνονται τελματωμένα. Την Πέμπτη 21/5 το Υπουργείο Υγείας ενέκρινε την ένταξη στη θετική λίστα 96 νέων γενοσήμων και βιο-ομοειδων. Από κει και πέρα κανένα νέο καινοτόμο φάρμακο δεν εισέρχεται στην αγορά.

Αξίζει να σημειωθεί πάντως, πως ο Υπουργός Υγείας, με πρόσφατες δηλώσεις του στη διάρκεια ψηφιακής εκδήλωσης του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου με θέμα την «Αναδιάρθρωση Εθνικού Συστήματος Υγείας: Βιωσιμότητα και Μεταρρυθμίσεις», ανέφερε ότι γίνεται προσπάθεια η κατάσταση να αλλάξει.

Σύμφωνα με τον κ. Κικίλια, μέχρι την ερχόμενη Δευτέρα θα έχει ολοκληρωθεί η ένταξη 145 νέων γενοσήμων και βιο-ομειδών στη Θετική Λίστα. Η σημαντικότερη όμως ανακοίνωση του Υπουργού αφορούσε στο clawback καθώς όπως σημείωσε κεντρική βούληση της Κυβέρνησης είναι να μην υπάρχει clawback για τα εμβόλια για φέτος, κάτι που θα δώσει μια μεγάλη ανάσα στο χώρο.

Παράλληλα ο υπουργός ακόμη ανέφερε ότι την τρέχουσα περίοδο γίνονται συστηματικά και οργανωμένα 4 διαπραγματεύσεις σε κεντρικές κατηγορίες φαρμάκων, μετά την ολοκλήρωση των σκευασμάτων για την Ηπατίτιδα.

Τα όσα βέβαια ανέφερε ο υπουργός, δεν είναι παρά το ελάχιστο που θα μπορούσε να γίνει, με τη φαρμακευτική αγορά να αναφέρει ότι απλά εφαρμόζεται η αυτονόητη φαρμακευτική πολιτική κι αυτή με δραματική καθυστέρηση. Η εξαίρεση των εμβολίων από το clawback δε σημαίνει ότι η αποζημίωσή τους θα καλύπτεται από άλλο προϋπολογισμό δηλαδή εκτός του ποσού των περίπου 2 δις. ευρώ που έχει οριστεί για τον ΕΟΠΥΥ.  

Οι διαπραγματεύσεις για τις κατηγορίες φαρμάκων γενικότερα επίσης φαίνεται πως αργούν. Η διαπραγμάτευση για τα φάρμακα της Ηπατίτδας C έχει ολοκληρωθεί εδώ και πλέον από 3 μήνες και η μόνη εξέλιξη στο πεδίο αυτό ήταν η ολοκλήρωση της αντίστοιχης διαδικασίας για τις ανοσοσφαιρίνες.

Παράλληλα η επιφυλακτική στάση της Κυβέρνησης λόγω κορονοϊού και οι οικονομικές επιπτώσεις τις επιδημίας, δείχνουν ότι η υγεία δύσκολα θα πετύχει να βγει από τη στενωπό των χαμηλών προϋπολογισμών, που είναι και κυριότερο ζήτημα που χρήζει άμεσης και ορθής διαχείρισης.