Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προχώρησε στην προσωρινή εξαίρεση της υδροξυχλωροκίνης από τη μελέτη SOLIDARITY για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου COVID-19, που προκαλεί ο νέος κορονοϊός SARS-CoV-2, προκαλώντας αναπάντητα –έως τώρα– ερωτήματα στον επιστημονικό και όχι κόσμο.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε χτες, Δευτέρα, ότι ανέστειλε προσωρινά τις κλινικές δοκιμές υδροξυχλωροκίνης (ενός γνωστού φαρμάκου κατά της ελονοσίας), οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη σε πολλές χώρες ως πιθανή θεραπεία για το COVID-19.

Η απόφαση ελήφθη μετά τη δημοσίευση της περασμένης εβδομάδας (Παρασκευή 22 Μαΐου) μιας μελέτης στο The Lancet που δείχνει ότι η χρήση του φαρμάκου σε ασθενείς με COVID-19 θα μπορούσε να αυξήσει την πιθανότητα θανάτου τους, όπως δήλωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, ο οποίος χαρακτήρισε το μέτρο ως προληπτικό.

 Ο Dr Tedros είπε ότι τo Διοικητικό Συμβούλιο της λεγόμενης «Δοκιμής Αλληλεγγύης», στην οποία εκατοντάδες νοσοκομεία σε διάφορες χώρες έχουν εγγράψει ασθενείς για να δοκιμάσουν αρκετές πιθανές θεραπείες για το νέο κορονοϊό, έχουν προληπτικά αναστείλει τις δοκιμές που χρησιμοποιούν αυτό το φάρμακο, ενώ τα δεδομένα ασφαλείας επανεξετάζονται από το αρμόδιο συμβούλιο. «Τα άλλα σκέλη της κλινικής δοκιμής συνεχίζονται», τόνισε ο Γ.Γρ του ΠΟΥ.

Η υδροξυχλωροκίνη είναι ένα γνωστό εδώ και δεκαετίες φάρμακο, που συνήθως πλέον χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της αρθρίτιδας, ενώ από παλαιότερα μαζί με τη χλωροκίνη, χορηγούνταν για τη θεραπεία της ελονοσίας.
Κατά τις πρώτες εβδομάδες της πανδημίας στην Ευρώπη, το Μάρτιο, ανακοινώθηκαν αποτελέσματα δοκιμών στο Μεσογειακό Ινστιτούτο Μολυσματικών Νόσων της Μασσαλίας στη Γαλλία, κατά τα οποία χορηγήθηκε υδροξυχλωροκίνη σε 24 ασθενείς και παρατηρήθηκε ότι μετά από έξι ημέρες αγωγής ο ιός δεν ήταν πια ανιχνεύσιμος στον οργανισμό τους.

Τα θετικά αυτά αποτελέσματα και το γεγονός ότι επρόκειτο για γνωστό και ασφαλές φάρμακο έκαναν πολλές χώρες να σπεύσουν να προμηθευτούν μεγάλες ποσότητες του φαρμάκου. Στη χώρα μας, εισήχθησαν 5 τόνοι της δραστικής ουσίας από την Ινδία για την παραγωγή 24 εκατομμύριων δόσεων που διατίθενται δωρεάν στα ελληνικά νοσοκομεία για τη θεραπεία των ασθενών. Η λογική εν μέσω πανδημίας ήταν –όπως είχε πει και ο καθηγητής Σ. Τσιόδρας να έχουμε κάνει «παραγγελία και έχουμε εξασφαλίσει στοκ από το φάρμακο, ώστε να είναι διαθέσιμο στην περίπτωση που το χρειαστούμε». Δόθηκε, μάλιστα, οδηγία από τον ΕΟΦ για χορήγηση χλωροκίνης και υδροξυχλωροκίνης μόνο με ιατρική συνταγή ώστε να αποτραπούν τυχόν ελλείψεις αφού οι πολίτες έσπευσαν να προμηθευτούν το «αποτελεσματικό» φάρμακο.

Κοινές ήταν διεθνώς οι ανακοινώσεις υγειονομικών επιτροπών, δημόσιων φορέων, επιστημονικών ομάδων για πρωτόκολλα χορήγησης του φαρμάκου και έναρξη κλινικών μελετών για περεταίρω έλεγχο της αποτελεσματικότητας της υδροξυχλωροκίνης στην αντιμετώπιση της COVID-19.

Έτσι το τελευταίο τρίμηνο -με πιο πρόσφατη κίνηση εμπιστοσύνης στο φάρμακο την ανακοίνωση, την περασμένη εβδομάδα, του υπουργού Υγείας της Βραζιλίας που συνέστησε τη χρήση υδροξυχλωροκίνης και της χλωροκίνης, για τη θεραπεία ακόμη και ήπιων περιπτώσεων COVID-19- ο λόγος γύρω από το φάρμακο ήταν καθημερινός και τα (θετικά) αποτελέσματα αναμένονταν με σιγουριά. Μέχρι και ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε, πριν εβδομάδες, ότι λαμβάνει προληπτικά ένα χαπάκι υδροξυχλωροκίνης, ημερησίως!

Για αυτό, μεγάλη ήταν η αναστάτωση που προκάλεσε η μελέτη του The Lancet που διαπίστωσε ότι και τα δύο φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν δυνητικά σοβαρές παρενέργειες, ιδιαίτερα καρδιακή αρρυθμία.

Και επίσης, η διαπίστωση ότι κανένα από τα δύο φάρμακα δεν ωφέλησε τους ασθενείς που νοσηλεύτηκαν με COVID-19. Αξίζει να σημειωθεί εδώ το η μελέτη του The Lancet, εξέτασε τα αρχεία 96.000 ασθενών σε εκατοντάδες νοσοκομεία.

Ο Dr Tedros, στην ανακοίνωση της Δευτέρας, διευκρίνισε ότι τα δύο φάρμακα «γίνονται αποδεκτά ως γενικά ασφαλή για χρήση σε ασθενείς με αυτοάνοσες ασθένειες ή ελονοσία».

Άραγε, ο Αμερικανός πρόεδρος να συνεχίζει την καθημερινή «προληπτική δόση» υδροξυχλωροκίνης ή η αντιπάθειά του για τον ΠΟΥ τον αφήνει αδιάφορο και ως προς τα επιστημονικά συμπεράσματα που δημοσιεύονται;