NEA

Γ. Κυριόπουλος: Μεγαλύτερη η ύφεση από ότι είχε προβλεφθεί αλλά αναστρέψιμη

Γ. Κυριόπουλος:  Μεγαλύτερη η ύφεση από ότι είχε προβλεφθεί αλλά αναστρέψιμη

Συνέντευξη στην Τάνια Η. Μαντουβάλου

Τα εύσημα που εισέπραξε η χώρα μας από τη διεθνή κοινότητα, για την επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας του  SARS-CoV-2  θα μπορούσαν να αποτελέσουν μία από τις συνιστώσες ανασυγκρότησης της εικόνας μας στη διεθνή σκηνή, αναφέρει ο  ομότιμος καθηγητής Οικονομικών της Υγείας (ΕΣΔΥ) Γιάννης Κυριόπουλος. Εκτιμά παράλληλα ότι η οικονομική ύφεση σε επίπεδο ΕΕ θα είναι μεγαλύτερη απ’ ότι αρχικά υπολογίστηκε, αλλά  αναστρέψιμη, ίσως με δυσκολία. Για την ήδη πληγωμένη από τη μακρά περίοδο λιτότητας Ελλάδα, θεωρεί ότι θα αναταχθεί το 2021. Όσον αφορά το ΕΣΥ τονίζει ότι πήρε μία σχετική ψήφο εμπιστοσύνης από τους πολίτες, ωστόσο,   υπάρχουν περιθώρια βελτιώσεων, ενόψει και του δεύτερου κύματος, που όπως επισημαίνει αναμένεται ασθενέστερο, από το Νοέμβρη και μετά.

Τι άφησε πίσω του το πρώτο κύμα της πανδημίας

Η πανδημία υπήρξε για τη χώρα μας μια μεγάλη δοκιμασία, από την οποία εξήλθε με επιτυχία και έδωσε εξετάσεις σοβαρότητας και ευθύνης. Tο ΕΣΥ ανέκτησε την αυτοεκτίμησή του και πήρε μια σχετική «ψήφο εμπιστοσύνης» από τους πολίτες, πράγμα που επιτρέπει σκέψεις και σχέδια ανάταξης και ανασυγκρότησής του στο εγγύς μέλλον. Κυρίως όμως το μείζον επίτευγμα, είναι τα «δύσκολα και ανεκτίμητα εύγε» της παγκόσμιας κοινότητας, για τον αποτελεσματικό έλεγχο και την διαχείριση της πανδημίας, που προσέδωσε στη χώρα αυξημένη προστιθέμενη αξία, με πολλαπλά οφέλη σε διεθνή κλίμακα.

Πως θα μπορούσε  να κεφαλαιοποιηθεί προς όφελος μας  αυτό;

Στο δύσκολο και ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον η κεφαλαιοποίηση του πρόσφατου αποτελέσματος, είναι συνάρτηση του συγκριτικού πλεονεκτήματος της χώρας, που είναι ο κόσμος της εργασίας και της διανόησης. Στον υγειονομικό τομέα η αναφορά αυτή έχει μια πρόσθετη αξία και παραπέμπει στην μεγέθυνση του δημόσιου και κοινωνικού χώρου της δημόσιας υγείας και τον εκσυγχρονισμό της βιομηχανίας ιατρικής περίθαλψης. Πρόκειται για διαφορετικά, αλλά συγκοινωνούντα συστήματα, για τα οποία μπορεί να δώσει την καλή θέση που δικαιούνται στην κοινωνική και οικονομική ζωή, η ευκταία υγειονομική μεταρρύθμιση. Αυτή μπορεί να είναι μια από τις συνιστώσες της ανασυγκρότησης της «εικόνας» της χώρας στη διεθνή σκηνή.

Θα υπάρξει, όπως πολλοί λένε, δεύτερο κύμα πανδημίας και αν ναι πότε. Πόσο έτοιμοι είμαστε για αυτό; Πόσες τελικά είναι οι κλίνες ΜΕΘ που προστέθηκαν, και όχι τα κρεβάτια με αναπνευστήρες; Ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 11,5  κρεβάτια ανά 100.000 κατοίκους. Εδώ προ κρίσης είμασταν στα 6 κρεβάτια ανά 100.000 Τώρα τι γίνεται;

 Ο κορωνοϊός θα εξακολουθήσει να υπάρχει σε ενδημική μορφή με εξάρσεις και υφέσεις και ως εκ τούτου ένα δεύτερο κύμα -πιθανά ασθενέστερο- από τον Νοέμβριο και μετά, είναι πιθανό. Προφανώς η πρόσφατη εμπειρία αποτέλεσε ένα ταχύρρυθμο «καλό μάθημα» για τους επαγγελματίες υγείας και το κοινό. Συνεπώς η επόμενη φορά μπορεί να είναι ακόμη καλύτερη από την προηγούμενη. Oι ΜΕΘ αυξήθηκαν από 565 σε 910. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργείου Υγείας φτάσαμε στα 9.1 κρεβάτια ανά 100.000 κατοίκους.  Βεβαίως υπάρχει μια μικρή βελτίωση των υποδομών και η βάσιμη προσδοκία μερικών βελτιώσεων ακόμη. Αλλά συνολικά το ΕΣΥ και η χώρα υπολείπεται του μέσου όρου των χωρών της ΕΕ, όπως δείχνουν οι υπολογισμοί της απλής καλής αριθμητικής. Όμως είναι σχετικά εφικτή μια καλύτερη προσέγγιση.

Σας τρομάζει η έλευση τουριστών στην παρούσα φάση που οι επιδημιολογικές καμπύλες φαίνεται να κινούνται ανέλπιστα καλά;

Με τη συνδρομή των μέτρων δημόσιας υγείας και προστασίας της ατομικής υγιεινής, είναι εφικτή η επίτευξη μιας επιτυχούς τουριστικής περιόδου.

Και πως μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο;

Με  την εισαγωγή πρωτοκόλλων και την εποπτεία «εκ των προτέρων» από μια οργανωμένη «κρατική υπηρεσία δημόσιας υγείας». Η συνέχιση του «κλεισίματος» της χώρας μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνική και οικονομική ζωή, δυσμενέστερες μιας σχετικά ελεγχόμενης ενδημικής παρουσίας του κορωνοϊού. Υπό το πρίσμα αυτό, η ενθάρρυνση της οικονομικής και τουριστικής δραστηριότητας είναι εφικτή και ευκταία με τη προϋπόθεση ότι οι «κανόνες του παιχνιδιού» θα τηρηθούν και θα είναι σεβαστοί από όλους. Η αποκατάσταση μιας επωφελούς ισορροπίας ανάμεσα στην επιδημία και την οικονομία πρέπει να επιτευχθεί σύντομα και με επαρκή τεκμηρίωση.

 

Λίγο πριν το ξέσπασμα της κρίσης στην Ελλάδα το Φεβρουάριο, είχατε εκτιμήσει  ότι η παγκόσμια οικονομία θα περάσει μια φάση αναταράξεων 1-2 μηνών, και στη συνέχεια η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί. Τώρα τι λέτε;

Υπήρξε από όλους μια υποεκτίμηση του φαινομένου, όπως εξάλλου αποδεικνύεται από την καθυστέρηση στη λήψη των κατάλληλων μέτρων στο μεγαλύτερο μέρος της δυτικής πλευράς του πλανήτη. Η πανδημία υπήρξε σφοδρή και χρονικά παρατεταμένη, και ως εκ τούτου οι οικονομικές εκτιμήσεις αλλάζουν συνεχώς και ανάλογα με την εξέλιξη των επιδημιολογικών δεδομένων. Με βάση τις υφιστάμενες εκτιμήσεις η οικονομική ύφεση θα είναι μεγαλύτερη, απ΄ ότι αρχικά είχε εκτιμηθεί, αλλά αναστρέψιμη. Δύσκολα ίσως , αλλά αναστρέψιμη. Ως εκ τούτου μια υφεσιακή κρίση της τάξης των 6-10% στην ΕΕ είναι αναστρέψιμη και θα εξαρτηθεί από την έκταση και την διάρκεια της, αλλά και από το μέγεθος των προγραμμάτων δημοσιονομικής παρέμβασης και χρηματοδότησης της οικονομίας. Μια «καλή δόση» κεϋνσιανισμού είναι επιθυμητή και μπορεί να αποδειχθεί ευεργετική. Φαίνεται ότι η αργοπορημένη έστω αντίδραση της ΕΕ μπορεί να οδηγήσει στην «επιπέδωση της καμπύλης της ύφεσης» και συνεπώς στην ταχεία, ομαλή και ολική επαναφορά της οικονομικής δραστηριότητας.

H υφεσιακή κρίση της τάξης των 6-10% στην ΕΕ που αναφέρετε τι αντίκτυπο έχει σε μία ήδη πληγωμένη Ελλάδα και με τις γνωστές παθογένειες του ΕΣΥ;

Η Ελλάδα συνολικά θα αναταχθεί την επόμενη χρονιά με αύξηση της κατανάλωσης και των επενδύσεων από το πακέτο των 32 δις συν 20 από το επόμενο ΕΣΠΑ συν 7-8 από τα υπόλοιπα του σημερινού ΕΣΠΑ. Ένα τμήμα αυτών μπορεί να επενδυθεί στην υγεία (ΜΕΘ, ΜΑΦ και ΠΦΥ).

Η πανδημία προκάλεσε μείωση της ζήτησης στα δημόσια νοσοκομεία κατά 45%-85%, στα κέντρα υγείας κατά 75% και στα ιδιωτικά ιατρεία κατά 40%-90%, ανάλογα με την ειδικότητα. Τα στοιχεία είναι από μελέτη που εκπονείτε και τα είχατε αναφέρει σε συνέντευξη σας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στις 26 Απριλίου. Τώρα τι γίνεται; Ο  κόσμος φοβάται να πλησιάσει ιατρικό περιβάλλον;

Ο κόσμος επιστρέφει πολύ αργά και σταδιακά. Δεν έχουμε επανέλθει  ακόμη στα  πρότερα επίπεδα. Κι αυτό γιατί εξακολουθεί να  υπάρχει φόβος και επιφύλαξη.