Από την Τάνια Η.Μαντουβάλου

Η κατ’ οίκον φροντίδα των ασθενών έχει δειχθεί ότι μπορεί να μειώσει δραματικά το υγειονομικό κόστος, αλλά και τη θνητότητα, δηλώνει στο DailyPharmaNews ο επίκουρος καθηγητής Παθολογίας του ΕΚΠΑ  & Αντιπρόεδρος Μελών ΔΕΠ Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Παναγιώτης Χαλβατσιώτης. Παράλληλα η παραμονή στο σπίτι και η παροχή φροντίδας για τα χρόνια νοσήματα σε πάσχοντες που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για βαριά νόσηση από τον κορωνοϊό, μειώνει και τον κίνδυνο μόλυνσης τους. Μελέτες στην γειτονική Ιταλία, λέει ο κ. Χαλβατσιώτης έδειξαν ότι τα νοσοκομεία ήταν από τα μεγαλύτερα επίκεντρα διασποράς της λοίμωξης του κορωνοϊού. Η μειωμένη θνητότητα από τον Sars-Cov-2 στη xώρα μας έχει να κάνει και με το γεγονός της ύπαρξης ελάχιστων γηροκομείων σε σύγκριση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, όπου αυτά τα ιδρύματα αποτέλεσαν υγειονομικές βόμβες. Η παραδοσιακή ελληνική κουλτούρα της διαμονής των ηλικιωμένων ατόμων μιας οικογένειας μαζί στο σπίτι, με την έναρξη του μέτρων του «μένουμε σπίτι» τους προσέφερε ανεκτίμητη προστασία. «Επομένως τα συστήματα υγείας λόγω της πανδημίας οφείλουν να ενορχηστρώσουν τις προσπάθειες τους για τη δημιουργία λειτουργικών και αποτελεσματικών δικτύων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας  που θα παρέχουν  στους πολίτες τις απαιτούμενες υπηρεσίες υγείας».

Μια καλώς σχεδιασμένη ΠΦΥ  εκλογικεύει τις  δαπάνες  υγείας

Μια καλώς σχεδιασμένη ΠΦΥ, σύμφωνα με τον καθηγητή,  έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση του φορτίου των νοσοκομείων, την ελαχιστοποίηση της ενδονοσοκομειακής διασποράς του ιού, ενώ  θα επιτρέψει την εκλογίκευση των δαπανών υγείας. Επίσης θα διασφαλίσει αποτελεσματικά την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας στους πολίτες, καλύπτοντας το σύνολο των αναγκών τους.  «Η πρόσφατη εμπειρία έδειξε ότι ο φόβος απέτρεπε τους ασθενείς να επισκεφθούν τα νοσοκομεία για τα χρόνια νοσήματά τους, την ίδια ώρα μάλιστα που τα νοσοκομεία είχαν  αναστείλει την χειρουργική αντιμετώπιση των μη οξέων συμβαμάτων. Ας μη μας διαφεύγει ότι η μη επαρκής και έγκαιρη αντιμετώπιση ενός χρόνιου προβλήματος υγείας μπορεί αιφνιδίως να υποτροπιάσει σε οξεία κατάσταση, που αυξάνει τόσο τον κίνδυνο για τον ασθενή, όσο και την οικονομική επιβάρυνση ενός ασφαλιστικού συστήματος υγείας με τους επιπρόσθετους θεραπευτικούς χειρισμούς και νοσηλείες που θα απαιτήσει». Η παροχή ιατρονοσηλευτικής φροντίδας στην κατοικία του χρονίως πάσχοντα από καρδιακή ανεπάρκεια ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή και η αντιμετώπιση λοιμώξεων του αναπνευστικού-ουροποιητικού σε χρόνιους κατακεκλιμμένους ασθενείς, αποτελούν εφαρμοστικά παραδείγματα, επισημαίνει ο κ. Χαλβατσιώτης. «Η σύγχρονη τεχνολογία μας προσφέρει δυνατότητες εξωνοσοκομειακής ευελιξίας με την άριστη οργάνωση λειτουργικών κινητών ιατρικών μονάδων, ακόμα και με φορητό απεικονιστικό-ακτινολογικό εξοπλισμό.  Οι ποικίλες δυνατότητες της τηλεϊατρικής ή της παρακολούθησης  ασθενών με ασύρματους ψηφιακούς αισθητήρες (όσον αφορά πχ την καρδιακή τους λειτουργία, την θερμοκρασία τους αλλά και άλλα  ζωτικά τους σημεία) προσφέρει σύγχρονα εργαλεία αποτελεσματικής παρακολούθησης εξ αποστάσεως στο προσωπικό χώρο του ασθενή».

Σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι εξωνοσοκομειακοί ιδιωτεύοντες ιατροί

Αναμφίβολα ένα μεγάλο μέρος της επιτυχούς αντιμετώπισης της πανδημίας στη χώρα μας επιμερίζεται στις υπεράνθρωπες προσπάθειες και την αφοσίωση στο καθήκον, παρά τις όποιες προκλήσεις και αντιξοότητες των επιστημόνων υγείας, λέει ο καθηγητής. «Επίσης οι εξωνοσοκομειακοί ιδιωτεύοντες ιατροί με κλειστά τα ιατρεία τους χωρίς την επαρκή ενημέρωσή-εκπαίδευση τους από τις υγειονομικές αρχές, με αδυναμία επικοινωνίας πολλές φορές με τον ΕΟΔΥ, με συνεχή αγώνα για την ανεύρεση του απαραίτητου προστατευτικού τους εξοπλισμού, ανέλαβαν με ίδιον κόστος και ήταν στην πρώτη γραμμή του πυρός, παρέχοντας υπηρεσίες όχι μόνο τηλεφωνικώς αλλά και κατ’ οίκον ή σε κοινόχρηστους χώρους. Ας μην ξεχνάμε ότι η πλειονότητα των ιδιαίτερα μεταδοτικών φορέων του ιού είναι συνήθως ασυμπτωματικοί ή με ελάχιστα μη ειδικά συμπτώματα». Η ΠΦΥ  θα πρέπει να αναλάβει συντονισμένα το έργο τόσο της εκμηδένισης του κινδύνου εξάπλωσης της πανδημίας όσο και την προσπάθεια μείωσης του κινδύνου απώλειας της ζωής και όχι μόνο βέβαια από νόσηση με κορωνοϊό, τονίζει ο διακεκριμένος παθολόγος. «Οφείλει να συνδράμει την κοινότητα με την δυνατότητα εκτέλεσης ευρείας κλίμακας διαγνωστικών test, με την επιτυχή ιχνηλάτηση των επαφών των κρουσμάτων, αφού ο οικογενειακός ιατρός αποτελεί μέλος της και να λειτουργεί όχι μόνο σαν φίλτρο, αλλά και σαν ασφαλής οδός διασύνδεσης μιας τοπικής κοινωνίας με το δευτεροβάθμιο και τριτοβάθμιο σύστημα υγείας». Ας αναλογιστούμε υπογραμμίζει ο κ. Χαλβατσιώτης πόσο σημαντικό γεγονός είναι η ανυπαρξία ενός οργανωμένου Εθνικού Συστήματος ΠΦΥ στην Ελλάδα. «Δεν μπορεί σίγουρα να θεωρηθεί επαρκής παροχή πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υγείας η παρουσία στην πλειονότητα νέων γιατρών χωρίς ειδικότητα στα ιατρεία υπαίθρου για τις συνταγογραφικές μόνο ανάγκες των κατοίκων και με τα υποστελεχωμένα σε προσωπικό και ειδικότητες Κέντρα Υγείας, σε ένα δομημένο προ 40 ετών Εθνικό σχεδιασμό και χαρτογράφηση αναγκών της τριτοβάθμιας υγείας. Εν τούτοις αγωνιούμε για την υποδοχή τουριστών που θα αναζωογονήσουν οικονομικά τις τοπικές κοινωνίες  παραμεθόριων νησιωτικών περιοχών, όπου όμως η όποια υπάρχουσα ΠΦΥ είναι και η λιγότερο επαρκής». Η επιτυχία ενός σωστά δομημένου εγχειρήματος ΠΦΥ αναμφίβολα αποτελεί ένα κριτήριο επιβράβευσης ή αποδόμησης της πολιτιτικής υπόστασης του κυβερνητικού έργου και τα πολιτικά κόμματα εμπεριέχουν τις προτεινόμενες πολιτικές υγείας στις διακηρύξεις τους. «Φαίνεται όμως ότι η πανδημία θα τα αναγκάσει να προτάξουν τα θέματα υγείας αλλά και τους σχεδιασμούς της ΠΦΥ η οποία αποτελεί τη μόνη ασφαλή διέξοδο στην αντιμετώπιση μιας υγειονομικής κρίσης».

 Ο κ. Χαλβατσιώτης είναι εκπρόσωπος των Ελλήνων Παθολόγων στην Ένωση Ευρωπαίων Ειδικών Ιατρών (UEMS) & Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων Υπεύθυνος Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σχέσεων