Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη

Η καθηγήτρια Πνευμονολογίας στο ΕΚΠΑ, Αναστασία Κοτανίδου, πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας κατά την ομιλία της την 1^η ημέρα του διήμερου Συνεδρίου που διοργάνωσε το DailyPharmaNews, στις 8 & 9 Οκτωβρίου, με θέμα την πανδημία του Covid-19 και τις επιπτώσεις της στο σύστημα Υγείας της χώρας, αναφέρθηκε στο διαχρονικό στόχο των εντατικολόγων στην Ελλάδα που είναι να προσφέρουν ό,τι καλύτερο για εξασφάλιση της επιβίωσης των ασθενών, τονίζοντας, παράλληλα, ότι χωρίς καλά στελεχωμένες και σωστά λειτουργούσες ΜΕΘ δεν υπάρχει άρτια περίθαλψη και ασφάλεια για τους ασθενείς.

Το διαχρονικό το πρόβλημα εξεύρεσης κρεβατιού σε ΜΕΘ

Πάντα οι κλίνες ΜΕΘ στη χώρα δεν επαρκούσαν, είπε η κα Κοτανίδου. «Αναγκαστικά οι ΜΕΘ έπρεπε να σηκώσουν το βάρος της νοσηλείας των βαρέως νοσούντων με COVID-19. Έγινε, από την αρχή της πανδημίας, προσπάθεια εξεύρεσης κρεβατιών από τον ιδιωτικό τομέα και με την κινητοποίηση κλινών στρατιωτικών νοσοκομείων και ιδιωτικών νοσοκομείων και κλινικών ΜΕΘ στην επικράτεια, φτάσαμε σήμερα, να έχουμε περίπου 900 κλίνες ΜΕΘ σε όλη τη χώρα».

Η μεγάλη προσπάθεια και τα καλά ποσοστά επιβίωσης

«Στην 1^η περίοδο της πανδημίας, νοσηλεύτηκαν, σε ΜΕΘ, 217 περιστατικά, με ΜΟ ηλικίας τα 65 έτη και ποσοστό επιβίωσης των συγκεκριμένων περιστατικών το 60%, δηλαδή θνητότητα 40% εξαιρετικά καλή συγκριτικά με το 90% σε χώρες με πολύ πιο οργανωμένα συστήματα υγείας, όπως στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Προσπάθειες χρόνων στον τομέα, όπως εξηγεί η κα Κοτανίδου, κατάφεραν, στην Ελλάδα, σε κανονικές συνθήκες, η θνητότητα στις ΜΕΘ να είναι πολύ χαμηλή, της τάξης του 25-30%, ποσοστό πολύ χαμηλότερο συγκριτικά με άλλες χώρες που εισάγουν στις ΜΕΘ σχετικά ελαφρύτερης βαρύτητας περιστατικά (στα οποία επίκειται η διασωλήνωση), ενώ στη χώρα μας, εισάγονται σε ΜΕΘ περιστατικά ήδη διασωληνωμένα επειδή ποτέ σχεδόν δεν υπάρχει διαθέσιμη κλίνη, καθώς η πληρότητα στις ΜΕΘ αγγίζει το 100%. 

«Ο στόχος των εντατικολόγων είναι να στελεχώνονται οι ΜΕΘ με εξειδικευμένους γιατρούς και νοσηλευτές οι οποίοι ενδιαφέρονται γνησίως για το αντικείμενο της εντατικής θεραπείας και μπορούν να ανταποκριθούν στις ιδιαίτερα αυξημένες απαιτήσεις που έχει μία μονάδα εντατικής θεραπείας. Και το βασικότερο, επιθυμούν να προσφέρουν στους βαρέως πάσχοντες ασθενείς. Αυτό το διαχρονικό στόχο προσπαθούμε να τηρούμε και στη δύσκολη εποχή της πανδημίας. Σε αυτή τη φάση, υπάρχουν κρεβάτια ΜΕΘ τα οποία έχουμε προσφέρει σε ασθενείς με COVID-19. Πρώτη φορά έχουμε την πολυτέλεια να υπάρχουν διαθέσιμες κλίνες για ασθενείς με COVID-19 αλλά έχουμε και τη δυνατότητα να δεχόμαστε αυτούς τους ασθενείς χωρίς καθυστέρηση, κάτι που πάντα μας προβλημάτιζε για τους ασθενείς, καθώς χρειάζονταν περισσότερες από 24 ώρες για να βρεθεί κρεβάτι νοσηλείας σε ΜΕΘ, γεγονός που επηρεάζει την πορεία των περιστατικών».  

Αναφέρθηκε, κλείνοντας την ομιλία της, στην εξασφάλιση ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας στις ΜΕΘ, στις ελάχιστες προδιαγραφές λειτουργίας των μονάδων, στις προτεραιότητες σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές στις ΜΕΘ, στην εκπόνηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για γιατρούς και νοσηλευτές ελπίζουμε ότι η πολιτεία δε θα ξεχάσει την αναγκαιότητα των ΜΕΘ μετά το τέλος της πανδημίας –γιατί θα περάσει η πανδημία- και ότι δε θα βρεθούμε σε ένα-δύο χρόνια να κλείνουμε πάλι κρεβάτια σε ΜΕΘ λόγω ελλείψεων ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού».

Όταν ρωτήθηκε -ως επιφορτισμένη με την επίβλεψη όλων των ΜΕΘ που αναπτύσσονται στη χώρα- πώς εξελίσσεται η διαδικασία ανάπτυξής τους και ποια η εικόνα που αναμένεται έως την άνοιξη του 2021, η κα Κοτανίδου ανέφερε ότι, σύμφωνα με το πλάνο του υπουργείου Υγείας, μέσα στον Οκτώβριο θα ανοίξουν 50 κλίνες ΜΕΘ στο Νοσοκομείο «Σωτηρία», δωρεά της Βουλής. Υπάρχουν και 177 κλίνες που χρηματοδοτούνται από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και αναμένονται να λειτουργήσουν έως το Μάρτιο του ‘21.

«Όμως, τα κρεβάτια δεν κάνουν καλά τον άρρωστο, χρειάζεται και εξειδικευμένο προσωπικό άρτια εκπαιδευμένο (ιατρικό, νοσηλευτικό, φυσικοθεραπευτικό). Υπάρχει προκήρυξη -έληξε την περασμένη Παρασκευή (9 Οκτωβρίου)- για την πρόσληψη προσωπικού σε ΜΕΘ και αναμένεται να καταγραφεί ο αριθμός των υποψηφίων. Πάντα, μέλημά μας είναι να προσλαμβάνονται άτομα που έχουν ήδη περάσει από τη διετή εξειδίκευση σε ΜΕΘ. Το μέλημά μας αυτό δεν το έχει θεσμοθετήσει κάποια κυβέρνηση. Δεχόμαστε λοιπόν ότι όσοι θα προσληφθούν για είναι σαν εξειδικευόμενοι για τα επόμενα δύο χρόνια. Αν όλα πάνε σύμφωνα με το πρόγραμμα και επαρκεί ο αριθμός των ατόμων που θα προσληφθούν, σύντομα θα λειτουργήσουν οι ΜΕΘ. Για κάθε κρεβάτι χρειάζονται 6 νοσηλευτές στη λίστα βάρδια. O προσωρινός δικός μας συμβιβασμός είναι να υπάρχουν 3 νοσηλευτές στη λίστα βαρδιών. Αυτή τη στιγμή, οι περισσότερες μονάδες δουλεύουν με μία αναλογία που είναι πολύ μικρότερη. Ελπίζουμε με τους νοσηλευτές που ήδη έχουν έρθει προς εκπαίδευση να φτάσουμε το 1 προς 3 και με όσους άμεσα προσληφθούν να ξεπεράσουμε αυτή την αναλογία.

Για το γεγονός ότι οι κλίνες θα παραδοθούν την άνοιξη, όταν δηλαδή θα έχει περάσει το μεγάλο βάρος της πανδημίας που αναμένεται κατά τους χειμερινούς μήνες, η κα Κοτανίδου εξήγησε ότι δεν μπορούν να γίνουν με γρήγορους ρυθμούς οι απαιτούμενες οικοδομικές εργασίες για τις νέες ΜΕΘ γιατί αυτό θα σήμαινε ότι θα έπρεπε να κλείσουν κάποια κρεβάτια των ΜΕΘ που βρίσκονται σε λειτουργία και δεν υπάρχει η πολυτέλεια να γίνει αυτό τώρα. Κάποιες κλίνες θα μεταφερθούν για να γίνουν τα απαιτούμενα έργα αλλά αυτό χρειάζεται προγραμματισμό και χρόνο.

Όταν ρωτήθηκε σχετικά με προβλέψεις ειδικών από το ΑΠΘ, βασισμένων σε μαθηματικά μοντέλα, που κάνουν λόγο για εξαιρετικά μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων στο μήνα Δεκέμβριο και για το πόσο δύσκολα διαχειρίσιμη θα είναι μία ανάλογη κατάσταση, η κα Κοτανίδου απάντησε: «Με όλο το σεβασμό στους επιδημιολόγους και τους μαθηματικούς, και στην αρχή της πανδημίας, είχαμε ακούσει πάρα πολλά μαθηματικά μοντέλα, τα οποία –ευτυχώς για εμάς- δε βγήκαν αληθινά! Αυτή τη στιγμή, εξαρτάται από εμάς να υπάρξει η απαιτούμενη συμμόρφωση και να μη φτάσουμε σε αυτά τα νούμερα».