Από την Τάνια Η. Μαντουβάλου

Μπορεί όλη η ανθρωπότητα να περιμένει με αγωνία το εμβόλιο για τον κορωνοϊό, ωστόσο για κάποιους επιστήμονες δεν φαίνεται  στην παρούσα φάση να αποτελεί πανάκεια, παρά το γεγονός ότι ο εμβολιασμός αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα ισχυρότερα όπλα πρόληψης και παράλληλα μέσο προστασίας της δημόσιας υγείας. 

Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι με τους εμβολιασμούς προλαμβάνονται 2-3 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως, ενώ 750.000 παιδιά σώζονται από αναπηρία. Επίσης σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με την εξαίρεση του καθαρού πόσιμου νερού, καμία άλλη παρέμβαση στη δημόσια υγεία δεν έχει συμβάλει περισσότερο στη μείωση των θανάτων παγκοσμίως, όσο τα εμβόλια.

Σε πρόσφατη επισκόπηση στο «Nature», αναφέρεται ότι  αυτή τη στιγμή πάνω από  180 διαφορετικά εμβόλια  βρίσκονται σε διάφορες φάσεις κλινικών δοκιμών, προκειμένου να καταπολεμήσουν τον Sars-Cov-2 . Όπως δηλώνει  στο DailyPharmaNews ο  διευθυντής Έρευνας στο Ολλανδικό Ινστιτούτο για τον καρκίνο, και καθηγητής Μακρομοριακών Δομών και Σχεδιασμού Φαρμάκων στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, Αναστάσης Περράκης, θα υπάρξουν διάφορα εμβόλια τα οποία:ερρ

• Θα έχουν βασικές τεχνικές διαφορές (αδρανοποιημένου ιού, κατεσταλμένου ιού, πρωτεϊνών, φορέων με δυνατότητα μεταγραφής ή όχι, DNA και RNA).
• Θα έχουν διαφορές στις παρενέργειες (είδος, διάρκεια, ένταση).
• Θα παρέχουν διαφορετικό ποσοστό κάλυψης στατιστικά (το οποίο θα είναι υπόθεση εργασίας αρχικά, και θα εξαρτάται από το κάθε άτομο).
• Θα έχουν διαφορετική διάρκεια κάλυψης (ο χρόνος θα είναι μάλλον άγνωστος αρχικά και θα εξαρτάται από το κάθε άτομο).
• Θα έχουν διαφορές στο είδος της νομικής κάλυψης σε περίπτωση παρενεργειών.
• Θα έχουν ίσως περάσει από ελαφρά διαφορετικής έκτασης και διάρκειας μελετών φάσης 3.
• Θα απευθύνονται πιθανόν σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες.
• Θα έχουν διαφορετική τιμή και διαθεσιμότητα.

«Είναι δηλαδή σαφές πως αποκλείεται να υπάρξει "το εμβόλιο" όπως τόσο εμφατικά επαναλαμβάνεται από αρμόδιους (και μη) στην Ελλάδα, αλλά όχι παντού. Στην Ολλανδία π.χ. στην ανακοίνωση του μερικού lockdown η λέξη εμβόλιο δεν ακούστηκε ούτε μια φορά».

Η πανδημία είναι Μαραθώνιος και όχι σπριντ

Το πιο σημαντικό, τονίζει ο κ Περράκης,  είναι πως η κάλυψη των πρώτων εμβολίων είναι εντελώς απίθανο να είναι πάνω από 50% (το όριο της έγκρισης του FDA) και η διαθεσιμότητα είναι απίθανο να πλησιάσει την ζήτηση, ακόμα και εάν πράγματι το 30-40% του πληθυσμού, δεν έχει καν την διάθεση να κάνει κάποιο εμβόλιο (σύμφωνα με κάποιες δημοσκοπήσεις). «Όπως έχουν επισημάνει σε άρθρο τους οι New York Times, την κυκλοφορία των πρώτων εμβολίων θα την ακολουθήσει χάος και σύγχυση. Η θεωρία που καλλιεργούν ειδικά στην Ελλάδα οι περισσότεροι πολιτικοί και δημοσιογράφοι, πως το εμβόλιο είναι το τέλος των μέτρων, είναι όχι απλά λάθος αλλά επικίνδυνη». Η λογική «βαστάτε πατριώτες μέχρι να βγει το εμβόλιο» είναι έωλη,  επισημαίνει ο καθηγητής και υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητο να υπάρξει μια πολιτική επικοινωνία και μια πολιτική η οποία: «θα προτείνει και θα επιβάλλει μέτρα με βάση αντικειμενικούς δείκτες που δεν είναι βασισμένοι στα τεστ, αλλά στις αντοχές του συστήματος υγείας. Μία πολιτική που θα δέχεται ότι τα μέτρα θα είναι μεταβαλλόμενα, συμμετρικά ως προς τα κριτήρια αποφάσεων. Που θα  θεωρεί πως τα μέτρα δεν είναι μέχρι «να βγει το εμβόλιο» αλλά μέρος μια μακροπρόθεσμης στρατηγικής. Που θα εξηγήσει ειλικρινά πως οι απώλειες ζωής από μολυσματικές ασθένειες (~5,000 τον χρόνο στην Ελλάδα σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία) είναι αναπόφευκτες και όχι μια πρόσκαιρη ιδιοτροπία της πανδημίας του κορωνοϊού. Μία πολιτική που θα ξεφύγει από το δόγμα της προσωπικής ευθύνης, και θα μεταβεί στο δόγμα της κοινωνικής ευθύνης, προς την οποία συμβάλει και ο πολίτης και το κράτος. Η πανδημία είναι Μαραθώνιος και όχι σπριντ. Και το ντοπάρισμα στον Μαραθώνιο είναι πολύ πιο δύσκολο από τα 100 και τα 200 μέτρα».