ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Για επιπόλαιη, εσκεμμένη παράκαμψη των ορθών πρακτικών διανομής των ΦΥΚ κατηγορεί η ΟΣΦΕ, Υπουργείο Υγείας - ΕΟΠΥΥ
Καταπέλτης είναι η επιστολή της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος προς το Υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΠΥΥ με αφορμή τη γνωστοποίηση διαμέσω του Τύπου της διανομής φαρμάκων ειδικού χειρισμού (τα γνωστά σε όλους Φάρμακα Υψηλού Κόστους –ΦΥΚ) από γνωστή εταιρεία ταχυμεταφορών και την κατάθεση εξώδικης διαμαρτυρίας από πλευράς των φορέων που εκπροσωπούν το χονδρεμπόριο στην εφοδιαστική αλυσίδα του φαρμάκου.
Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Σε μία φάση δύσκολη που γίνεται ένας αγώνας από όλους τους Έλληνες απέναντι στον SARS CoV 2 και η προστασία της δημόσιας υγείας έχει αναδειχθεί ως κορυφαία προτεραιότητα για την Κυβέρνηση –δικαιολογώντας τις όποιες μεγάλες συνέπειες που έχουν περιορισμοί στις μετακινήσεις (lockdown) στην οικονομία- η φράση στην επιστολή της ΟΣΦΕ ότι «οι ορθές πρακτικές διανομής (GDP) δεν αποτελούν τυπική υποχρέωση αλλά συνιστούν ένα σύνολο κρίσιμων λειτουργιών» δείχνει ότι υπάρχει απόσταση μεταξύ της γενικής κατεύθυνσης για το μεγάλο θέμα της πανδημίας και των επιμέρους πολιτικών επιλογών, γεγονός πολύ κρίσιμο σε μία περίοδο που ο πολίτης –και ειδικά εκείνος που υποφέρει- πρέπει να πειστεί για την αξιοπιστία των όσων ακούει από τους κυβερνώντες ώστε να συνεχίσει να «βάζει πλάτη» σε αυτήν την προσπάθεια τηρώντας μέτρα προστασίας, προβαίνοντας στους απαραίτητους εμβολιασμούς κτλ.
Η επιστολή της ΟΣΦΕ προς τον ΕΟΠΥΥ και το Υπουργείο Υγείας την οποία αποκλειστικά φέρνει στη δημοσιότητα το DailyPharmaNews, αναφέρει τα εξής (σ.σ. με την έντονη γραφή να διατηρείται επακριβώς όπως υπάρχει στην επιστολή χωρίς καμία παρέμβαση):
Επιστολή ΟΣΦΕ προς ΕΟΠΥΥ, Υπουργείο Υγείας
Δυσάρεστη έκπληξη αποτέλεσε για όλους εμάς, που καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να εξασφαλίζουμε ότι η διανομή και η χορήγηση των φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης πληροί όλες τις προϋποθέσεις που ορίζει η νομοθεσία και η επιστημονική λογική, η είδηση ότι φάρμακα ειδικού χειρισμού, που συνήθως αποκαλούνται υψηλού κόστους, διανέμονται μέσω εταιρειών ταχυμεταφορών.
Και μας εξέπληξε ακόμα περισσότερο η επιπόλαιη όσο και εσκεμμένη παράκαμψη των ορθών πρακτικών διανομής, που θεσπίστηκαν για να προασπίσουν τη δημόσια υγεία, σαν να αποτελούν περιττό εμπόδιο στην αλυσίδα της υγείας και του φαρμάκου.
Η ευθύνη που έχουμε απέναντι σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη στο χώρο της υγείας, στους ασθενείς και στους πολίτες, μας υπαγορεύει ως υποχρέωση εμείς, ως συνεταιριστικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χονδρική διάθεση φαρμάκων αλλά και ως φαρμακοποιοί λειτουργοί της πρωτοβάθμιας φροντίδας, να θυμίσουμε εμφατικά τους κανόνες με τους οποίους οφείλουμε να λειτουργούμε στο χειρισμό αυτών των ειδικών φαρμάκων και στην απρόσκοπτη παροχή φροντίδας που οφείλουμε να εξασφαλίζουμε ότι παρέχεται για τη βελτίωση της υγείας των ασθενών.
Οι ορθές πρακτικές διανομής (GDP) δεν αποτελούν τυπική υποχρέωση αλλά συνιστούν ένα σύνολο κρίσιμων λειτουργιών που διασφαλίζουν ότι τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης διατηρούν την ποιότητα και την ακεραιότητά τους και παραμένουν στη νόμιμη αλυσίδα εφοδιασμού κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης και της μεταφοράς τους. Μεταξύ των διαφόρων αναγκαστικών προϋποθέσεων για τη διακίνηση των φαρμάκων, εκτός από τον υπεύθυνο φαρμακοποιό, σύμφωνα με τις ορθές πρακτικές διανομής είναι υποχρεωτική η ύπαρξη ενός συστήματος ελέγχου, το οποίο περιλαμβάνει αρχές ποιοτικής διαχείρισης κινδύνων και είναι τόσο αναλογικό όσο και αποτελεσματικό. Επιπλέον όλα τα μέλη του προσωπικού που συμμετέχουν στις δραστηριότητες της διανομής θα πρέπει να παρακολουθούν μαθήματα κατάρτισης σχετικά με τις απαιτήσεις της ορθής πρακτικής διανομής και επιπλέον θα πρέπει να διαθέτουν τα κατάλληλα προσόντα και πείρα. Καμία από τις παραπάνω ενδεικτικές, μέσα από ένα σύνολο πολλών, προϋποθέσεις δεν τηρείται από της εταιρείες ταχυμεταφοράς με αποτέλεσμα να εκτίθενται σε κίνδυνο τόσο οι ασθενείς όσο και οι εργαζόμενοι των εταιρειών ταχυμεταφοράς.
Οι απλουστεύσεις που θέλουν τα φάρμακα να υποβιβάζονται σε κοινά καταναλωτικά αγαθά ώστε να δύναται να διοχετευθούν μέσω οποιασδήποτε αλυσίδας διανομής, συνιστούν από μόνες τους σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και στην πράξη ακυρώνουν το σκοπό χρήσης των φαρμάκων που δεν είναι άλλος από τη βελτίωση της υγείας των ασθενών.
Τα φάρμακα αποτελούν θεραπευτική ύλη που απαιτεί ειδικό χειρισμό και φροντίδα και δεν παραμένουν ούτε ασφαλή ούτε αποτελεσματικά τόσο για τον τελικό τους χρήστη όσο και για όλους όσους συμμετέχουν στην αλυσίδα διανομής, όταν ο χειρισμός τους είναι αντίστοιχος αυτών των έγγραφων επιστολών.
Τέλος η διακίνησή αυτών των ειδικών φαρμάκων μέσω των φαρμακαποθηκών στο φαρμακείο και η χορήγησή τους από τον επιστήμονα φαρμακοποιό στον τελικό τους χρήστη είναι η μόνη οδός που εγγυάται όχι μόνο ότι το φάρμακο το οποίο προορίζει ο ιατρός για τον ασθενή είναι ακέραιο, ποιοτικό και ασφαλές, αλλά και ότι ο ασθενής θα το λάβει υπό την καθοδήγηση του φαρμακοποιού με τον σωστό τρόπο, στον κατάλληλο χρόνο και για τον κατάλληλο λόγο, προϋποθέσεις αδιαίρετες για τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα που είναι και το τελικό ζητούμενο.
Όπως γίνεται αντιληπτό η επιπολαιότητα που ακολουθεί τη διάθεση των φαρμάκων εκτός του ειδικού δικτύου διανομής που συνιστούν οι φαρμακαποθήκες και τα φαρμακεία της κοινότητας, δημιουργεί κινδύνους, αυξάνοντας αχρείαστα τις πιθανότητες αποτυχίας των φαρμακοθεραπειών ή της πρόκλησης βλάβης στην υγεία συνανθρώπων μας που πάσχουν από σοβαρά νοσήματα.
Ως εκ τούτου σας παρακαλούμε θερμά να μεριμνήστε για τους ασθενείς και την ασφάλεια όλων, να διακόψετε άμεσα την επικίνδυνη και απερίσκεπτη διάθεση φαρμάκων μέσω άσχετων με τις ιδιαιτερότητες του φαρμάκων εταιρειών ταχυμεταφοράς και να επιστρέψετε τη διανομή όλων των φαρμάκων όχι μόνο εκεί που η νομοθεσία ορθά ορίζει αλλά να την επιστρέψετε στον κόσμο της λογικής».
Εξώδικο συνεταιριστικών και ιδιωτικών φαρμακαποθηκών
Η επιστολή της ΟΣΦΕ έρχεται ως συνέχεια της από κοινού εξώδικης διαμαρτυρίας στην οποία προχώρησαν τη Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Φαρμακαποθηκαρίων προς τον ΕΟΠΥΥ και γνωστή μεγάλη εταιρεία ταχυμεταφορών με αφορμή το γεγονός ότι πρόσφατα μέσω «καταχωρήσεων – διαφημίσεων στον τύπο από την εταιρεία courier παρουσιάστηκε πρόγραμμα για την κατ’ οίκον παράδοση φαρμάκων απευθείας στους ασθενείς από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, σε υλοποίηση σχετικής συνεργασίας των δύο πλευρών, ΕΟΠΥΥ και εταιρείας ταχυμεταφορών.
Το εξώδικο το οποίο κοινοποιήθηκε στο Υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΦ ουσιαστικά αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα γνωστής κυριακάτικης εφημερίδας σύμφωνα με το οποίο μέσα από συγκεκριμένη υπηρεσία της εταιρείας courier αναλαμβάνεται η μεταφορά φαρμάκων από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ προς τους ασθενείς.
Μάλιστα σημειώνεται στο εξώδικο ότι για την εν λόγω υπηρεσία η εταιρεία ταχυμεταφορών διαθέτει σχετική πιστοποίηση από τον ΕΟΠΥΥ και τηρεί όλες τις προϋποθέσεις ταχυμεταφοράς με τις ενδεικνυόμενες συνθήκες για κάθε φάρμακο και τη χρήση ειδικών συσκευασιών για την ασφαλή μεταφορά των φαρμάκων.
Η ΟΣΦΕ και οι ιδιώτες φαρμακαποθηκάριοι τονίζουν:
«Με δεδομένο ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας:
- ουδεμία τέτοια διαδικασία προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία, κοινοτική και εθνική, όπου κάθε δραστηριότητα που συνίσταται στην εμπορία, διακίνηση, μεταφορά και διανομή φαρμακευτικών προϊόντων ρυθμίζεται με αναγκαστικού δικαίου διατάξεις.
- η αποθήκευση, μεταφορά και διανομή φαρμάκων απαιτεί συγκεκριμένες εγκαταστάσεις, συνθήκες και διαδικασίες και ως δραστηριότητα αδειοδοτείται από τον ΕΟΦ και
- η ευθύνη και η συμμετοχή του φαρμακοποιού, ο οποίος πρέπει να παραδίδει αυτοπροσώπως τα φάρμακα στους ασθενείς, πρέπει κατά τα ισχύοντα να επεκτείνεται σε όλα τα στάδια διαδικασίας, από την παραγωγή ως τη χορήγηση του φαρμάκου στο κοινό, χωρίς την παρεμβολή ξένων συμφερόντων μη εχόντων σχέση με το φαρμακευτικό επάγγελμα – λειτούργημα κατά τη διακίνηση και λιανική εμπορία των φαρμακευτικών προϊόντων.
Διαμαρτυρόμαστε εντόνως με την παρούσα για τις αναφερόμενες πιο πάνω παράνομες τακτικές σας, οι οποίες εγκυμονούν προφανείς κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Σας καλούμε δε αμφοτέρους όπως, άμεσα από τη λήψη της παρούσας, μας ενημερώσετε εγγράφως ποια «πιστοποίηση», πότε και βάσει ποιων διατάξεων ο ΕΟΠΥΥ χορήγησε στην δεύτερη από εσάς (σ.σ. εννοεί την εταιρεία ταχυμεταφορών) για τη διαφημιζόμενη δραστηριότητα της διακίνησης και ενδεχομένως και της αποθήκευσης φαρμάκων, καλούντες ωσαύτως το Υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΦ, στους οποίους κοινοποιείται η παρούσα, να μας ενημερώσουν, επίσης εγγράφως, αν η δεύτερη από εσάς εταιρεία (σ.σ. η εταιρεία ταχυμεταφορών) έχει λάβει άδεια και έχει πιστοποιηθεί για τη δραστηριότητα αυτή και αν η εν λόγω διαδικασία επιτρέπεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις να λαμβάνει χώρα. Άλλως και σε περίπτωση άρνησής σας, σας δηλώνουμε ότι για την ικανοποίηση των δικαιωμάτων μας και του προφανούς εννόμου συμφέροντός μας θα προσφύγουμε σε όλα τα εκ του νόμου αρμόδια όργανα και υπηρεσίες».
Είναι προφανές ότι το θέμα έχει τεράστια σημασία, πολύ περισσότερο δε ενόψει της διαπραγμάτευσης που θα γίνει στις αρχές του 2021 για να οριστικοποιηθεί το θέμα της διακίνησης των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους από τα φαρμακεία όλης της χώρας μετά τη λήξη της περιόδου πιλοτικής εφαρμογής του μέτρου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως προβλεπόταν από το Μνημόνιο Συνεργασίας που είχε υπογραφεί μεταξύ Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και Υπουργείου Υγείας τον Φεβρουάριο του 2020 (δες εδώ) βασικός όρος για να υπάρξει οριστική συμφωνία και να προχωρήσει η όλη διαδικασία ήταν ότι στη διάρκεια του μεταβατικού σταδίου θα έπρεπε (ή πρέπει, εφόσον υπάρχει ακόμη το χρονικό περιθώριο) να οριστεί η επιστημονική αμοιβή αποκλειστικά για τα συγκεκριμένα φάρμακα που επιλέχτηκε να διακινούνται μέσω φαρμακείου, κατόπιν σχετικής μελέτης από τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο με υψηλού κύρους και αξιοπιστίας εταιρεία (δες εδώ).
