Να γίνει καθολικός εμβολιασμός στα μικρά νησιά

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Τον έντονο προβληματισμό του για την πορεία και τον χρονικό ορίζοντα υλοποίησης του στόχου της εκστρατείας «Ελευθερία» -να δημιουργηθεί η πολυπόθητη συλλογική ανοσία στο γενικό πληθυσμό με τον εμβολιασμό τουλάχιστον ενός 70% των πολιτών- εξέφρασε μιλώντας στο DailyPharmaNews o πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Δωδεκανήσου κ. Νίκος Φουτούλης.

Η άποψή του είναι ότι, έτσι όπως εξελίσσονται αυτή τη στιγμή τα πράγματα, τουλάχιστον στα Δωδεκάνησα για τα οποία ο ίδιος έχει εικόνα, αυτός ο στόχος δεν υπάρχει περίπτωση να πιαστεί μέσα στο 2021.

Θέλοντας να εξηγήσει τον προβληματισμό του έφερε ως παράδειγμα τη Ρόδο η οποία έχει γύρω στους 120.000 κατοίκους. Αυτή τη στιγμή λειτουργεί μόνο ένα εμβολιαστικό κέντρο και αυτό είναι στο νοσοκομείο της Ρόδου. Η αρχική πρόβλεψη ήταν να λειτουργήσουν ως εμβολιαστικά κέντρα τα Κέντρα Υγείας του νησιού για να μην επιβαρυνθεί το νοσοκομείο, κάτι ωστόσο που φαίνεται ότι δεν έχει καταστεί προς το παρόν εφικτό. Βάζοντας στην άκρη τη σημερινή πραγματικότητα, στο παράδειγμά του ο κ. Φουτούλης πάει στο καλύτερο δυνατό αυτή τη στιγμή σενάριο, ότι δηλαδή λειτουργούν και τα Κέντρα Υγείας και το Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου ως εμβολιαστικά κέντρα και μάλιστα προστίθεται και ένα ακόμη εμβολιαστικό κέντρο ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό τους στα πέντε.

«Εάν εμβολιάζεται ένα άτομο ανά 15 λεπτά έχουμε 4 εμβολιασμούς την ώρα, πράγμα που σημαίνει 32 εμβολιασμούς την ημέρα σε κάθε εμβολιαστικό κέντρο που λειτουργεί επί οκτάωρο και επομένως 128 ή 160 εμβολιασμούς συνολικά, ανάλογα με το εάν λειτουργούν τέσσερα ή πέντε εμβολιαστικά κέντρα. Επί πέντε μέρες που έχει η εβδομάδα σημαίνει 640 ή 800 εμβολιασμούς εβδομαδιαίως και αντίστοιχα περίπου 2,500 - 3.200 εμβολιασμούς το μήνα. Επομένως μέσα στους 12 μήνες μ’ έναν τέτοιο ρυθμό θα φτάναμε να εμβολιάσουμε περίπου 30.000 – 40.000 ανθρώπους, πολύ μακριά από το σύνολο του πληθυσμού της Ρόδου ή έστω τον αριθμό των περίπου 80.000 ατόμων που θέλουμε για τη συλλογική ανοσία. Και μιλάμε για ένα εξαιρετικό σενάριο με τα σημερινά δεδομένα όπου λειτουργεί ένα μόλις εμβολιαστικό κέντρο. Επομένως με τους ρυθμούς που πάμε ούτε το 2022 δεν θα τελειώσουμε με τους εμβολιασμούς», καταλήγει ο κ. Φουτούλης.

Βέβαια όλα αυτά ισχύουν με βάση τα σημερινά δεδομένα, όπου στη χώρα μας κυκλοφορεί ένα συγκεκριμένο εμβόλιο που απαιτεί ιδιαίτερες συνθήκες φύλαξης, κάτι που δυσκολεύει πάρα πολύ την όλη διαδικασία εμβολιασμού. Τα δεδομένα σαφώς και θα αλλάξουν όταν μπουν στην αγορά και εμβόλια που δεν θα χρειάζονται τόσο ακραίες συνθήκες για να μεταφερθούν και να χορηγηθούν με ασφάλεια για τους πολίτες.

Και εκεί, όπως λέει ο κ. Φουτούλης είναι που πραγματικά θα βοηθήσουν τα φαρμακεία και οι φαρμακοποιοί για την επιτάχυνση της όλης διαδικασίας εμβολιασμού του πληθυσμού. «Έχουμε αποδείξει ότι μέσα από τα φαρμακεία μπορούμε με επιτυχία να κάνουμε εκατομμύρια εμβολιασμούς σε μικρό χρονικό διάστημα. Φέτος κάναμε σχεδόν 4 εκατομμύρια εμβολιασμούς σε 2.5 μήνες. Βεβαίως μιλάμε για αντιγριπικά εμβόλια, εφόσον όμως οι εταιρείες δηλώνουν ότι τα εμβόλια είναι ακίνδυνα και τα ποσοστά αλλεργιών απειροελάχιστα και αξιολογώντας τις συνέπειες της COVID 19, έχω την εντύπωση ότι θα μπορούσαμε να ξεπεράσουμε τα προβλήματα. Πιστεύω ότι θα έπρεπε να είμαστε πιο ευέλικτοι εάν θέλουμε να εμβολιάσουμε όλον τον πληθυσμό γρήγορα ούτως ώστε να επανέλθουμε στην κανονικότητα. Καλά κάνουμε να έχουμε υπόψιν μας όλες τις λεπτομέρειες που αφορούν τον εμβολιασμό και να τις εξετάζουμε όμως δυστυχώς δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου. Η άποψή μου είναι ότι εφόσον ως Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος έχουμε πάρει μία απόφαση να στηρίξουμε αυτήν την εθνική προσπάθεια, έχω την εντύπωση ότι αυτά τα μικρότερα προβλήματα θα πρέπει να τα προσπεράσουμε. Όχι να τα αγνοήσουμε, να τα προσπεράσουμε εάν θέλουμε να εμβολιάσουμε το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού γρήγορα».

Εναλλακτικά και μέχρι να υπάρχουν και τα πιο εύκολα στο συνολικό χειρισμό τους εμβόλια η άποψη του κ. Φουτούλη είναι να αυξηθούν τα εμβολιαστικά κέντρα και να δουλεύουν και απόγευμα, ώστε να γίνει μία προσπάθεια να αυξηθεί σημαντικά ο ρυθμός εμβολιασμού των πολιτών. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος.

Ευτυχώς, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Δωδεκανήσου «φαίνεται πως έχουν ξεπεραστεί τα προβλήματα που υπήρχαν με την πλατφόρμα για το κλείσιμο των ραντεβού, όμως αυτή τη στιγμή όλοι οδηγούνται στο Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου και η Ρόδος δεν είναι ένα μικρό νησί. Η μεγαλύτερη απόσταση από το νοσοκομείο είναι 120 χιλιόμετρα, διόλου ευκαταφρόνητη απόσταση για ένα πολύ ηλικιωμένο άτομο, όπως τα άτομα άνω των 85 ετών για τα οποία αυτή τη στιγμή έχει ανοίξει και λειτουργεί η πλατφόρμα για να κλείνουν ραντεβού να εμβολιαστούν. Σε κάποιες τέτοιες περιπτώσεις το άτομο για να φτάσει στο νοσοκομείο της Ρόδου χρειάζεται να διανύσει μία απόσταση που απαιτεί τουλάχιστον δύο ώρες οδήγησης».

Και στη Ρόδο, όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα υπάρχουν θέματα με τα άτομα αυτής της ηλικιακής ομάδας των άνω των 85 ετών που έχουν σοβαρά κινητικά προβλήματα ή δεν μπορούν να μετακινηθούν επειδή δεν έχουν κάποιο μέσο για να πάνε να εμβολιαστούν ή δεν έχουν δίπλωμα ή δεν έχουν κάποιον να τους μεταφέρει με αυτοκίνητο. «Είναι προβλήματα τα οποία δεν έχουν προβλεφθεί από τους υπεύθυνους» σημειώνει ο κ. Φουτούλης. «Μία λύση θα ήταν να πάνε στο σπίτι τους να τα εμβολιάσουν. Το εμβόλιο μπορεί να φυλαχτεί σε παγοκύστες εάν υπάρχουν τα προκαθορισμένα ραντεβού. Ναι μεν το εμβόλιο φυλάσσεται στους -70 βαθμούς Κελσίου αλλά μπορεί για 4-5 μέρες να διατηρηθεί στους 2-8 βαθμούς Κελσίου. Επομένως δεν νομίζω ότι υπάρχει πρόβλημα σε ό,τι αφορά τη μεταφορά του. Για μένα το πρόβλημα υφίσταται και αφορά την οργάνωση του όλου εγχειρήματος».

Και εάν στη Ρόδο ή σε άλλα μεγάλα νησιά της Δωδεκανήσου, όπως η Κως ή η Κάρπαθος υπάρχουν προβλήματα, το θέμα είναι ότι, όπως λέει ο κ. Φουτούλης, «στα μικρότερα νησιά τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, κανείς δεν ξέρει να μας απαντήσει τι μπορεί να γίνει και φαίνεται ότι αφήνουν να απαντήσουν προς το τέλος, όταν ξεκαθαρίσει το θέμα της διατήρησης του εμβολίου και πάμε στα μονοδοσικά εμβόλια.Επί του παρόντος κανείς δεν ξέρει, όλα είναι υποθέσεις. Σ’ ένα νησί όπως το Καστελλόριζο που έχει 250 κατοίκους πως θα μεταφερθεί το υπάρχον εμβόλιο; Κι εάν μεταφερθεί θα πρέπει να μεταφέρεται σταδιακά. Θα πρέπει να υπάρχουν τα ραντεβού των 5=5 ατόμων –με τους αναπληρωματικούς- και εφόσον υπάρχουν, να προγραμματίζεται η αποστολή των εμβολίων από την Ρόδο με το αεροπλάνο για το συγκεκριμένο εμβόλιο. Αυτό δεν είναι εύκολο».

Μία ιδέα που θα μπορούσε να εξεταστεί θα ήταν για τα μικρά νησιά να μην ακολουθηθεί η λογική των ηλικιακών ομάδων. Θα μπορούσε να γίνει μία εξαίρεση και ο εμβολιασμός να διεξαχθεί με βάση τον πληθυσμό.

«Πιστεύω, λέει ο κ. Φουτούλης, ότι θα έπρεπε να δοθεί διαφορετική προτεραιότητα στα μικρά νησιά. Θα έπρεπε να γίνει καθολικός εμβολιασμός για όποιον το ήθελε. Δηλαδή τι; Να περιμένουμε να εμβολιαστούν τώρα οι άνω των 85  και στη συνέχεια οι άνω των 80, των 75 κοκ; Να περιμένουν δηλαδή οι υπόλοιποι να εμβολιαστούν ο Θεός ξέρει πότε θα πάει το εμβόλιο; Εάν η β΄ ΥΠΕ (Υγειονομική Περιφέρεια) προγραμμάτιζε γι’ αυτά τα μικρά νησιά των 200, των 300, των 500 κατοίκων τον καθολικό εμβολιασμό, έχω την εντύπωση ότι θα ξεμπερδεύαμε πιο γρήγορα και πιο εύκολα και θα είχαμε και μία ανοσία πιο γρήγορα γι΄ αυτά τα νησιά ώστε να επανεκκινήσουμε την οικονομία».