Από την Τάνια Η. Μαντουβάλου

Καμπανάκι για τρίτο κύμα το Μάρτιο σε περίπτωση που είναι συγχρόνως ανοιχτά, σχολεία, λιανεμπόριο και εστίαση χτυπάει σε συνέντευξη του στο DailyPharmaNews, ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, και καθηγητής Υγειονομικής και Περιβαλλοντικής Μηχανικής  του Ινστιτούτου Προηγμένων Σπουδών της Παβία, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.

Ωστόσο σύμφωνα με τα μαθηματικά μοντέλα  που αναπτύσσει, το άνοιγμα του λιανεμπορίου από σήμερα θα προκαλέσει  χαμηλή αύξηση  της τάξης των περίπου 800 κρουσμάτων την ημέρα, από την επόμενη Δευτέρα. «Η αύξηση  αναμένεται να συνεχιστεί ήπια, δηλαδή οριακά στα 1000 κρούσματα ημερησίως, αν δεν ανοίξει δευτεροβάθμια εκπαίδευση και εστίαση». 

Την ίδια στιγμή όμως ο κ. Σαρηγιάννης επισημαίνει  ότι υπάρχει μία αβεβαιότητα στη  συμπεριφορά του κοινού, η οποία λόγω του καιρού, έχει μεγάλη σημασία στην εξέλιξη της πανδημίας. Όσον αφορά τους εμβολιασμούς ο καθηγητής  δίνει μία άλλη διάσταση στην προτεραιοποίηση, προτείνοντας μετά τις ευπαθείς ομάδες, να δοθεί έμφαση στις περιοχές που τα μοντέλα δίνουν μεγαλύτερη πιθανότητα κινδύνου, και εκεί να δημιουργηθεί στοχευμένα τεχνητή ανοσία.

Πως βλέπετε να εξελίσσεται η πανδημία τις επόμενες εβδομάδες  μετά το άνοιγμα του λιανεμπορίου από σήμερα;

Εξαρτάται και τι άλλο θα ανοίξει. Η εκτίμηση μας είναι ότι το άνοιγμα του λιανεμπορίου δεν θα πάει άσχημα. Περιμένουμε μία χαμηλή αύξηση, από την πρώτη εβδομάδα και μετά, που θα οδηγήσει σε  περίπου 800 κρούσματα την ημέρα και η οποία αύξηση αναμένεται να συνεχιστεί ήπια. Δηλαδή οριακά στα 1000 κρούσματα ημερησίως, αν δεν ανοίξει τίποτα άλλο (σ.σ. δευτεροβάθμια εκπαίδευση και εστίαση).

Η συμμόρφωση του κόσμου τι ρόλο παίζει ;

Υπάρχει μία αβεβαιότητα στη  συμπεριφορά του κοινού, η οποία λόγω του καιρού, έχει μεγάλη σημασία στην εξέλιξη. Υπάρχουν εκδοχές της διασποράς που δείχνουν αρνητικές, ακόμα και χωρίς άλλο άνοιγμα. Αλλά εγώ θεωρώ ότι δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο.

Το ζητούμενο όμως είναι πως και με ποιο τρόπο πρέπει να ανοίξουν τα υπόλοιπα.

Είναι κάτι που θα το μελετήσουμε από δω και μπρος, γιατί τώρα πια δεν έχουμε να κάνουμε με σενάρια, αλλά με την πραγματικότητα.

Αν η δευτεροβάθμια ανοίξει την ερχόμενη Δευτέρα, όπως  συζητείται,  πως μπορεί να εξελιχθούν τα πράγματα;  

Ελπίζω ότι δεν θα πάνε και πολύ άσχημα, αλλά πρέπει να δούμε μερικές μέρες πως θα κινηθεί η καμπύλη, και μετά τα Φώτα που ακόμα δεν το έχουμε δει. Μετά από αυτό  μπορούμε  να δούμε ποια είναι η τροχιά που θα ακολουθηθεί.

Το άνοιγμα της εστίασης τι ποσοστό αύξησης δίνει στα ημερήσια κρούσματα;

Αυτό εξαρτάται με το τι ακριβώς θα ανοίξει. Θα ήθελα να θέσω μερικά ερωτήματα στο Μαξίμου, ή στον κύριο Γεωργιάδη, για το ποια είναι τα σενάρια που θέλουνε να μελετήσουνε. Γιατί άλλη κουβέντα είναι ανοίγω την εστίαση, και άλλη κουβέντα με ποιους όρους την ανοίγω.

Με όλα ανοιχτά, δηλαδή σχολεία, εστίαση λιανεμπόριο, τα δικά σας μοντέλα τι προβλέπουν;

Τρίτο κύμα το Μάρτιο.

Τι ρόλο παίζουν τα σχολεία τελικά στην διαμόρφωση των επιπέδων διασποράς στην κοινότητα; 

Το τι έγινε πέρσι το Μάιο, δεν είναι το ίδιο πράγμα που έγινε το Νοέμβριο. Και δεν είναι το ίδιο που πιθανώς θα συμβεί τώρα, με δεδομένο ότι είμαστε στο χειμώνα. Τα  σχολεία λειτουργούν σε ένα μεγάλο βαθμό ως πολλαπλασιαστής της διασποράς. Έχουν σημαντικότερη επίδραση στη διασπορά, όταν αυτή είναι ήδη μεγάλη. Το Μάιο ας πούμε που άνοιξαν,  η διασπορά στην κοινότητα ήταν πολύ χαμηλή, ενώ αντίθετα το Νοέμβριο που έκλεισαν, ήταν πολύ μεγάλη, και ως εκ τούτου  έκανε διαφορά το κλείσιμο τους. Αυτό δεν ισχύει μόνο στην Ελλάδα, αλλά το έχουν δει συνάδελφοι στην Αυστραλία,  στη Γερμανία, στη  Νέα Ζηλανδία και αλλού. Κι αυτό γιατί δεν διαμορφώνουν μόνο τα παιδιά τα επίπεδα της διασποράς, αλλά και το σύστημα γύρω από το σχολείο, η κοινωνικότητα των γονέων, η μεταφορά στα ΜΜΜ κλπ.

Πόσο τις εκατό συμβάλλει το άνοιγμα των σχολείων και του λιανεμπορίου με τον τωρινό τρόπο, στην αύξηση των κρουσμάτων;

Το άνοιγμα Γυμνασίων Λυκείων και Δημοτικών, συνδυαστικά και με τη μετακίνηση των γονέων, δίνουν  μία συνολική αύξηση γύρω στο 10%. Το λιανεμπόριο με click away το έχουμε υπολογίσει  γύρω στο  4%, ενώ με click in shop υπολογίζεται γύρω στο 5%. Τώρα όσον αφορά τον  τωρινό τρόπο ανοίγματος του λιανεμπορίου, που αρχίζει από σήμερα, αν εφαρμόσουμε αυστηρά αυτό που λέει ο νόμος, υπολογίζεται γύρω στο 6%. Αλλά θα περιμένουμε να δούμε αν ισχύει, γιατί δεν υπάρχουν εμπειρικά δεδομένα.

Που θεωρείτε ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση για την περαιτέρω ανάσχεση της  πανδημίας;   

Τρία πράγματα κατά τη γνώμη μου είναι απαραίτητα: 1.Στα μεγάλα μαγαζιά ακόμα και να εφαρμόσουμε 2,5 μέτρα απόσταση, έχουμε μεγαλύτερες πιθανότητες μετάδοσης, αν λάβει κανείς υπόψιν ότι το  20-30% της μετάδοσης είναι αερογενής. Γίνεται δηλαδή από αιωρούμενα σωματίδια στον αέρα. Οπότε είναι σημαντικό να μειωθεί αυτό το σωματιδιακό φορτίο σε εσωτερικούς χώρους. Κι αυτό μπορεί να γίνει πολύ καλά με συσκευές απολύμανσης του αέρα είτε με φίλτρα,  είτε ακόμα καλύτερα με φίλτρα σε συνδυασμό με ακτινοβόληση με υπεριώδη ακτινοβολία. Το δεύτερο έχει ένα κόστος, όχι όμως δραματικό.  2. Το δεύτερο που πρέπει να κάνουμε είναι να αυξήσουμε τον αριθμό των τεστ ανίχνευσης για να σπάμε αλυσίδες μετάδοσης, εκεί που φαίνεται από τα μοντέλα ότι υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος. Και 3. Να κάνουμε, με δεδομένη την αύξηση του εμβολιασμού, και  στοχευμένα εμβόλια δημιουργώντας τεχνητή ανοσία στις επιβαρυμένες περιοχές. Από τη στιγμή που ο εμβολιασμός θα φτάσει στο γενικό πληθυσμό και δεν θα μιλάμε μόνο για ευπαθείς ομάδες, να μπορούμε να κάνουμε εμβολιασμό όχι μόνο αναλογικά με τον πληθυσμό στη χώρα. Αλλά τα εμβόλια να γίνονται με προτεραιοποίηση στις περιοχές που τα μοντέλα δίνουν μεγαλύτερη πιθανότητα κινδύνου, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ανοσία στις περιοχές αυτές.

Πότε βλέπετε να επιτευχθεί  ανοσία και να πετάξουμε τις μάσκες

Όχι πριν τον Οκτώβρη, Νοέμβρη.