Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Τετάρτη με Πέμπτη αναμένεται τελικά να φτάσουν στα φαρμακεία από τις φαρμακαποθήκες τα self tests σύμφωνα  με τα όσα ανέφερε ο κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, Γενικός Γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Φαρμακαποθηκαρίων κατά τη διάρκεια ανοιχτής συζήτησης για τις εξελίξεις στον φαρμακευτικό κλάδο την οποία πραγματοποίησε το συνιστολόγιο φαρμακοποιών efimerevi.gr το Σάββατο το βράδυ με Ομιλητές τους κ.κ. Κώστα Λουράντο, πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής (ΦΣΑ) και μέλος Δ.Σ. του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου(ΠΦΣ), Θανάση Παπαθανάση, πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αιτωλοακαρνανίας και μέλος Δ.Σ. του ΠΦΣ, Ανδρέα Σοφιαννόπουλο, πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αχαΐας, μέλος Δ.Σ του ΠΦΣ, Ιωάννη Καβαλάρη, μέλος Δ.Σ. του ΦΣΑ και του ΠΦΣ, Ηλία Γιαννόγλου, Γραμματέα του ΦΣΑ και Ανδρέα Γαλανόπουλο, πρόεδρο Δ.Σ. του Ομίλου Προμηθευτικού Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών Αττικής.

Το κάθε φαρμακείο θα λάβει 75 tests ως εισαγωγικό απόθεμα. Σε πρώτη φάση θα έχουν ξεκλειδώσει μόνο τα ΑΜΚΑ των μαθητών του Λυκείου και των εκπαιδευτικών κάτι που σημαίνει ότι αποιοδήποτε άλλο ΑΜΚΑ δεν θα είναι επιλέξιμο για να παραλάβει self test. Παράλληλα σε όλες τις φαρμακαποθήκες θα έχει δημιουργηθεί ένα απόθεμα άλλων 75 tests ανά φαρμακείο για να μπορεί να γίνει η ανατροφοδότηση των φαρμακείων για τα tests που διαθέτουν.

Η διαδικασία για τις πρώτες μέρες, όπως είπε ο κ. Σκυλακάκης είναι σχετικά απλή, υπό την έννοια ότι το πλήθος που θα έρθει στα φαρμακεία δεν είναι μεγάλο, είναι περίπου 420.000 άνθρωποι που εάν διαιρεθεί με τα περίπου 10.000 φαρμακεία αναλογεί σε 42 rapid tetst ανά φαρμακείο αν και προφανώς δεν θα υπάρχει ισοκατανομή, καθώς το κάθε φαρμακείο ανάλογα με του που βρίσκεται θα δεχθεί διαφορετικό αριθμό επισκεπτών.  

Ο κ. Σκυλακάκης τόνισε τη σημασία της ανάγκης να υπάρχουν κόφτες στη ροή των πολιτών προς τα φαρμακεία. Και οι συνεταιριστικές αποθήκες και οι ιδιωτικές από την αρχή το είχαν ζητήσει αυτό. «Είχαμε ζητήσει από την πολιτεία και τελικά εισακουστήκαμε να γίνει προτεραιοποίηση, κατηγοριοποίηση, να μην έρθουν δηλαδή στα φαρμακεία 10 εκατομμύρια πολίτες ζητώντας το τεστ το οποίο έχουν ακούσει ότι δικαιούνται. Σε πρώτη φάση φαίνεται ότι αυτό κερδήθηκε». Η πίεση τόσο από την Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδας όσο και από την ΠΣΦ συνεχίζεται. Φαίνεται ωστόσο ότι τα πράγματα θα γίνουν πιο  δύσκολα όταν θα ανοίξει η διαδικασία για τα άτομα μεταξύ 18 και 67 ετών με εξαίρεση όσους έχουν εμβολιαστεί. 

Ο Γενικός Γραμματέας του ΠΣΦ έκανε αναφορά και στο θέμα των τεχνικών προδιαγραφών των tests που επελέγησαν σημειώνοντας ότι «δεν είδα ενστάσεις σε ό,τι αφορά τεχνική επάρκεια τουλάχιστον αυτών που κέρδισαν τον διαγωνισμό. Είδα άλλες ενστάσεις, ότι είναι νέες εταιρείες, νεοφυείς, ότι δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν κεφαλαιακά. Αυτά τα ακούω όλα αλλά να ξέρουμε τι λέμε».

Ένα άλλο θέμα της συζήτησης πέρα από το κεντρικό θέμα των tests που είναι λογικό λόγω επικαιρότητας να κυριάρχησε, ήταν και εκείνο της στάσης της πολιτείας απέναντι στους φαρμακοποιούς.

Ο συντονιστής της συζήτησης κ. Αδαμάντιος Ψαριανός, Αντιπρόεδρος του ΦΣΑ   κάνοντας μία μικρή εισαγωγή, πριν δώσει το λόγο στους συμμετέχοντες, υπενθύμισε ότι η πολιτεία είχε υποσχεθεί ότι μετά τη λήξη του χρόνου που είχε συμφωνηθεί για τη δωρεάν διάθεση των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους από τα φαρμακεία, τον Φεβρουάριο, θα δινόταν κάποια αμοιβή στους φαρμακοποιούς, κάτι που δεν έχει γίνει ενώ την ίδια στιγμή ζητείται και πάλι τα φαρμακεία να βάλουν πλάτη για τη δωρεάν διάθεση των self tests. Το θέμα  λοιπόν που έθεσε είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζονται τα ιδιωτικά φαρμακεία από την πολιτεία σημειώνοντας ότι δεν είναι δημόσιες δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και ότι για να παραμείνουν υγιή, κερδοφόρα και βιώσιμα «θα πρέπει να υπάρχει αμοιβή και κάποια αποζημίωση». Εκτίμησε δε ότι τα φαρμακεία που δεν έχουν προσωπικό θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα με τη διαδικασία διάθεσης των self tests πολύ περισσότερο από εκείνα που έχουν υπαλλήλους.

Ο κ. Λουράντος από την πλευρά του είπε ότι δεν είναι θέμα αυτό το κάτι που ζητάνε οι φαρμακοποιοί για τις υπηρεσίες που παρέχουν, όπως για παράδειγμα αυτή των self tests. «Είναι θέμα αναγνώρισης στην ουσία της συνεισφοράς μας σε όλη αυτή την πανδημία» η οποία συνεισφορά, όπως είπε, μέχρι στιγμής υπάρχει αλλά δεν λαμβάνεται υπόψιν. «Σκεφτείτε πόσες φορές μας λοιδόρησαν, πόσες φορές μας είπαν μαυραγορίτες, πόσες φορές μας είπαν… και τι δεν μας είπαν, όμως εκεί εμείς, επιμένουμε» ανέφερε χαρακτηριστικά εκφράζοντας το παράπονο του κλάδου.

Και ο κ. Λουράντος επικαλέστηκε το θέμα της σύμβασης για τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους ως παράδειγμα αφερεγγυότητας της πολιτείας στις υποσχέσεις της που δημιουργεί προβληματισμό για την πρόταση υπογραφής ενός Μνημονίου μεταξύ υπουργείου Υγείας και φαρμακοποιών για τη ρύθμιση ορισμένων αιτημάτων που ο κλάδος θεωρεί ότι είναι δίκαιο να υπάρξει ρύθμιση.

Η ετήσια σύμβαση έχει λήξει από τις 18 Φεβρουαρίου όπως και το μνημόνιο. «Και μάλιστα τι αναφέρεται εκεί; Ένα μήνα πριν τη λήξη της, δηλαδή από τον Ιανουάριο θα πρέπει ο Υπουργός Υγείας, δηλαδή ο κ. Κικίλιας να βγάλει μία νέα διαδικασία στην οποία θα περιέχεται το νόμιμο ποσοστό κέρδος του φαρμακοποιού. Έχουμε φτάσει στον Απρίλιο, δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα ούτε από πλευράς της εξουσίας, δηλαδή της κυβέρνησης ούτε από πλευράς του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Απλά μας είπε ο πρόεδρος (σ.σ. ο κ. Απόστολος Βαλτάς, πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου) ότι θα μας δώσει κάτι το οποίο θα είναι πολύ καλό αλλά δεν μας το έχει δώσει. Όπως δεν μας έχει δώσει κι άλλα πράγματα».

Έθεσε λοιπόν τον προβληματισμό: «Εάν η κυβέρνηση ή οποιαδήποτε κυβέρνηση-μπορεί να είναι αυτή τώρα μπορεί να είναι κάποια άλλη αργότερα, ήταν κάποια άλλη πριν- εάν λοιπόν αυτή η κυβέρνηση δεν σέβεται την υπογραφή της, δεν σέβεται τη σύμβαση, εάν ο ΕΟΠΥΥ δεν σέβεται τη σύμβαση που έχει υπογράψει για τα φάρμακα υψηλού κόστους, εμείς περιμένουμε να σεβαστεί το μνημόνιο που θα υπογράψουμε έναντι αυτών που πρόκειται να μας δώσει, έναντι αυτών που ζητάμε για τα tests που θα δίνουμε από τα φαρμακεία; Και κάτι ακόμη. Εντάξει, υπογράφεις ένα μνημόνιο. Δεν πρέπει να το δούμε το Μνημόνιο ως Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής αλλά και ως αντιπολίτευση στον Πανελλήνιο, πριν το καταθέσεις; Απλώς επισυνάπτονται τα κλαδικά θέματα; Και ποια επισυνάπτονται;»

Ο κ. Λουράντος αναφέρθηκε επίσης και το θέμα της ενημέρωσης για τα rapid tests τονίζοντας ότι «υπήρξε κάποια πληροφόρηση γι’ αυτά, κάποια πληροφόρηση την οποία ίσως κάποιοι την ήξεραν. Προσωπικά δεν την ήξερα, Ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής δεν την ήξερε. Βρεθήκαμε προ απροόπτου. Έρχονται κάποια tests όταν την προηγούμενη μέρα συζητούσαμε για τα rapid tests».

Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία, μεταξύ των άλλων, ο κ. Λουράντος στάθηκε στο χρόνο που απαιτείται για την εξυπηρέτηση του κάθε πολίτη υποστηρίζοντας ότι αυτή προφανώς δεν μπορεί να διαρκεί 20-30 δευτερόλεπτα, όπως έχει ακουστεί αλλά θα φτάνει στα 2-3 λεπτά, γεγονός που προφανώς θα δυσκολέψει πολύ τα πράγματα, εάν υπάρχουν ουρές. Καταλήγοντας ο πρόεδρος του ΦΣΑ εξέφρασε τον προβληματισμό του για την κατάσταση που σήμερα έχει διαμορφωθεί καθώς, όπως είπε, «έχει αλλάξει η φιλοσοφία του συνδικαλισμού. Ποια είναι αυτή η φιλοσοφία; Του “δούναι και λαβείν”. Με τη μόνη διαφορά ότι μέχρι στιγμής μόνο “δούναι” είμαστε. Από “λαβείν” τίποτα! Και “δούναι, δούναι, δούναι” στο τέλος θα μάθουν στο “δούναι” και θα καλομάθουν τόσο πολύ που δεν θα δώσουν απολύτως τίποτα ή κι εάν δώσουν, θα είναι τόσο ευτελές σε σχέση με αυτά που έχουμε δώσει εμείς που δεν το συζητάμε καν».

Παίρνοντας στη συνέχεια το λόγο ο κ. Γαλανόπουλος αναφέρθηκε στο θέμα των προϋποθέσεων ασφαλείας που τέθηκαν από την ΟΣΦΕ για τη διάθεση των self tests ενώ σε ό,τι αφορά τη διενέργειά τους, ανέφερε ότι «δουλέψαμε στην κατεύθυνση να μη γίνονται μέσα στο φαρμακείο γιατί δυστυχώς μία σειρά αποφάσεων και προσεγγίσεων που γίνονται και από τα συνδικαλιστικά όργανα των φαρμακοποιών τον τελευταίο καιρό έχουν στόχο και εξυπηρετούν δυστυχώς μονάχα μεγάλα φαρμακεία. Δεν μπορούν τα αυτοπρόσωπης απασχόλησης φαρμακεία να ανταποκριθούν σε μία σειρά από θέματα».

Στο διαδικαστικό κομμάτι, από αυτά που είπε ο κ. Γαλανόπουλος φαίνεται ότι σε ορισμένα ζητήματα υπάρχει πληροφόρηση προφορική και όχι μέσα από έγγραφα, γεγονός που προφανώς κάτι δείχνει και δημιουργεί οπωσδήποτε ερωτήματα και άγχος για το πως θα εξελιχθεί η όλη διαδικασία.

Από την πληροφόρηση λοιπόν που υπάρχει φαίνεται ότι εξαιρέθηκαν οι ήδη εμβολιασμένοι και άνω των 67 ετών, γεγονός που σημαίνει, όπως είπε ο κ. Γαλανόπουλος ότι «απευθυνόμαστε σ’ ένα εν δυνάμει κοινό περίπου 7,5 – 8 εκατομμυρίων με ό,τι αυτό σημαίνει σε πιθανή συσσώρευση, εάν δεν υπάρξει  σαφής προτεραιοποίηση προσέγγισης στο  φαρμακείο της γειτονιάς».

Ο κ. Σοφιανόπουλος κατηγόρησε τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο ότι χρησιμοποιεί το φαρμακείο ως «εργαλείο κυβερνητικής πολιτικής» λέγοντας χαρακτηριστικά ότι σταδιακά τα φαρμακεία έχουν μετατραπεί σε ΚΕΠ, σε «ΚΕΔΙΦΥ», Κέντρα Διανομής Φυλλαδίων μέσω της διανομής των self tests και «παραλίγο να γίνουμε και συνεργείο του ΕΟΔΥ (σ.σ. Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας) μέσα από την περίφημη αυτή διαδικασία που εντός του Διοικητικού Συμβουλίου πανηγυρίστηκε πριν ακόμη ξεκινήσει ότι είναι η πόρτα που θα μας οδηγήσει στο ούριο μέλλον».

Τόνισε δε ότι αυτό το «βάζουμε πλάτη» έχει να κάνει με τον ιδρώτα και τον μόχθο του μικρομεσαίου φαρμακείου της γειτονιάς, «αυτού του φαρμακείου που αυτή η κυβέρνηση δεν δέχτηκε ούτε να μειώσει το διευρυμένο ωράριο εν μέσω πανδημίας και γενικού lockdown».

Ανέφερε δε όλα αυτά γίνονται γιατί «πάμε να κερδίσουμε τα ψίχουλα από αυτά που μας έκλεψαν οι ίδιοι άνθρωποι που ζητάμε να μας τα δώσουν πίσω».

Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος είναι το κεντρικό καθοδηγητικό όργανο των φαρμακοποιών. Ο Πανελλήνιος είναι το όργανο που δίνει τις κατευθύνσεις των πολιτικών που πρέπει να χαράξουμε σαν κλάδος και δεν είναι το όργανο που βρίσκεται για να κάνει μικρο – εξυπηρετήσεις ή μικρο-διεκπαιρεώσεις. Είναι το όργανο για τα μεγάλα και όχι για τα μικρά. Είναι το όργανο, όχι για τα μικροσυμφέροντα αλλά για τις πολιτικές του κλάδου και την υλοποίηση του οράματός μας» ξεκαθάρισε στο ξεκίνημα της ομιλίας του ο κ. Παπαθανάσης.

«Ο άνθρωπος είναι αυτός για τον οποίο εμείς υπάρχουμε, είναι ο κύριος σύμμαχός μας, είναι η δύναμή μας και πρέπει να το διαφυλάξουμε αυτό ως κόρη οφθαλμού», συνέχισε «γιατί η δύναμη των φαρμακοποιών είναι η κοινωνία».

Κάνοντας λοιπόν μία αποτίμηση του ρόλου των φαρμακοποιών στη διάρκεια της πανδημίας ανέφερε ότι «στάθηκε ο κλάδος με αυταπάρνηση και αυτό έχει περάσει πολύ στην κοινωνία», ακόμη δε περισσότερο στην επαρχία, στα μικρά χωριά ακόμη και με απώλειες και υγειονομικούς κινδύνους.

 Αυτήν την περίοδο όπως είπε, φάνηκε περίτρανα ο ρόλος του μικρομεσαίου φαρμακείου, όπως είναι διαμορφωμένος στη χώρα με τα 10.000 διεσπαρμένα στα μικρά ακριτικά νησιά και στις πιο απόμερες βουνοκορφές. «Το φαρμακείο, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «που στα χρόνια των μνημονίων ήθελαν να εξαφανίσουν και που τώρα ξαφνικά βρέθηκε στο προσκήνιο και αυτό το κάδρο που είναι ο Έλληνας φαρμακοποιός πρέπει να το διαφυλάξουμε γιατί αυτή είναι η δύναμή μας, είναι το ξαναλέω η δύναμή μας στην κοινωνία». Ωστόσο, όπως ανέφερε, «δεν πήραμε πράγματα θεσμικά αλλά και οικονομικά». Σε ό,τι αφορά ειδικά  το ζήτημα των ΦΥΚ ανέφερε ότι «αυτό το εγχείρημα απέτυχε και ήμουν από τους πρώτους που είχα δηλώσει ότι θα αποτύχει, από την αρχή. Ήταν προδιαγεγραμμένη η αποτυχία με όλα τα προσκόμματα που έβαλε ο ΕΟΠΥΥ». Στη λογική και των προηγούμενων ομιλητών ο κ. Παπαθανάσης ανέφερε ότι «δίνονται» συνέχεια πράγματα χωρίς να παίρνουμε κάτι άλλο τουλάχιστον, ανταποδοτικό» ενώ για τα self tests είπε ότι υπήρξε ένα «αλαλούμ» και ότι «στοχοποιήθηκαν συνάδελφοί μας χωρίς να υπάρχει λόγος και πάλι ήμασταν ουραγοί στις εξελίξεις».

Τέλος ο κ. Γιαννόγλου ασκώντας κριτική στον τρόπο χειρισμού των θεμάτων του κλάδου υποστήριξε ότι «”διαδρομικά” δεν έχει κερδηθεί ποτέ τίποτα. Δεν υπάρχει ούτε μία κριτική ανακοίνωση εδώ και ενάμιση χρόνο της διοίκησης απέναντι στις κυβερνητικές αποφάσεις. Διαρκώς sms επιτυχιών». Έφερε ως ένα τέτοιο παράδειγμα το θέμα του ενός ευρώ αμοιβής για το κλείσιμο των ραντεβού για τους εμβολιασμούς: «Κατά τη γνώμη μου λάθος. Τι είναι το ένα ευρώ, δεν κατάλαβα. Και συζητάμε εάν θα είναι 60 λεπτά μετά τον φόρο; Για μισή και μία ώρα που μπορεί να κάτσεις με έναν πελάτη σου να δεις εάν θα του κλείσεις ραντεβού, εάν δεν του αρέσει γιατί έχει πανικοβληθεί, εάν έρθει δέκα φορές;» καταλήγοντας για το θέμα αυτό ότι «και μόνο ο ορισμός του ενός ευρώ από την πλευρά της πολιτείας ακούγεται ως ύβρις. Ποια αναγνώριση επαγγέλματος και δημόσιας υπηρεσίας;».