Οριζόντια επέκταση της κατ’ οίκον παροχής υπηρεσιών σε όλη την επικράτεια

Της Τάνιας Η. Μαντουβάλου

Τους τρόπους με τους οποίους η μεταρρύθμιση στο νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας και στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα, που ήδη έχει ξεκινήσει, θα ακουμπά σε μεγάλο βαθμό στην εμπειρία που αποκτήθηκε από την επιχείρηση «Ελευθερία» εξηγεί αναλυτικά σε συνέντευξη του στο DailyPharmaNews, ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Συντονιστής Εμβολιαστικού Σχεδίου «Ελευθερία» Μάριος Θεμιστοκλέους. Όπως λέει, με το νομοσχέδιο «Γιατρός για όλους» που ψηφίστηκε στη Βουλή, τίθεται το πλαίσιο για την κατ’ οίκον παροχή υπηρεσιών, η οποία και αναμένεται να επεκταθεί οριζόντια σε όλη την επικράτεια.

Στο ερώτημα τι πρόκειται ακόμη να διευκρινιστεί από το νομοσχέδιο, με τις υπουργικές αποφάσεις εντός του Ιουνίου, ο κ. Θεμιστοκλέους απαντά: «Τα τρία βασικά σημεία είναι η αμοιβή των προσωπικών ιατρών, το σύστημα κινήτρων/αντικινήτρων και η σύμβαση από την οποία θα προκύπτουν οι υποχρεώσεις των συμβεβλημένων ιατρών».

Σχετικά με το τι προβλέπεται για όσους δεν εγγραφούν στο σύστημα, ο ΓΓ ΠΦΥ αναφέρει ότι στη φάση αυτή η κυβέρνηση επεξεργάζεται σύστημα κινήτρων και αντικινήτρων, περιγράφοντας μάλιστα τι θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν.

Ο άνθρωπος που κατά γενική ομολογία και ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης θεωρείται ένα από τα πιο πετυχημένα στελέχη της τωρινής κυβέρνησης, δηλώνει αυτή τη στιγμή απόλυτα προσηλωμένος στην εφαρμογή του νόμου της Πρωτοβάθμιας και αρνείται να ανοίξει τα χαρτιά του για το επόμενο βήμα.

Ποια είναι η «προίκα» που άφησε η πανδημία στην Π.Φ.Υ.;

Το εμβολιαστικό πρόγραμμα, δεκαοκτώ μήνες μετά τον πρώτο εμβολιασμό, πέτυχε να βρισκόμαστε στον μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το 85% του ενήλικου πληθυσμού να έχει εμβολιαστεί. Χάρη σε αυτό σώθηκαν 40.000 συμπολίτες μας και εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες προστατεύθηκαν από βαριά νόσηση και μακροχρόνιες επιπλοκές στην υγεία τους. Η μεταρρύθμιση στο νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας και στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, που ήδη έχει ξεκινήσει, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην εμπειρία που αποκτήθηκε από την επιχείρηση «Ελευθερία». Για να γίνω πιο συγκεκριμένος θα προσπαθήσω να αναφέρω συνοπτικά ορισμένες κατευθύνσεις για την επόμενη ημέρα: Πρώτον, η παροχή ισότιμης και καθολικής παροχής υπηρεσιών υγείας υψηλής ποιότητας. Με τις κινητές ομάδες και τα κινητά συνεργεία, αλλά και τα επιμέρους προγράμματα, όπως είναι το πρόγραμμα εμβολιασμού στα νησιά «Γαλάζια Ελευθερία» και τον εμβολιασμό σε απομακρυσμένες περιοχές, πετύχαμε την καθολική και ισότιμη πρόσβαση στον εμβολιασμό όλου του πληθυσμού, ανεξαρτήτως περιοχής, ηλικίας, ιδιότητας. Όπως και στο εμβολιαστικό πρόγραμμα, με παρόμοια δράση και οργάνωση, θα αναπτυχθούν κινητές ομάδες για να καλύψουν τους πολίτες σε όλη τη χώρα και θα πραγματοποιηθούν στοχευμένες δράσεις σε ειδικές πληθυσμιακές ομάδες λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες τους και αξιολογώντας τις ιδιαιτερότητες κάθε ομάδας. Στο νομοσχέδιο «Γιατρός για όλους» που ψηφίστηκε στη Βουλή θέτουμε στο πλαίσιο την κατ’ οίκον παροχή υπηρεσιών και πλέον έχουμε όλο το πλαίσιο για να επεκτείνουμε τη δράση οριζόντια σε όλη την επικράτεια βασισμένοι στις δυνάμεις της Π.Φ.Υ. που από αρχή της πανδημίας σήκωσε ένα πολύ μεγάλο βάρος.

Δεύτερον, με το εμβολιαστικό σχέδιο η χώρα μας απέκτησε για πρώτη φορά σύστημα παρακολούθησης δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, το οποίο δεν υπήρχε στο παρελθόν, ούτε υπάρχει για άλλα εμβόλια. Δημιουργήθηκε δηλαδή σύστημα κεντρικής αποθήκευσης και διανομής με το οποίο παρακολουθούμε τα αποθέματα και τη διακίνηση των εμβολίων σε κάθε περιοχή της χώρας μας. Δημιουργήθηκε επίσης ψηφιακή πλατφόρμα, ώστε να αντλούνται δεδομένα και να παρακολουθείται η εμβολιαστική κάλυψη ανά περιοχή κάθε στιγμή. Αυτό έχει ήδη ξεκινήσει με τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Εμβολιασμών και του ψηφιακού βιβλιάριου υγείας του παιδιού που είναι ήδη διαθέσιμα στο gov.gr.

Τρίτον, το ηλεκτρονικό σύστημα των ραντεβού. Στο εμβολιαστικό πρόγραμμα 7.450.000 πολίτες έκλεισαν 20.280.000 ραντεβού και ήδη το σύστημα αυτό από τον Απρίλιο του 2022 εφαρμόστηκε και στα ραντεβού της ΠΦΥ.

Τέταρτον, η κατ’ οίκον παρακολούθηση. Στην επιχείρηση «Ελευθερία» πραγματοποιήθηκαν 140.000 κατ’ οίκον εμβολιασμοί. Προσωπικό των κέντρων υγείας, παρά την αυξημένη πίεση λόγω της πανδημίας, με οργάνωση και πρόγραμμα επισκέφθηκε και εμβολίασε στα σπίτια τους 140.000 συμπολίτες μας, οι οποίοι δεν μπορούσαν να μεταβούν στα εμβολιαστικά μας κέντρα. Το επίτευγμα αυτό της κατ’ οίκον παροχής υπηρεσιών αν και πολλές φορές στο παρελθόν αναπτύχθηκε στη θεωρία, ποτέ δεν κατάφερε να εφαρμοστεί στην πράξη και ειδικά στην έκταση αυτή.

Η πανδημία όμως ανέδειξε παράλληλα πολλά και χρόνια προβλήματα του συστήματος υγείας τα οποία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Έχοντας πλέον την εμπειρία, δημιουργούμε τα μέσα και τα εργαλεία ώστε να αντιμετωπίσουμε τις χρόνιες παθογένειες του ελληνικού δημοσίου και να παρέχουμε στους πολίτες ποιοτικές υπηρεσίες στην υγεία μέσα από ένα σύγχρονο ασθενοκεντρικό βιώσιμο σύστημα υγείας.

Γιατί πιστεύετε ότι αυτή τη φορά θα πετύχει ο θεσμός του προσωπικού Ιατρού όταν όλες οι προηγούμενες προσπάθειες απέτυχαν στη χώρα μας;

Γιατί έχουμε χρέος να πετύχει! Το σύστημα αυτό με παραλλαγές εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν μπορούμε να αποτελούμε εξαίρεση.

Αποδείξαμε στην πράξη με το εμβολιαστικό σχέδιο «Ελευθερία» ότι μπορούμε να αναπτύξουμε με επιτυχία προγράμματα εφάμιλλά ή και ακόμα καλύτερα από αυτά των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών. Ο θεσμός του προσωπικού ιατρού έχει πολλά οφέλη τόσο για τους ίδιους τους πολίτες, όσο και για την κοινωνία συνολικά. Ειδικά στον τομέα της πρόληψης και αγωγής υγείας που όπως αναδείχθηκε και κατά τη διάρκεια της πανδημίας υστερούμε σε σχέση με άλλες χώρες. Πιστεύουμε λοιπόν ότι με οργάνωση, επιμονή, εμμονή στη λεπτομέρεια και με την εμπειρία που αποκτήσαμε από την επιχείρηση «Ελευθερία» ο θεσμός του προσωπικού ιατρού θα πετύχει και στη χώρα μας.

Πως θα γίνει επί του πρακτέου η εγγραφή των πολιτών;

Έχουμε απλοποιήσει το σύστημα εγγραφής έτσι ώστε να είναι εύχρηστο και να παρακάμψουμε κάθε μορφή γραφειοκρατίας. Η εγγραφή σε προσωπικό ιατρό θα γίνεται ηλεκτρονικά και οι πολίτες θα μπορούν να εγγραφούν σε οποιονδήποτε προσωπικό ιατρό επιθυμούν, ανεξαρτήτως περιοχής και τόπου διαμονής. Η εγγραφή θα γίνεται είτε μέσω της πλατφόρμας της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, είτε απευθείας στις δομές της Π.Φ.Υ. ή στους ιδιώτες ιατρούς που είναι συμβεβλημένοι.

Τι θα γίνει με αυτούς που είναι ήδη εγγεγραμμένοι σε προσωπικό γιατρό από την προηγούμενη φορά;

Όσοι είναι ήδη εγγεγραμμένοι σε προσωπικό ιατρό αυτόματα θα καταχωρηθεί η εγγραφή τους στο νέο σύστημα, δεδομένου ότι ο ιατρός παραμένει συμβεβλημένος με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Επίσης θα υπάρξει μεταβατική περίοδος που οι πολίτες που είναι ήδη εγγεγραμμένοι θα έχουν τη δυνατότητα να εγγραφούν σε άλλο γιατρό.

Αν κάποιος έχει δύο χρόνια νοσήματα παράλληλα, παραδείγματος χάρη καρδιακή ανεπάρκεια και ΧΑΠ, θα πρέπει να εγγραφεί σε πνευμονολόγο ή σε καρδιολόγο και υπό ποιες προϋποθέσεις;

Οι πολίτες θα εγγράφονται σε προσωπικό ιατρό που είναι κατά κύριο λόγο ιατρός ειδικότητας γενικής/οικογενειακής ιατρικής και παθολογίας. Ο προσωπικός ιατρός θα είναι ο σύμβουλος υγείας κάθε πολίτη, ο οποίος θα τον συμβουλεύει εξατομικευμένα, σύμφωνα με τις προσωπικές του ανάγκες για προγράμματα πρόληψης, αγωγής υγείας, διάγνωσης, θεραπείας. Στις περιπτώσεις που κάποιος έχει χρόνιο νόσημα παραπέμπεται άπαξ ανά έτος, σε εξειδικευμένους  θεράποντες ιατρούς.

Αν κάποιος δεν εγγραφεί στο σύστημα τι θα πληρώνει από την τσέπη του όταν θα πηγαίνει σε δημόσια δομή; Ή σε συμβεβλημένο με το σύστημα γιατρό;

Η εγγραφή σε προσωπικό ιατρό για τους ενήλικες είναι υποχρεωτική. Οι πολίτες που θα πηγαίνουν σε δημόσια δομή, χωρίς να έχουν εγγραφεί σε προσωπικό ιατρό, θα μπορούν να εγγραφούν κατά την επίσκεψή τους. Στη φάση αυτή, επεξεργαζόμαστε σύστημα κινήτρων και αντικινήτρων, τα οποία θα ανακοινωθούν με την έκδοση της υπουργικής απόφασης στο επόμενο χρονικό διάστημα. Κίνητρα όπως για παράδειγμα την αυξημένη προτεραιότητα για ραντεβού σε δημόσιες δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και σε νοσοκομεία, τη μείωση της συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη, ακόμα και αντικίνητρα όπως αυτά που εφαρμόζονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν και την αύξηση της συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη εάν κάποιος δεν εγγραφεί.

Τι αναμένεται ακόμη να διευκρινιστεί με τις υπουργικές αποφάσεις εντός Ιουνίου;

Με τις υπουργικές αποφάσεις θα διευκρινιστούν αρκετές λεπτομέρειες του σχεδίου. Τα τρία βασικά σημεία είναι η αμοιβή των προσωπικών ιατρών, το σύστημα κινήτρων/αντικινήτρων και η σύμβαση από την οποία θα προκύπτουν οι υποχρεώσεις των συμβεβλημένων ιατρών.

Ενδέχεται να γίνουν κάποιες βελτιώσεις για τους ανασφάλιστους και να μην γίνονται διακρίσεις στην προσβασιμότητά τους;

Οι ανασφάλιστοι έχουν τη δυνατότητα να εγγράφονται σε προσωπικό ιατρό συμβεβλημένο με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. εφόσον δεν είναι εφικτή η εγγραφή τους από προσωπικό ιατρό των δημοσίων μονάδων Π.Φ.Υ., οπότε με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η πρόσβασή τους στο νέο σύστημα.

Όταν σταματήσετε να είστε Γενικός Γραμματέας Π.Φ.Υ. ποιο είναι το επόμενο βήμα; Επιστροφή στα χειρουργεία; Σας έχουν λείψει; Ή θα οδεύσετε προς τη Βουλή;

Τα τελευταία δύο χρόνια περίπου είχα την τύχη να χειριστώ μεγάλα έργα, στον σχεδιασμό αλλά και στην επιχειρησιακή τους εφαρμογή, από τις θέσεις που υπηρετώ στον δημόσιο τομέα,- με επιτυχία πιστεύω - όπως το εμβολιαστικό πρόγραμμα, οι προμήθειες μέτρων ατομικής προστασίας στην πρώτη φάση της πανδημίας, που υπήρχε παγκόσμια έλλειψη και τεράστια ζήτηση σε αυτά, καθώς και την παρακολούθηση των δωρεών του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και των δωρεών του Covid-19. Τη στιγμή αυτή είμαι απόλυτα προσηλωμένος στην εφαρμογή του νόμου της Πρωτοβάθμιας.