Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου, Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) στις υπηρεσίες του φαρμακοποιού σε σχέση με το φάρμακο κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο 6ο Συνέδριο του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ «Αύριο ένα νέο επάγγελμα» με τίτλο «Η υπεραξία του φαρμακείου στη νέα εποχή».

Άλλωστε και το θέμα της ομιλίας του κ. Παπαδημητρίου που ήταν «Αναγκαιότητα ο εμπλουτισμός των γνώσεων των φαρμακοποιών σε καινοτόμα φάρμακα και νέες τεχνολογίες» προέτασε το φάρμακο.

«Νομίζω ότι ο ρόλος του φαρμακοποιού, όπως προχωράνε τα πράγματα είναι καθοριστικός σε τρεις τομείς. Ο ένας είναι στη λήψη του φαρμάκου. Υπάρχουν νέες συσκευές, υπάρχουν νέοι τρόποι λήψης, υπάρχουν κανόνες που πρέπει να τηρηθούν κατά τη λήψη ενός φαρμάκου και ο φαρμακοποιός είναι ο καθ΄ ύλην αρμόδιος να καθοδηγήσει τον λήπτη του φαρμάκου. Επίσης είναι ο τομέας της συμμόρφωσης και συμμόρφωση νοείται η σωστή διαχρονική λήψη ενός φαρμάκου, κάτι που αφορά πρωτίστως τους χρονίως πάσχοντες. Κι εκεί πάλι ο φαρμακοποιός μπορεί να παίξει έναν εξαιρετικά καθοριστικό ρόλο. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η πολιτεία ενώ δαπανά -δυστυχώς και με την υψηλότατη συμβολή της φαρμακοβιομηχανίας αλλά σίγουρα δαπανά κι η ίδια – ένα σημαντικότατο ποσό για την κάλυψη φαρμακευτικών σκευασμάτων, δίνει –επιτρέψτε μου να πω- ελάχιστη έως καθόλου προσοχή στο πόσο ορθά λαμβάνονται αυτά κι αυτό είναι κάτι που θα πρέπει ο ΕΟΠΥΥ πρωτίστως να το δει αλλά και εκείνοι οι οποίοι δίνουν κατευθύνσεις στον ΕΟΠΥΥ για το πως θέτουν τις προτεραιότητές τους. Και τέλος ο ρόλος του φαρμακοποιού γίνεται ολοένα και πιο χρήσιμος όσον αφορά την ασφάλεια της λήψης των σκευασμάτων. Φαινόμενα όπως είναι οι αλληλεπιδράσεις, φαινόμενα όπως είναι οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πράγματα που ο φαρμακοποιός πρέπει και μπορεί να συμβάλλει στο να εντοπιστούν».

Σε ό,τι αφορά μάλιστα σε αυτό το θέμα της ασφάλειας ο κ. Παπαδημητρίου σημείωσε ότι δυστυχώς αυτή τη στιγμή στη χώρα μας η έννοια της πρωτοβάθμιας ιατρικής φροντίδας υγείας είναι ένα ζητούμενο το οποίο ότι δεν το έχουμε κατακτήσει ακόμη. Υπάρχουν βέβαια προσπάθειες σε εξέλιξη αλλά μένει να δούμε προς τα που θα πάνε τα πράγματα και σίγουρα οι ασθενείς, ειδικά οι χρονίως πάσχοντες δυνητικά επισκέπτονται πολλές ειδικότητες και επομένως μπορεί να λαμβάνουν διαφορετικά φάρμακα τα οποία σε κάποια στιγμή ίσως δεν θα έπρεπε».

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η τοποθέτηση του προέδρου του ΣΦΕΕ στα όσα προέκυψαν από τις μελέτες της ALCO σχετικά με τις υπηρεσίες από τα φαρμακεία και το τι θέλουν πολίτες και τι προτιμούν οι φαρμακοποιοί (δες εδώ). Όπως είπε «είναι μία μελέτη που καταρχήν θα πρέπει να τη δει καλά το Υπουργείο Υγείας και μάλιστα θα πρότεινα να την επαναλάβει ίσως σ’ ένα μεγαλύτερο δείγμα για να τεκμηριώσει περισσότερο, ακόμη περισσότερο τα ευρήματα της τα οποία δεν περιμένω ότι θα είναι διαφορετικά. Κι ίσως θα έπρεπε να τη δουν και παραπάνω στο Υπουργείο Υγείας γιατί εδώ τεκμηριώνεται θα έλεγα απόλυτα η επιθυμία πρωτίστως του κοινού να βρει πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στο φαρμακείο». Μάλιστα σημείωσε ότι αυτό κατά τη γνώμη του τουλάχιστον είναι και «απόρροια ενός κενού που υπάρχει στο σύστημα». Αυτήν την έρευνα, συνέχισε, «θα έπρεπε να τη δουν και οι γιατροί δυνητικά για να προβληματιστούν ίσως για το τι είναι αυτό που ωθεί τον κόσμο, θα έλεγα σχεδόν καθολικά στο φαρμακείο, ώστε να πάρει από εκεί το μέγιστο δυνατό, θα έλεγα, όσον αφορά πρωτοβάθμιας υπηρεσίας υγείας».

Στο καίριο ερώτημα για το εάν πρέπει ή δεν πρέπει το φαρμακείο να παρέχει τέτοιες υπηρεσίες ο κ. Παπαδημητρίου απάντησε ότι «δεν είμαστε σε θέση να συζητάμε για το εάν πρέπει ή δεν πρέπει το φαρμακείο να παρέχει τέτοιες υπηρεσίες αλλά πρέπει να συζητάμε το πως και σε ποια έκταση». 

Μέχρι τώρα η συνεισφορά του φαρμακοποιού σε πρωτοβάθμιες υπηρεσίες, όπως είπε, ήρθε περισσότερο, όπως είπε, «ως μία προσπάθεια να γίνει μία έκτακτη διαχείριση γεγονότων, ως αντίδραση στον τρόπο που κυλούν τα πράγματα κι όχι λόγω κάποιου προηγούμενου σχεδιασμού που έχει γίνει μεθοδικά και ουσιαστικά αποσκοπεί στην ορθολογική ένταξη του φαρμακοποιού στην παροχή πρωτοβάθμιων υπηρεσιών. Επομένως αυτό θα έλεγα ότι είναι ένα ζητούμενο για το μέλλον. Θα πρέπει πολιτεία και φαρμακευτικοί σύλλογοι να καθίσουν και να συμφωνήσουν ένα πλαίσιο υπηρεσιών που θα μπορούσε να παρέχει το φαρμακείο και αποτελεσματικά – ο κόσμος το ζητάει αυτό, νομίζω ότι είναι προφανές- αλλά και με μία σχετική, εάν θέλετε, οικονομική ωφέλεια για τους φαρμακοποιούς, έτσι ώστε να μπορέσουν να μετουσιώσουν ακόμη καλύτερα το ρόλο τους που είναι δίπλα στον πολίτη, δεδομένου ότι όπως ειπώθηκε, επίσης επανειλημμένα, η χώρα μα έχει ένα πολύ μεγάλο αριθμό φαρμακείων κι εάν αυτό σε κάποιες περιπτώσεις, σε κάποιες αναφορές, θεωρείται έως και μειονέκτημα, νομίζω ότι είναι στο χέρι της πολιτείας αλλά και των φαρμακοποιών να το μετατρέψουν σε πλεονέκτημα μεταμορφώνοντας τα φαρμακεία και σε κέντρα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, πάντα μέσα σ’ ένα συμφωνημένο πλαίσιο υπηρεσιών».

Ζήτημα στήριξης της μετάβασης του φαρμακοποιού στο νέο του ρόλο

Σχολιάζοντας την τοποθέτηση του κ. Παπαδημητρίου ο Γενικός Διευθυντής του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ κ. Θανάσης Μουχτής εξέφρασε τη χαρά του «που αναγνωρίζετε και συμφωνείτε κι εσείς με αυτόν τον νέο ρόλο των φαρμακοποιών». Σημείωσε ωστόσο ότι για να γίνει όλη αυτή η μετάβαση στο νέο ρόλο του φαρμακοποιού θα χρειαστεί μία προσπάθεια και βοήθεια προς αυτόν και ρώτησε τον κ. Παπαδημητρίου ως πρόεδρο του ΣΦΕΕ για το εάν θα μπορούσε η φαρμακοβιομηχανία να βοηθήσει τον φαρμακοποιό σε αυτήν τη μετάβαση. Προσπαθώντας μάλιστα να συγκεκριμενοποιήσει το ερώτημα του, ο κ. Μουχτής ανέφερε: Η εμπειρία μας από τον ΠΕΙΦΑΣΥΝ είναι ότι κάνουμε πάρα πολλά εκπαιδευτικά events με τις φαρμακευτικές εταιρείες. Μας παρέχουν επιστήμονες, χορηγίες κτλ. Και το κάνουμε συστηματικά αυτό για να εκπαιδεύουμε φαρμακοποιούς σε πολλά, επιστημονικά κυρίως, θέματα. Είναι κάτι όμως το οποίο θα μπορούσε να “απλωθεί” λίγο παραπάνω, δηλαδή και σε άλλους συνεταιρισμούς ή και ιδιωτικές φαρμακαποθήκες, να βοηθήσει περαιτέρω να εξαπλωθεί αυτή η υποστήριξη του φαρμακοποιού στην αλλαγή του ρόλου του;»

Ο κ. Παπαδημητρίου ήταν θετικός σε αυτό το κάλεσμα. «Νομίζω ότι η φαρμακοβιομηχανία έχει αποδείξει εμπράκτως ότι ενδιαφέρεται για την εκπαίδευση του φαρμακοποιού και πιστεύω ότι και με τη συνδρομή των φορέων των φαρμακοποιών, αυτή η συνεισφορά από τη φαρμακοβιομηχανία μπορεί να μεγιστοποιηθεί. Επειδή είναι γεγονός ότι η διασπορά των φαρμακείων στη χώρα είναι τέτοια που δεν είναι πάντα εύκολο να γίνονται δια ζώσης εκδηλώσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα, με την εξέλιξη που έχει φέρει η πανδημία του κορωνοϊού και τη διαδικτυακή εμπειρία, όπως και με το συνέδριο που εσείς τώρα διεξάγετε, είναι μία ευκαιρία αυτή η εκπαίδευση να δοθεί όσο γίνεται περισσότερο. Και ίσως ένα ζητούμενο για το προσεχές χρονικό διάστημα να ήταν το πως οι φαρμακοποιοί θα μπορούσαν να αποτελέσουν και μέρος κάποιων προγραμμάτων υποστήριξης ασθενών που οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις παρέχουν. Γενικώς διάθεση και ιδέες νομίζω πως υπάρχουν. Από εκεί και πέρα είναι ένα θέμα να βρεθούν κοινοί δρόμοι. Αλλά δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι η φαρμακοβιομηχανία θα συνεχίσει να υποστηρίζει εκπαιδευτικές δραστηριότητες για τους φαρμακοποιούς. Επίσης θα ήθελα με την ευκαιρία να πω –χωρίς να το ξέρω βέβαια καλά- ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να εκπαιδεύεται και το προσωπικό των φαρμακείων. Δεν ξέρω πόση μέριμνα λαμβάνεται γι’ αυτό αλλά είναι σημαντικό διότι, ειδικά στα μεγαλύτερα φαρμακεία είναι πολύ πιθανό ότι το προσωπικό κι όχι ο κάτοχος της άδειας φαρμακοποιός θα έρχεται κατά πάσα πιθανότητα σε επαφή με τον περισσότερο κόσμο. Πάντως συνεχίζουμε σαφώς στο κομμάτι υποστήριξης – εκπαίδευσης των φαρμακοποιών μέσω, κατά βάση, των συλλογικών τους οργάνων».