Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη

“Just in case”, αναφέρεται στην ανακοίνωση της ανάπτυξης των εμβολίων από ορισμένες από τις κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες, ενώ οι διεθνείς αξιωματούχοι υγείας δηλώνουν ότι ο κίνδυνος μετάδοσης μεταξύ των ανθρώπων είναι ακόμα χαμηλός. Παρόλα αυτά, τα πιο πλούσια έθνη κλειδώνουν προμήθειες των εμβολίων «για κάθε περίπτωση».

Κι ενώ οι κατασκευάστριες εταιρείες εμβολίων κατά της γρίπης στον κόσμο λένε ότι θα μπορούσαν να κάνουν εκατοντάδες εκατομμύρια εμβόλια κατά της γρίπης των πτηνών για ανθρώπινη χρήση μέσα σε μήνες, ένα νέο στέλεχος της γρίπης των πτηνών -γνωστό ως H5N1 υπότυπος 2.3.4.4b- προκαλεί ξέσπασμα της νόσου που έχει σκοτώσει αριθμό ρεκόρ πτηνών και μολυσμένων θηλαστικών. Τα ανθρώπινα κρούσματα, ωστόσο, παραμένουν πολύ σπάνια.

Προληπτικό μέτρο έναντι μελλοντικής πανδημίας

Στελέχη τριών εταιρειών που κατασκευάζουν εμβόλια –της GSK Plc, της Moderna Inc και της CSL Seqirus, που ανήκει στην CSL Ltd– είπαν στο Reuters ότι ήδη αναπτύσσουν ή πρόκειται να προχωρήσουν σε δοκιμές δειγμάτων ανθρώπινων εμβολίων που ταιριάζουν καλύτερα στον υπότυπο που κυκλοφορεί, ως προληπτικό μέτρο έναντι μελλοντικής πανδημίας.

Στελέχη της Sanofi, δήλωσαν ότι «είναι έτοιμοι» να ξεκινήσουν την παραγωγή εάν χρειαστεί, με υπάρχοντα στελέχη εμβολίου H5N1 σε απόθεμα.

Υπήρξε επίσης μια ώθηση μεταξύ των εταιρειών να αναπτύξουν ένα εμβόλιο για τη γρίπη των πτηνών για τα πουλερικά, μια αγορά δυνητικά πολύ μεγαλύτερη από αυτή για τον άνθρωπο.

Λιγότερο καθησυχαστικό, ωστόσο, είναι ότι οι περισσότερες από τις πιθανές ανθρώπινες δόσεις προορίζονται για πλούσιες χώρες σε μακροχρόνια συμβόλαια ετοιμότητας, δήλωσαν ειδικοί στον τομέα της υγείας και οι εταιρείες.

Τα σχέδια πολλών χωρών για την πανδημία λένε ότι τα εμβόλια γρίπης πρέπει να απευθύνονται πρώτα στους πιο ευάλωτους, ενώ η προσφορά είναι περιορισμένη. Αλλά κατά τη διάρκεια της COVID-19, πολλές χώρες πλούσιες σε εμβόλια εμβολίασαν μεγάλα ποσοστά του πληθυσμού τους, προτού σκεφτούν να μοιραστούν οι δόσεις σε όλα τα κράτη.

Ένα διεθνές πλαίσιο για την πανδημική γρίπη διαθέτει το 10% της παγκόσμιας προσφοράς στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για να το μοιράσει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Αντίθετα, ο ΠΟΥ αναζητά εγγυήσεις για το 20% της παγκόσμιας προσφοράς για άλλους τύπους πανδημίας μετά την COVID.

Η υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών είπε ότι έχει υπογράψει νομικά δεσμευτικές συμφωνίες με 14 κατασκευαστές για το 10% του εμβολίου τους για την πανδημία της γρίπης «καθώς βγαίνει από τη γραμμή παραγωγής», σε ένα συνδυασμό δωρεών και δόσεων που θα αγοραστούν από τον οργανισμό σε προσιτή τιμή. Οι συμφωνίες περιλαμβάνουν έξι από τις μεγαλύτερες εταιρείες που κατασκευάζουν εμβόλια εποχικής γρίπης, όπως η GSK, η Sanofi και η CSL Seqirus, ανέφερε ο ΠΟΥ.

Ο ΠΟΥ δεν σχολίασε το ενδεχόμενο συσσώρευσης εμβολίων σε μια πανδημία γρίπης, αλλά είπε ότι αναπτύσσονται μηχανισμοί «ώστε οι χώρες να μπορούν να συνεργαστούν – όχι σε ανταγωνισμό μεταξύ τους» για να ανταποκριθούν σε μια τέτοια κρίση. Διαβεβαίωσε ότι ήταν «απόλυτα σίγουροι» ότι οι κατασκευαστές και τα κράτη μέλη θα εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους.