ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

Διαγνωστικά τεστ και συνταγογράφηση ορισμένων φαρμάκων μπορούν να δώσουν λύση για το αύριο των ελληνικών φαρμακείων

Διαγνωστικά τεστ και συνταγογράφηση ορισμένων φαρμάκων μπορούν να δώσουν λύση για το αύριο των ελληνικών φαρμακείων

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

 

Την ανάγκη ο φαρμακοποιός να προσανατολίσει το φαρμακείο του στη συλλογή και μέτρηση βιολογικών δειγμάτων ώστε να ταυτίσει τον επαγγελματικό του ρόλο με την επιστημονική του εξειδίκευση αλλά και η ανάγκη να μετουσιωθεί το φαρμακείο ως σημείο παροχής ΠΦΥ, τόνισε το μέλος του Δ.Σ. του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Ηλίας Χαλιγιάννης, μιλώντας στην κεντρική ομιλία του HellasPharm με θέμα «Εξελίξεις και τάσεις στην Ευρώπη για τα φαρμακεία» την Κυριακή 12 Μαρτίου, παρουσία του προέδρου του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής κ. Κωνσταντίνου Λουράντου αλλά και του τέως προέδρου της PGEU κ. Jan Smits.

Ο κ. Χαλιγιάννης προσπαθώντας να δώσει στους παριστάμενους να καταλάβουν την αξία της συμμετοχής του ΠΦΣ στα ευρωπαϊκά δρώμενα, αναφέρθηκε στο ρόλο της PGEU και στη συμβολή της ελληνικής συμμετοχής σε αυτήν. Ο ρόλος της PGEU, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, είναι μεταξύ των άλλων η ανταλλαγή χρήσιμων πληροφοριών μεταξύ των φαρμακοποιών της Ευρώπης έτσι ώστε να επιχειρηματολογούν πειστικά και ρεαλιστικά αλλά και συντεταγμένα απέναντι στην πολιτεία για τη χάραξη πολιτικών υγείας.

Σύμφωνα με τον κ. Χαλιγιάννη, οι Έλληνες φαρμακοποιοί εξακολουθούν να έχουν κάποια πλεονεκτήματα σε σχέση με τους ευρωπαίους συναδέλφους τους. «Έχουμε το πιο ισχυρό δίκτυο φαρμακείων, δεν υπάρχει αλυσίδα φαρμακείων σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης στις οποίες ανθούν οι αλυσίδες, έχουμε το μεγαλύτερο ποσοστό χονδρεμπορικού μεριδίου, σε άλλες χώρες δεν ξέρουν καν τι είναι οι συνεταιριστικές αποθήκες, όπως για παράδειγμα η Ρουμανία, δεν υπάρχει φάρμακο να δίνεται μέσα από το διαδίκτυο μέχρι σήμερα και δεν υπάρχουν ψευδεπίγραφα φάρμακα, ένα ανησυχητικό φαινόμενο το οποίο υπάρχει σε πάρα πολλές άλλες χώρες. Το μειονέκτημα είναι ότι βρισκόμαστε σ’ ένα καθεστώς μνημονίου το οποίο προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε με όσες δυνάμεις έχουμε».

Όμως και τα πλεονεκτήματα, σημείωσε μπορούν αύριο να αλλάξουν όπως άλλαξαν πολλά. Και δεν είναι μόνο το πολιτικό περιβάλλον και τα συμφέροντα. Είναι και η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας. 

Ο κ. Χαλιγιάννης αναφέρθηκε σε μία έρευνα που βάζει αντιμέτωπο τον άνθρωπο με τη μηχανή, τα ρομπότ. Σύμφωνα λοιπόν με την έρευνα σε περίπου 120 χρόνια από το 2016, χρονιά που έγινε η έρευνα, προβλέπεται ότι ο άνθρωπος δεν θα είναι μόνο περιττός αλλά άχρηστος απέναντι στις μηχανές. Ειδικά όμως στο λιανικό εμπόριο «στο οποίο κακά τα ψέματα ενσωματώνονται και τα φαρμακεία», όπως επισήμανε ο κ. Χαλιγιάννης, η μηχανή θα αντικαταστήσει τον άνθρωπο πολύ πιο γρήγορα, σε 12-13 χρόνια. «Και σε αυτό δυστυχώς έχουμε βάλει το χεράκι μας», παρατήρησε. «Και όσο περισσότερο ενισχύουμε τα eshop τόσο γρηγορότερα θα καταργήσουμε και το φυσικό χώρο του φαρμακείου».    

Απέναντι σε όλα αυτά «ο νέος φαρμακοποιός», όπως είπε, «χρειάζεται νέα εφόδια, το μοντέλο εκπαίδευσης είναι παρωχημένο, οι ανάγκες του κόσμου απαιτούν περισσότερα οπότε θα πρέπει εκτός της βασικής δομής να επεκταθεί και σε άλλα κομμάτια κλινικής χρησιμότητας θα έλεγα της φαρμακευτικής επιστήμης και αυτό επιδιώκει και η PGEU».

Ο φαρμακοποιός του αύριο σύμφωνα και με τη διεθνή βιβλιογραφία οφείλει να στραφεί στη διενέργεια διαγνωστικών τεστ στα φαρμακεία όπως και στη συνταγογράφηση κάποιων ορισμένων φαρμάκων, όπως ήδη συμβαίνει σε κάποιες άλλες προηγμένες χώρες.

Μιλώντας για το θέμα στο DailyPharmaNews και για τις πιθανές αντιδράσεις που θα μπορούσε να δημιουργήσει η δημόσια αυτή τοποθέτησή του, ο κ. Χαλιγιάννης εξήγησε: «Έθεσα το πώς οραματίζομαι τον φαρμακοποιό του αύριο σε ένα πολύ στενό οικονομικό περιβάλλον στο οποίο οι πολιτικές υγείας χαράζονται στη λογική του πως θα εξοικονομηθούν πόροι για την υγεία. Όπως γνωρίζετε ο φαρμακοποιός δεν είναι αυτός ο επιστήμονας ο οποίος απλά παρέχει το φάρμακο. Η δράση του φαρμάκου αποδεικνύεται και ταυτοποιείται μέσα από μετρήσεις του στα βιολογικά υγρά καθώς ο μεταβολισμός του φαρμάκου είναι συνυφασμένος με τη φαρμακοκινητική της ουσίας στον οργανισμό. Θεωρώ λοιπόν, ότι από τη στιγμή που όλο το εκμαγείο της φαρμακευτικής βασίζεται επάνω στο εργαστηριακό περιβάλλον και την έρευνα, θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιήσει τον φαρμακοποιό η κάθε κυβέρνηση ως έναν ακόμη κλινικό πάροχο που εκτελεί μετρήσεις σε βιολογικά δείγματα οι οποίες πλέον και με την τεχνολογία έχουν γίνει πολύ πιο εύκολες, έχουν αυτοματοποιηθεί πλήρως και για τις οποίες θα μπορούσαν οι πολίτες να απευθυνθούν και από θέμα χρόνου και από θέμα ευκολότερης προσέγγισης στον φαρμακοποιό. Σε καμία περίπτωση δεν αναφέρομαι σε καλλιέργειες, σε μικροβιακές εξετάσεις που εκτελούν οι μικροβιολόγοι, όπως η ELIZA κ.α.. Δεν νομίζω ότι ο φαρμακοποιός θα αντικαταστήσει το ρόλο του μικροβιολόγου. Το φαρμακείο είναι ένα ανεξάντλητο πεδίο έρευνας επάνω στη φαρμακολογική δράση και στα θεραπευτικά αποτελέσματα του φαρμάκου, τα οποία θα μπορούσαν να αξιολογηθούν  και εργαστηριακά προς τον θεράποντα ιατρό. Ήδη μετρήσεις με τη μορφή διαγνωστικών εξετάσεων παρέχονται από τον φαρμακοποιό όπως η μέτρηση χοληστερίνης και η μέτρηση σακχάρου. Όσο  κι αν θέλουμε να εθελοτυφλούμε, όσο κι αν θέλουμε να στρουθοκαμηλίζουμε γιατί αυτές να μην αναγνωριστούν, γιατί να μην επισημοποιηθούν και γιατί να μη διευρυνθούν περισσότερο, εξοικονομώντας κόστος στο σύστημα υγείας αλλά και προσθέτοντας επιπλέον όφελος και ευελιξία; Συν τοις άλλοις μιλάμε για υπηρεσίες οι οποίες είναι απόλυτα συνυφασμένες με την επιστήμη μας».

Στην ερώτηση για το πώς, μέσα από ποια βήματα όλα αυτά θα μπορούσαν να γίνουν πράξη, ο κ. Χαλιγιάννης ανέφερε πως οι προτάσεις προς την πολιτεία είναι «εκπαίδευση, θεσμοθέτηση, επένδυση. Νομίζω ότι εάν δώσουν στο φαρμακείο τη δυνατότητα να εξελίξει αυτά τα οποία ο φαρμακοποιός κρύβει καλά μέσα του χρόνια τώρα και βρίσκονται ενσωματωμένα μόνο στο παρελθόν του ως φοιτητή φαρμακευτικής τα οποία δεν τα έχει βγάλει προς την κοινωνία, θεωρώ ότι η πολιτεία θα δει θεαματικά αποτελέσματα, μία πολύ μεγάλη εξοικονόμηση κόστους όσον αφορά την πρόληψη και ένα πολύ μεγάλο όφελος όσον αφορά τη θεραπεία. Εμείς δεν θέλουμε να υποκαταστήσουμε κανέναν, ζητάμε αυτό που λέμε χρόνια, τη συνεργασία μεταξύ γιατρού και φαρμακοποιού στη ρεαλιστική και αποδοτική της διάσταση».

Σε ό,τι αφορά δε τη συγκεκριμένη πρόταση εξήγησε ότι «όλο αυτό είναι ένα ζήτημα που το εξετάζει η PGEU. Ότι οι υπηρεσίες που προσφέρει ο φαρμακοποιός θα πρέπει να γίνουν πολύ πιο εξειδικευμένες, θα πρέπει να γίνουν κλινικού ενδιαφέροντος, για να μπορέσει το φαρμακείο να επιβιώσει σε μία εποχή που απειλείται με αφανισμό. Η διενέργεια τέτοιων μετρήσεων είναι ήδη πρακτική για τα φαρμακεία σε πολλές χώρες. Στην Αγγλία, ο φαρμακοποιός, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη μικροβιακή αντοχή και τη μη ορθή χορήγηση αντιβιοτικών έχει εφαρμόσει επιτυχώς το strep test το οποίο αφορά τη λήψη φαρυγγικού επιχρίσματος προκειμένου να εξεταστεί η ύπαρξη στρεπτόκοκκου. Είναι μία διαγνωστική πράξη. Δεν ζητούμε να παρεισφρήσουμε στη διάγνωση. Δεν είμαστε αρμόδιοι για τη διάγνωση. Είμαστε όμως οι αρμόδιοι, αυτοί που θα περιχαρακώσουν οτιδήποτε αφορά την ανάγκη του ασθενή να λάβει το οποιοδήποτε φάρμακο, είτε αυτό είναι συνταγογραφούμενο, είτε αυτό είναι μη συνταγογραφούμενο. Η συμβουλευτική φαρμακευτική είναι δεδομένη και εφαρμόζεται καθημερινά. Δεν αποτελεί πεδίο ενδιαφέροντος και εξέλιξης της επιστήμης μας η καρδιοαναπνευτική αναζωογόνηση σήμερα, καθώς η ίδια αποτελεί κομμάτι της πανεπιστημιακής μας εκπαίδευσης, είπε σχολιάζοντας και την πρόταση του ΙΔΕΕΑΦ να ασχοληθεί με αυτό το κομμάτι Το αύριο στο χώρο του φαρμακείου διαγράφει νέες προοπτικές αλλά και νέες απαιτήσεις. Προϋπόθεση βέβαια είναι να αποκολληθούμε από το παρελθόν, το οποίο είχε σαν συνέπεια τη στασιμότητα της επαγγελματικής και επιστημονικής μας εξέλιξης, προς όφελος του ασθενούς».