ΠΑΘΗΣΕΙΣ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Διάρροια: Σκέψεις, στρατηγικές διαχείρισης και πρόληψης από τον φαρμακοποιό

Διάρροια: Σκέψεις, στρατηγικές διαχείρισης και πρόληψης από τον φαρμακοποιό

Από το Χαράλαμπο Πετρόχειλο

 

Η διάρροια, η οποία ορίζεται ως παρουσία 3 ή περισσότερων κενώσεων με χαλαρά υδατώδη κόπρανα την ημέρα, συμβαίνει συχνά και μπορεί να χαρακτηριστεί ως οξεία, επίμονη ή χρόνια. Η οξεία διάρροια, ο πιο κοινός τύπος διάρροιας, συνήθως διαρκεί μία με δύο ημέρες και υποχωρεί μόνη της. Υπολογίζεται ότι περίπου 179 εκατομμύρια περιπτώσεις οξείας διάρροιας συμβαίνουν κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η επίμονη διάρροια διαρκεί 2 έως 4 εβδομάδες, και η χρόνια διάρροια συνεχίζεται για τουλάχιστον 4 εβδομάδες.

Οι φαρμακοποιοί μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην παροχή βοήθειας στους ασθενείς με διάρροια και συμβουλών σε στρατηγικές πρόληψής της.

 

Αιτίες και Επιπλοκές

Μια ποικιλία καταστάσεων και ασθενειών μπορεί να προκαλέσει διάρροια (Πίνακας 1). Οι εξετάσεις αίματος και κοπράνων καθώς και μια κολονοσκόπηση μπορούν να καθορίσουν την αιτία. Ωστόσο, πολλές περιπτώσεις διαδράμουν μόνες τους χωρίς εξετάσεις.

Οι ασθενείς θα πρέπει να εκπαιδεύονται σχετικά με τα σημεία και τα συμπτώματα της αφυδάτωσης, μιας σοβαρής ανεπιθύμητης ενέργειας της διάρροιας σε ενήλικες και παιδιά, καθώς μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή αν δεν αντιμετωπιστεί (Πίνακας 2).

Ασθενείς με διάρροια που συνοδεύεται από αιματηρά κόπρανα, πυρετό ή σοβαρό κοιλιακό άλγος πρέπει να αντιμετωπίζονται αμέσως από έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης, καθώς αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη σοβαρής λοίμωξης.

 

Θεραπευτικές επιλογές

Η διάρροια συνήθως υποχωρεί από μόνη της χωρίς θεραπεία. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αποφευχθεί η αφυδάτωση. Τα στοματικά διαλύματα επανυδάτωσης, όπως το Pedialyte για βρέφη και παιδιά και το Gatorade για ενήλικες, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την αναπλήρωση ηλεκτρολυτών που χάνονται μέσω ήπιας έως μέτριας διάρροιας. Λοπεραμίδη μπορεί να δοθεί σε υγιείς ενήλικες με οξεία υδαρή διάρροια, αλλά θα πρέπει να αποφεύγεται σε ασθενείς με αιματηρές κενώσεις ή πυρετό μικρότερα των 18 ετών.

Άτομα με σοβαρή αφυδάτωση μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευθούν και να τους χορηγηθούν ενδοφλέβια υγρά, όπως γαλακτικό διάλυμα Ringer και φυσιολογικός ορός. Μόλις οι ασθενείς είναι επαρκώς ενυδατωμένοι, μπορούν να ξαναρχίσουν μια κανονική διατροφή.

Η εμπειρική αντιβιοτική θεραπεία θα πρέπει να ξεκινά κατά την αναμονή για τα αποτελέσματα του τεστ κοπράνων στα παιδιά με αιματηρή διάρροια που έχουν κοιλιακό πόνο ή πυρετό, που πρόσφατα ταξίδεψαν στο εξωτερικό ή είναι ηλικίας κάτω των 3 μηνών. Οι ενήλικες πρέπει να λαμβάνουν αζιθρομυκίνη ή σιπροφλοξασίνη, και στα παιδιά θα πρέπει να χορηγείται τρίτης γενιάς αζιθρομυκίνη ή κεφαλοσπορίνη. Τα αντιβιοτικά πρέπει να αποφεύγονται σε ασθενείς με Escherichia coli που παράγουν τοξίνη Shiga, καθώς μπορεί να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης ενός τύπου νεφρικής ανεπάρκειας γνωστής ως αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο.

 

Στρατηγικές πρόληψης

Οι φαρμακοποιοί μπορούν να εκπαιδεύσουν τους ασθενείς σχετικά με στρατηγικές για την πρόληψη της διάρροιας. Μία χρήσιμη συμβουλή που μπορούν να δώσουν στους πολίτες είναι να πλένουν τα χέρια τους με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα και να χρησιμοποιούν απολυμαντικό χεριών που περιέχει τουλάχιστον 60% αλκοόλ, όταν δεν διατίθενται σαπούνια και νερό. Μπορούν επίσης να συμβουλέψουν τους ασθενείς να προσέχουν όταν κολυμπούν για να αποτρέψουν την διάρροια που προκαλείται από το Cryptosporidium. Οι ενήλικες και τα παιδιά δεν θα πρέπει να κολυμπήσουν ενώ είναι άρρωστα με διάρροια. Οι πάνες για κολύμβηση είναι σημαντικές για τα παιδιά που δεν έχουν εκπαιδευτεί στην τουαλέτα και τα οποία δεν πρέπει να καταπιούν το νερό της πισίνας.

Τα προβιοτικά μπορεί να αποτρέψουν τη διάρροια που προκύπτει από τη λήψη αντιβιοτικών, έτσι πείτε στους ασθενείς να περιμένουν τουλάχιστον 2 ώρες μετά τη λήψη αντιβιοτικού για να χρησιμοποιήσουν ένα προβιοτικό.

Κατά τη διάρκεια ταξιδιού στο εξωτερικό, κάποιος θα πρέπει να τρώει μόνο τα τρόφιμα που μαγειρεύονται και σερβίρονται ζεστά, και να πίνει ποτά παραγόμενα από εργοστάσια, σε σφραγισμένα μπουκάλια/δοχεία αποφεύγοντας τον πάγο.

Θα πρέπει επίσης να έχουν δοθεί συμβουλές στους ασθενείς για τους κινδύνους της μακροχρόνιας χρήσης αναστολέα της αντλίας πρωτονίων (PPI), που περιλαμβάνουν λοιμώξεις από Clostridium difficile και διάρροια. Παρακολουθήστε τους ασθενείς που λαμβάνουν PPI και συσπήστε  τη μείωση της δόσης για άτομα που έχουν ολοκληρώσει μια θεραπεία διάρκειας 4 εβδομάδων με επιλυμένα συμπτώματα.

Ενημερώστε τους γονείς για να βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά τους έχουν εμβολιαστεί για την προστασία τους  από ροταϊούς, που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή υδαρή διάρροια. Δύο εμβόλια, το Rotarix και το RotaTeq, είναι διαθέσιμα και η πρώτη δόση είναι πιο αποτελεσματική εάν χορηγηθεί πριν το παιδί είναι 15 εβδομάδων.

 

photo

 

photo

 

Πηγή: PharmaTimes