Η απόφαση μεγάλης πολυεθνικής εταιρείας να διαθέσει δύο πολύ γνωστά προϊόντα της που μέχρι πρόσφατα διατίθεντο αποκλειστικά από το δίκτυο των φαρμακείων και στα σούπερ μάρκετ δημιούργησε έντονο προβληματισμό στους φαρμακοποιούς για το που θα πάει αυτή η κατάσταση και για το πώς θα πρέπει να αντιδράσει ο κλάδος.

Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Βασίλης Μπιρλιράκης, Φαρμακοποιός  καταθέτει την άποψή του στο DailyPharmaNews δίνοντας έμφαση στη σημασία που έχει οι φαρμακοποιοί να έχουν δική τους στρατηγική για να έχουν ελπίδες να βγουν νικητές στις δύσκολες μάχες που καλούνται να δώσουν στο παρόν αλλά και στο μέλλον .

Ακολουθεί το άρθρο του κ. Μπιρλιράκη:  

ΓΙΑΤΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΥΙΟΘΕΤΕΙΣ ΤΗΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ

Στρατηγική & Τακτική

Οι όροι «Στρατηγική» και «Τακτική» αρχικά είχαν καθαρά στρατιωτική έννοια. Ωστόσο από τον περασμένο αιώνα ξεκίνησε η συστηματική χρήση τους και στο πεδίο των επιχειρήσεων, της πολιτικής και γενικότερα των συλλογικών οργανισμών. Πρόκειται για δύο διαφορετικούς όρους οι οποίοι συχνά μεταξύ τους συγχέονται και για τον καθένα από τους οποίους έχουν διατυπωθεί πολυάριθμοι ορισμοί. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε πως:

• Στρατηγική είναι ένα μακρόπνοο σχέδιο που περιγράφει τι δράσεις θα πρέπει να γίνουν και ποιοί πόροι θα πρέπει να κινητοποιηθούν προκειμένου να επιτευχθούν μελλοντικά ένας ή περισσότεροι βασικοί ή ζωτικοί στόχοι.
• Τακτική είναι η βραχυπρόθεσμη δράση και χρήση διαθέσιμων πόρων που γίνεται επί συγκεκριμένου πεδίου και εντάσσεται στο συνολικότερο στρατηγικό σχέδιο.

Στα πλαίσια της στρατηγικής ενός συλλογικού οργανισμού μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές τακτικές ανάλογα με τις συνθήκες που συναντά και τις κινήσεις των υπόλοιπων «παικτών». Η τακτική είναι ιεραρχικά κατώτερη της στρατηγικής αλλά αποτελεί συστατικό στοιχείο της.

Όταν απουσιάζει η στρατηγική, τότε δύο τινά μπορούν να συμβούν:

• Είτε να καταφύγεις στον τακτικισμό, δηλαδή στις εφήμερες δράσεις και στην ανάλωση πόρων που δεν αποτελούν ωστόσο μέρος στρατηγικής (εξ ου και δεν αποτελούν τακτική αλλά τακτικισμό).
• Είτε να καταφύγεις στην υιοθέτηση της στρατηγικής τρίτων προκειμένου να καλύψεις το δικό σου κενό (αγνοώντας πως στην ουσία εξυπηρετείς τους στρατηγικούς σκοπούς των τρίτων και όχι των δικών σου).

Και οι δύο περιπτώσεις, αργά ή γρήγορα, οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα δηλαδή στην απώλεια της πρωτοβουλίας των κινήσεων και στη λεηλάτηση του ζωτικού σου χώρου.

Η τρέχουσα «στρατηγική» της οικογένειας των φαρμακοποιών

Η οικογένεια μας, δηλαδή ο συλλογικός οργανισμός των φαρμακοποιών μέλος της οποίας είναι ο υπογράφων το άρθρο αυτό, επί δεκαετίες, μη έχοντας δική της στρατηγική, υιοθέτησε την στρατηγική των εταιρειών φαρμάκων και παραφαρμάκων που, στην μεγάλη τους πλειοψηφία, ήθελαν την εμπορευματικοποίηση της υγείας και τη δημιουργία επίπλαστων αναγκών προς επίτευξη του στρατηγικού τους στόχου που ήταν και είναι η αύξηση των πωλήσεων. Είναι χαρακτηριστικό πως, μεταξύ άλλων, τα φαρμακεία μετατράπηκαν σε εκθετήρια παραφαρμάκων ενώ τα τελευταία χρόνια αυτό επεκτάθηκε και στα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα με εταιρείες να στήνουν τα δικά τους εκθετήρια με μη συνταγογραφούμενα φάρμακα εκτός του πάγκου και δίπλα στις εταιρείες παραφαρμάκων. Αφού λοιπόν μετατρέψαμε τα φαρμακείο σε ψευδο-market και εστιάσαμε την προσοχή του πολίτη στο προϊόν & την περίφημη αυθόρμητη πώληση δεν θα έπρεπε να σοκαριζόμαστε πλέον μπροστά στις διαδοχικές περιπτώσεις εταιρειών που αρχίζουν να διαθέτουν τα προϊόντα τους και μέσα από τα αυθεντικά market (αλλαγή τακτικής) καθώς αυτό εξυπηρετεί καλύτερα τον στρατηγικό τους στόχο (αύξηση πωλήσεων). Εμείς επιλέξαμε να γίνουμε μέρος του στρατηγικού τους σχεδιασμού. Δεν μας πίεσαν, δεν μας εκβίασαν.

Τι πρέπει να κάνουμε…; Να αποκτήσουμε δική μας στρατηγική

Η δική μας στρατηγική δεν μπορεί να είναι άλλη από το να υιοθετήσουμε ως κεντρικό στόχο την εξυπηρέτηση των αναγκών υγείας των ασθενών και ειδικότερα αυτές τις ανάγκες που σχετίζονται με το φάρμακο (δεν μπορεί να είναι στρατηγικός μας στόχος η αύξηση των πωλήσεων), την ανάδειξη του φαρμακοποιού ως πρωταγωνιστή (και όχι του προϊόντος) και τον μετασχηματισμό του φαρμακείου σε χώρο υγείας (και όχι σε εμπορικό χώρο). Για να συμβούν αυτά θα απαιτηθούν τομές σε πολλαπλά επίπεδα, στην προπτυχιακή, μεταπτυχιακή και επαγγελματική εκπαίδευση των φαρμακοποιών, στην υποδομή, τον εξοπλισμό και τη λειτουργία των φαρμακείων, στη νομοθεσία και αλλού. Αυτό όμως που κυρίως χρειάζεται είναι όραμα, αποφασιστικότητα και εργατικότητα.

Μπιρλιράκης Βασίλειος, Φαρμακοποιός

Πτυχίο Φαρμακευτικής - Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

MSc - Φαρμακευτική Φροντίδα & Φαρμακοθεραπεία (Πανεπιστήμιο Σαν Χόρχε - Ισπανία)

ΜΒΑ - Ειδίκευση στις Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Πανεπιστήμιο του Μοντραγκόν - Ισπανία)