Γράφει η κ. ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ

MD, PhD

ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΟΣ

Με κεντρικό μήνυμα «Αντιμετώπισε την ψωρίαση σοβαρά», η Παγκόσμια Ημέρα Ψωρίασης, στις 29 Οκτωβρίου, στρέφει φέτος την προσοχή μας στη σωστή και έγκαιρη αντιμετώπιση της νόσου για την επίτευξη καλύτερης ποιότητας ζωής των πασχόντων και των οικογενειών τους.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψωρίασης, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως η συγκεκριμένη νόσος δεν αποτελεί απλώς μία δερματική πάθηση ή/και ένα αισθητικό πρόβλημα, αλλά μια επίμονη, χρόνια και μερικές φορές οδυνηρή ασθένεια, η οποία μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών, ακόμα και το προσδόκιμο ζωής τους.

Η ψωρίαση είναι μια κοινή, μη μεταδοτική, αυτοάνοση νόσος που αφορά στο 3% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη ζωή των ασθενών σε καθημερινή βάση. Η συχνότερη  κλινική μορφή της, η οποία αντιστοιχεί στο 80% περίπου των περιστατικών, είναι η ψωρίαση κατά πλάκας, που χαρακτηρίζεται από ροδόχροες πλάκες, καλυπτόμενες από αργυρόχροα λέπια. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου 240.000 άτομα πάσχουν από ψωρίαση.

Λόγω της συστηματικότητας της νόσου, η ψωρίαση συνδέεται με την εμφάνιση πολλών συνοδών νοσημάτων, όπως η ψωριασική αρθρίτιδα, ο διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις και η κατάθλιψη. Περίπου το 30% των ασθενών με ψωρίαση έχουν ή θα αναπτύξουν ψωριασική αρθρίτιδα, στην οποία επηρεάζονται επίσης οι αρθρώσεις, προκαλώντας εξουθενωτικά συμπτώματα που περιλαμβάνουν πόνο, δυσκαμψία και μη αναστρέψιμη βλάβη των  αρθρώσεων. Ακόμα, οι ψωριασικοί ασθενείς είναι συχνά παχύσαρκοι, επιρρεπείς στο κάπνισμα και εμφανίζουν υψηλά ποσοστά καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως στεφανιαία νόσο ή και έμφραγμα του μυοκαρδίου. Οι συννοσηρότητες αυτές παρουσιάζονται νωρίς ηλικιακά, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, γεγονός που επηρεάζει το προσδόκιμο ζωής των ασθενών.

Τα παραπάνω, μας κάνουν να κατανοήσουμε γιατί η έγκαιρη αντιμετώπιση της νόσου είναι υψίστης σημασίας. Ο ρόλος του δερματολόγου σε αυτό είναι κομβικός, ώστε να αποφασίσει για την κατάλληλη θεραπεία του ασθενούς βασιζόμενος στη   θεραπευτική   συμμαχία   γιατρού-ασθενούς.   Πολύ   σημαντικό   ρόλο   παίζει, επίσης,  η συμμόρφωση του ασθενούς στο να ακολουθήσει τη θεραπεία που θα του προτείνει ο γιατρός, καθώς σε περίπτωση διακοπής της, τα συμπτώματα θα επανέλθουν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Η θεραπεία εξατομικεύεται για κάθε ασθενή, συνυπολογίζοντας τη βαρύτητα, την έκταση, τη μορφή της νόσου, την ηλικία και την επίδραση στην ποιότητα ζωής.

Οι υπάρχουσες θεραπευτικές προσεγγίσεις ταξινομούνται σε τρεις βασικές κατηγορίες:

• την εφαρμογή φαρμάκων στο δέρμα (τοπική θεραπεία),
• τη χρήση της υπεριώδους ακτινοβολίας (φωτοθεραπεία), και
• τη χορήγηση φαρμάκων, είτε από το στόμα είτε σε ενέσιμη μορφή, τα οποία στοχεύουν ευρύτερες ή στοχευμένες φλεγμονώδης λειτουργίες.

Οι τοπικές θεραπείες συνήθως χρησιμοποιούνται στην ήπια ψωρίαση ενώ οι συστηματικές θεραπείες (κυκλοσπορίνη, μεθοτρεξάτη, βιολογικές θεραπείες) σε μέτρια και σοβαρή ψωρίαση. Ο συνδυασμός των ανωτέρω θεραπειών αποτελεί συνήθη τακτική.

Η θεραπευτική φαρέτρα της ψωρίασης έχει εμπλουτιστεί τα τελευταία χρόνια με τους λεγόμενους βιολογικούς παράγοντες. Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες παραγόντων, όπως οι αντί ΤΝF παράγοντες (με κύριους εκπρόσωπους, την Ετανερσέπτη, την Ανταλιμουμάμπη και την Ιφλιξιμάμπη), η αντί IL12/23 (με εκπρόσωπο την Ουστεκινουμάμπη) και πιο πρόσφατα, ο αναστολέας της IL-17A, (με εκπρόσωπο τη Σεκουκινουμάμπη). Οι βιολογικοί παράγοντες αντιμετωπίζουν ολιστικά τη νόσο, λειτουργώντας στοχευμένα στον μηχανισμό της φλεγμονής που είναι υπεύθυνη για την εμφάνισή της, αναστέλλοντας παράλληλα την εξέλιξη των συνοδών νοσημάτων, όπως η ψωριασική αρθρίτιδα.

Χάρη στις εξελίξεις της δερματολογίας, όλο και περισσότεροι άνθρωποι με ψωρίαση μπορούν να εξασφαλίσουν μία καλύτερη ποιότητα ζωής. Με την έγκαιρη παραπομπή στον δερματολόγο και τον σχεδιασμό της κατάλληλης θεραπείας, η ψωρίαση πλέον μπορεί να αντιμετωπιστεί και οι πάσχοντες να απολαύσουν μία καλύτερη ποιότητα ζωής.