Σέβη Βολουδάκη: «Το δημογραφικό είναι υπαρξιακό πρόβλημα για την πατρίδα μας»
«Υπαρξιακό πρόβλημα για την πατρίδα μας» χαρακτήρισε το δημογραφικό ζήτημα η Υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Σέβη Βολουδάκη, μιλώντας στο 2ο Ετήσιο Συνέδριο του Κέντρου Κρήτης του ΟΟΣΑ για τη Δυναμική των Πληθυσμών.
Όπως ανέφερε, το συνέδριο «αναδεικνύει τη δυναμική των δημογραφικών εξελίξεων και τη διαμόρφωση της αγοράς εργασίας», υπογραμμίζοντας ότι το δημογραφικό «δεν αποτελεί ένα αριθμητικό ή στατιστικό μέγεθος, αλλά ένα ζήτημα που επηρεάζει άμεσα την οικονομία και την ίδια την υπόσταση του έθνους».
Πολιτικές στήριξης οικογένειας και νέων
Η Υφυπουργός τόνισε την ανάγκη «ολοκληρωμένης πολιτικής στήριξης της οικογένειας και ουσιαστικών κινήτρων, ώστε οι νέοι να προχωρούν στο επόμενο βήμα».
Επεσήμανε ότι οι νησιωτικές και ορεινές περιοχές βιώνουν εντονότερα το πρόβλημα, αναφερόμενη στη «νομοθετική πρόβλεψη μοριοδότησης της εντοπιότητας για ουσιαστική ενίσχυση της περιφέρειας».
Παρουσιάζοντας ένα πλέγμα μέτρων, από ευέλικτες μορφές εργασίας έως στεγαστικά προγράμματα, στάθηκε στη σημασία του brain gain και της ενίσχυσης της πατρότητας.
«Η Ευρώπη γερνά – και η Ελλάδα γερνά μαζί της», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση «συνεχίζει να εφαρμόζει πολιτικές που ενισχύουν τα κίνητρα στους νέους να κάνουν παιδιά».
Νόμιμη μετανάστευση και αγορά εργασίας
Αναφερόμενη στην αγορά εργασίας, η κα. Βολουδάκη περιέγραψε ένα δυναμικό τοπίο με ανάγκες σε τομείς όπως ο τουρισμός, η γεωργία, οι κατασκευές, η εστίαση και οι υπηρεσίες φροντίδας.
Όπως εξήγησε, το νέο σχέδιο νόμου για τη νόμιμη μετανάστευση «διευκολύνει τις διαδικασίες, ώστε οι αιτήσεις να εξετάζονται ταχύτερα και να προχωρούν οι διμερείς συμφωνίες, όπως αυτή με την Αίγυπτο, που επιτρέπει τη νόμιμη απασχόληση εργατικού δυναμικού για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα».
«Χρειαζόμαστε ένα σύγχρονο και ρεαλιστικό μοντέλο πολιτικής για τη νόμιμη μετανάστευση, όπου κεντρικός μοχλός είναι η ένταξη», υπογράμμισε η Υφυπουργός, προσθέτοντας ότι η συνεργασία κράτους και παραγωγικού τομέα «ενισχύει αυτή τη δυναμική και στηρίζει την κοινωνική συνοχή».
«Στέλνουμε το μήνυμα μιας Ελλάδας δυναμικής και δίκαιης, που επενδύει στους ανθρώπους», κατέληξε.
Οι δημογραφικές αλλαγές επηρεάζουν οικονομία και κοινωνία
Mathias Cormann: «Η γήρανση θα μειώσει το ΑΕΠ κατά 14% έως το 2060»
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΟΣΑ, Mathias Cormann, προειδοποίησε ότι «οι δημογραφικές δυνάμεις έχουν καθοριστική επίδραση στις οικονομίες και στις κοινωνίες μας».
Όπως σημείωσε, οι μεταβολές στον πληθυσμό «διαμορφώνουν τη ζήτηση, τις αποταμιεύσεις, τις επενδύσεις, την υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση και τη στέγαση», επηρεάζοντας άμεσα τις αγορές εργασίας.
Επεσήμανε ότι οι ελλείψεις δεξιοτήτων αυξάνονται διεθνώς, «εν μέρει λόγω της πτώσης των γεννήσεων», ενώ η γήρανση «εντείνει τις πιέσεις στους τομείς υγείας και μακροχρόνιας φροντίδας».
Παράλληλα, τα συνταξιοδοτικά συστήματα δέχονται αυξανόμενη πίεση, καθώς ο λόγος των ηλικιωμένων προς τον ενεργό πληθυσμό συνεχίζει να αυξάνεται.
«Το 2000 υπήρχαν 22 άτομα άνω των 65 ετών για κάθε 100 ανθρώπους σε ηλικία εργασίας. Σήμερα είναι 33 και έως το 2050 θα φθάσουν τους 52», ανέφερε.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, η γήρανση του πληθυσμού θα περιορίσει την αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ από 1% ετησίως την περίοδο 2006–2019 σε μόλις 0,6% μεταξύ 2024 και 2060.
«Αυτό σημαίνει ότι, εξαιτίας της γήρανσης, το επίπεδο του κατά κεφαλήν ΑΕΠ το 2060 θα είναι κατά 14% χαμηλότερο απ’ ό,τι θα ήταν χωρίς αυτήν την τάση», υπογράμμισε.
Την ίδια στιγμή, τα φορολογικά έσοδα θα μειωθούν, ενώ οι δημόσιες δαπάνες για συντάξεις, υγεία και φροντίδα θα αυξηθούν.
Προτάσεις πολιτικής για την αντιμετώπιση της γήρανσης
Ο ΓΓ του ΟΟΣΑ παρουσίασε τρεις βασικές κατευθύνσεις πολιτικής:
- Παράταση του εργασιακού βίου: «Καθώς ζούμε περισσότερο και πιο υγιεινά, μπορούμε να εργαζόμαστε περισσότερο», ανέφερε, σημειώνοντας ότι μόλις το 56% των ανθρώπων ηλικίας 60–64 ετών εργάζεται στις χώρες του ΟΟΣΑ.
Πρότεινε την αύξηση της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης και την κατάργηση αντικινήτρων για συνέχιση της εργασίας. - Επενδύσεις στην υγεία και την εκπαίδευση των μεγαλύτερων εργαζομένων: «Χρειάζονται επενδύσεις στην πρόληψη και στην επανειδίκευση, ώστε οι εργαζόμενοι να παραμένουν υγιείς και παραγωγικοί σε όλη τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου».
- Αξιοποίηση ανεκμετάλλευτων δεξαμενών ταλέντου: «Η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στο επίπεδο των ανδρών θα μπορούσε να περιορίσει κατά το ήμισυ την επιβράδυνση της ανάπτυξης λόγω της γήρανσης», είπε, εξηγώντας ότι αυτό θα ισοδυναμούσε με αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως έως το 2060.
Ο ρόλος της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην τεχνητή νοημοσύνη (AI), επισημαίνοντας ότι «μπορεί να καταστήσει την εργασία λιγότερο επίπονη και πιο αποδοτική, αλλά απαιτείται σωστή εκπαίδευση για να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά».
Κλείνοντας, τόνισε ότι «οι οικονομικές, κοινωνικές και εργασιακές πολιτικές πρέπει να προσαρμοστούν στις νέες δημογραφικές πραγματικότητες».
Το συνέδριο πραγματοποιείται στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου στα Χανιά, σε συνεργασία με τον Δήμο Χανίων και το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, υπό την αιγίδα των Υπουργείων Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Μετανάστευσης και Ασύλου, Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης και του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κρήτης.
