Το πάγωμα της ανθρωπιστικής χρηματοδότησης των ΗΠΑ έχει ανατρέψει τις παγκόσμιες αλυσίδες ιατρικού εφοδιασμού και μία από τις περιοχές που ήδη νιώθουν τις αρνητικές συνέπειες είναι το Ναϊρόμπι και όλες οι γειτονικές πόλεις και επαρχίες.
Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη
Για παράδειγμα, μία κλινική υγείας στο Ναϊρόμπι, την πρωτεύουσα της Κένυας, μεριμνά για τη χορήγηση των αντιρετροϊκών φαρμάκων (για τον ιό HIV), για ένα μήνα, από τότε που η κυβέρνηση των ΗΠΑ πάγωσε την ξένη βοήθεια, ενώ παλαιότερα χορηγούσε στους ασθενείς 6μηνη θεραπεία.
Στα περίχωρα της πόλης, εν τω μεταξύ, εκατομμύρια δόσεις αντιρετροϊκής αγωγής, βρίσκονται στα ράφια μιας αποθήκης, αχρησιμοποίητες και απρόσιτες παρόλο που η κλινική απέχει μισή ώρα οδικώς από την αποθήκη.
Χωρίς τη χρηματοδότηση από τις ΗΠΑ, η διανομή από την αποθήκη, η οποία διαθέτει όλα τα φάρμακα για τη θεραπεία του HIV που δώρισε η κυβέρνηση των ΗΠΑ στην Κένυα, έχει σταματήσει, αφήνοντας τις προμήθειες ορισμένων φαρμάκων να εξαντλούνται, ανησυχητικά, με έναν πρώην αξιωματούχο της USAID και έναν υπάλληλο υγείας στην Κένυα.
Το πάγωμα της ξένης βοήθειας για 90 ημέρες, που διέταξε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, μετά την ανάληψη των καθηκόντων στις 20 Ιανουαρίου, έχει ανατρέψει την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού για ιατρικά προϊόντα για την καταπολέμηση του HIV και άλλων ασθενειών. Μπλοκάρει, επίσης, τη διανομή φαρμάκων, που έφτασαν, προ πολλού, στις χώρες προορισμού τους.
«Απλώς, βλέπω, τώρα, τον θάνατο να έρχεται!»
Αυτό λέει η 50χρονη Alice Okwirry, η οποία διαγνώστηκε με HIV το 2008 και έχει μια 15χρονη κόρη, την Chichi, η οποία είναι επίσης οροθετική. Η Okwirry προμηθευόταν την αντιρετροϊκή αγωγή της για έξι μήνες από την κλινική, αλλά τώρα μπορεί να πάρει αγωγή, μόνο για έναν μήνα. Προκαλεί συγκίνηση όταν λέει πως ρώτησε την κόρη της, την Chichi, τι θα γίνει αν δεν μπορούν πλέον να πάρουν τη θεραπεία τους: «Μαμά, θα στηριχτώ πάνω σου», της απάντησε το παιδί.
Η εξαίρεση από το πάγωμα για τον ιό HIV αντιμετωπίζει προκλήσεις
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέδωσε μια ανακοίνωση, τον περασμένο μήνα, εξαιρώντας από το πάγωμα τη χρηματοδότηση για τη θεραπεία του HIV.
Αλλά το σύστημα πληρωμών της USAID στην Κένυα αντιμετωπίζει προβλήματα μετά τις περικοπές, πράγμα που σημαίνει ότι οι εργολάβοι που εφαρμόζουν τα προγράμματα δεν μπορούν να πληρωθούν, εξηγεί η Μακένζι Νόουλς-Κούρσιν, η οποία ήταν αναπληρώτρια επικεφαλής επικοινωνίας για την USAID, στην Ανατολική Αφρική, μέχρι να παραιτηθεί στις 3 Φεβρουαρίου, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κατάργηση της υπηρεσίας.
Οι υπεύθυνοι των υπηρεσιών αναρωτιούνται: «Λοιπόν, πώς θα συνεχίσω τις δραστηριότητες, εάν δεν μου πληρώνετε χρήματα;», λέει η Μακένζι προσθέτοντας: «Οι εξαιρέσεις που έχουν αποφασιστεί είναι, στην πραγματικότητα, εξαιρέσεις μόνο στα χαρτιά».
Αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον δεν έχουν εγκρίνει την αποδέσμευση των χρημάτων που απαιτούνται, στην Κένυα, για τη διανομή των φαρμάκων και του εξοπλισμού αξίας 34 εκατομμυρίων δολαρίων στην αποθήκη, κατέληξε η Μακένζι.
Σύμφωνα με έγγραφο της κυβέρνησης της Κένυας που έφτασε στο Reuters, χρειάζονται περίπου 10 εκατομμύρια δολάρια για αυτή τη διανομή. Η Mission for Essential Drugs and Supplies (MEDS), η χριστιανική φιλανθρωπική οργάνωση που διαχειρίζεται την αποθήκη, προμηθεύει φάρμακα σε περίπου 2.000 κλινικές σε όλη τη χώρα, αναφέρει ο ιστότοπός της.
Το Reuters αναφέρει ότι τα προϊόντα στην αποθήκη περιλαμβάνουν 2,5 εκατομμύρια φιάλες αντιρετροϊκών φαρμάκων, 750.000 κιτ τεστ HIV και 500.000 θεραπείες ελονοσίας.
Η USAID ζήτησε μία απάντηση για το ζήτημα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αλλά δεν την έλαβε ποτέ.
Η υπουργός Υγείας της Κένυας, Ντέμπορα Μπαράσα, είπε ότι αναμένει από την κυβέρνησή της να κινητοποιήσει κεφάλαια για να επιτρέψει την απελευθέρωση των προμηθειών στο MEDS, εντός δύο έως τεσσάρων εβδομάδων. «Έχουμε εντοπίσει τους πόρους που απαιτούνται», είπε σε συνέντευξή της.
Ζώντας με τον φόβο
Η Κένυα έχει τον έβδομο μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων που ζουν με HIV στον κόσμο, με περίπου 1,4 εκατομμύρια, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης του Προέδρου για την ανακούφιση από το AIDS (PEPFAR), το κύριο μέσο των ΗΠΑ για τη χρηματοδότηση της θεραπείας για τον HIV, παρέχει περίπου το 40% των φαρμάκων και των προμηθειών για τον HIV στην Κένυα.
Ένας αξιωματούχος υγείας στην Κένυα, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί λόγω της ευαισθησίας του θέματος, είπε ότι τα αποθέματα δύο κρίσιμων θεραπειών για τον HIV, Dolutegravir και Nevirapine, ήταν χαμηλά, αλλά δεν γνώριζε ακριβώς πόσα παραμένουν σε εθνικό επίπεδο.
Το Dolutegravir χρησιμοποιείται συχνά για τη θεραπεία συνλοιμώξεων του HIV και της φυματίωσης. Το Nevirapine χρησιμοποιείται συχνά για την πρόληψη της μετάδοσης από τη μητέρα στο παιδί.
Η υπουργός Υγείας της Κένυας, Ντέμπορα Μπαράσα, είπε ότι θα υπάρχει αρκετό Dolutegravir για να διαρκέσει πέντε μήνες και το Nevirapine για οκτώ μήνες μόλις απελευθερωθούν τα αποθέματα της MEDS.
Οι αγωγές που στοχεύουν να αναγκάσουν την κυβέρνηση Τραμπ να αποκαταστήσει τη χρηματοδότηση για ανθρωπιστικά προγράμματα και να αποκαταστήσει χιλιάδες απολυμένους εργαζομένους της USAID συνεχίζονται στα δικαστήρια των ΗΠΑ.
Τη Δευτέρα, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε ότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει ακυρώσει περισσότερο από το 80% όλων των προγραμμάτων της USAID.
Το συμβούλιο της κυβέρνησης της Κένυας για τις συνδημικές ασθένειες εκτίμησε σε εσωτερική ενημέρωση, για την οποία έλαβε γνώση το Reuters, τον περασμένο μήνα, ότι οι περικοπές στις ΗΠΑ είχαν δημιουργήσει κενά χρηματοδότησης περίπου 80 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο υπουργός Οικονομικών, Τζον Μπάντι, είπε στους γερουσιαστές, την περασμένη εβδομάδα, ότι η κυβέρνηση επανεξετάζει εάν θα χορηγήσει έκτακτη χρηματοδότηση για να αντισταθμίσει τις περικοπές της αμερικανικής βοήθειας, προτού παραδώσει τον προϋπολογισμό του 2025/26 τους επόμενους μήνες.
