Η ζωή των εφήβων εξελίσσεται πλέον μέσα από τις οθόνες: τα likes, οι ειδοποιήσεις και οι συγκρίσεις στα social media έχουν γίνει καθημερινή πηγή άγχους, ανασφάλειας και ψυχικής κόπωσης. Το διαδίκτυο, παρότι προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες επικοινωνίας και δημιουργίας, συχνά μετατρέπεται σε έναν χώρο όπου η αυτοεικόνα, η κοινωνική πίεση και η υπερβολική έκθεση επιβαρύνουν τη συναισθηματική ισορροπία των νέων.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος των γονιών καθίσταται πιο κρίσιμος από ποτέ. Η κατανόηση των κινδύνων, η ανοιχτή επικοινωνία και η σωστή καθοδήγηση είναι τα θεμέλια για μια υγιή και ασφαλή σχέση των παιδιών με την τεχνολογία.
Μια πρωτοβουλία που φέρνει τους γονείς στο επίκεντρο
Με στόχο να ενισχύσει την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία ανάμεσα σε γονείς και εφήβους στο ψηφιακό περιβάλλον, το TikTok ενώνει δυνάμεις με το Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας (ΙΤΕ), με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, SaferInternet4Kids.
Η κοινή δράση, με τίτλο «Digital Waves – Family Anchors – Μαζί online: Μεγαλώνοντας με ασφάλεια στον ψηφιακό κόσμο», απευθύνεται σε γονείς και κηδεμόνες εφήβων ηλικίας 13 ετών και άνω. Το πρόγραμμα, που θα υλοποιηθεί καθ’ όλη τη σχολική χρονιά 2025–2026, συνδυάζει διαδικτυακές και δια ζώσης εκδηλώσεις, εκπαιδευτικούς οδηγούς και ψυχολογική υποστήριξη, με στόχο να προσφέρει πρακτικά εργαλεία για την ασφαλή πλοήγηση και την υπεύθυνη χρήση των ψηφιακών εφαρμογών.
Από την απαγόρευση στη συνειδητή χρήση
Η φιλοσοφία του προγράμματος στηρίζεται στη θετική καθοδήγηση: προωθεί τον διάλογο και την ενσυναίσθηση αντί για αυστηρούς περιορισμούς. Επιδιώκει να καλλιεργήσει στους γονείς δεξιότητες επικοινωνίας και κατανόησης, ώστε να μπορούν να συνοδεύουν τα παιδιά τους με συνέπεια και αυτοπεποίθηση στο ψηφιακό τους ταξίδι.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται να καλύψει ένα αυξανόμενο κενό: την ανάγκη των οικογενειών για ενημέρωση σχετικά με τους κινδύνους της υπερβολικής έκθεσης στο διαδίκτυο, όπως ο εθισμός, η παραπληροφόρηση, η διαδικτυακή παρενόχληση και η ψυχολογική εξάρτηση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Πολιτική και τεχνολογική στήριξη
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, χαιρέτισε τη συνεργασία, τονίζοντας ότι η προστασία των ανηλίκων απαιτεί κοινή δράση από την Πολιτεία, την κοινωνία, τους γονείς και τις ίδιες τις πλατφόρμες. «Η προστασία των ανηλίκων απαιτεί συνεργασία όλων: Πολιτείας, Ευρωπαϊκής Ένωσης, γονέων, κοινωνίας και φυσικά των πλατφορμών. Αυτή είναι και η λογική του Kids Wallet, του εργαλείου που αναπτύξαμε στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής για την αντιμετώπιση του εθισμού των νέων στο διαδίκτυο», υπογράμμισε, σημειώνοντας πως η Ελλάδα προχωρά ταχύτερα από άλλες χώρες στην υιοθέτηση της ευρωπαϊκής προσέγγισης επαλήθευσης ηλικίας και στον καθοριστικό ρόλο των γονιών στην ψηφιακή διαπαιδαγώγηση.
Αντίστοιχα, η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, τόνισε ότι «στον ψηφιακό κόσμο που μεγαλώνουν τα παιδιά μας, ο ρόλος των γονέων παραμένει καθοριστικός και αναντικατάστατος: να καθοδηγούν, να προστατεύουν, να αποτελούν παράδειγμα. Η ανοιχτή επικοινωνία, η εμπιστοσύνη και η θετική ανατροφή είναι τα πιο ισχυρά στηρίγματα για μια ασφαλή και δημιουργική σχέση με την τεχνολογία».
Η συμβολή του TikTok και του ΙΤΕ
Η πλατφόρμα TikTok έχει ήδη ενσωματώσει πάνω από 50 μέτρα ασφαλείας για ανήλικους χρήστες. Για παράδειγμα, οι έφηβοι κάτω των 18 ετών έχουν αυτόματο όριο χρόνου οθόνης 60 λεπτών, δεν λαμβάνουν ειδοποιήσεις μετά την ώρα ύπνου, ενώ μόνο όσοι είναι άνω των 16 ετών μπορούν να χρησιμοποιούν άμεσα μηνύματα ή να εμφανίζονται στη ροή «Για Εσάς». Παράλληλα, περιεχόμενο που θεωρείται ακατάλληλο για εφήβους φιλτράρεται προληπτικά.
Η Luana Lavecchia, Επικεφαλής Δημόσιας Πολιτικής και Κυβερνητικών Σχέσεων του TikTok σε Ελλάδα και Ιταλία, ανέφερε:
«Η υποστήριξη πρωτοβουλιών όπως το “Digital Waves – Family Anchors” αντικατοπτρίζει τη δέσμευσή μας να καλλιεργήσουμε μια κουλτούρα ψηφιακής υπευθυνότητας, μέσα από συνεργασίες με κορυφαίους οργανισμούς στην Ελλάδα και παγκόσμιες δράσεις όπως το Family Pairing, που βοηθά τους γονείς να συνδέουν τους λογαριασμούς τους με εκείνους των παιδιών τους».
Η επιστημονική καθοδήγηση
Την επιστημονική επιμέλεια του προγράμματος έχει η Καθηγήτρια Παρασκευή Φραγκοπούλου, Συντονίστρια του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ, με πολυετή εμπειρία στην κυβερνοπροστασία. Όπως επισημαίνει:
«Στην ψηφιακή εποχή, η ενεργή συμμετοχή των γονιών είναι καθοριστική για την ασφάλεια και την ευημερία των παιδιών. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, θέλουμε να τους εφοδιάσουμε με γνώση και πρακτικά εργαλεία, ώστε να στηρίζουν τα παιδιά τους με αυτοπεποίθηση και υπευθυνότητα στον ψηφιακό κόσμο. Η πρόληψη και η σωστή ενημέρωση ξεκινούν από την οικογένεια».
