Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το φετινό θέμα υπογραμμίζει τη σημασία της προετοιμασίας για περιστατικά ασφάλειας τροφίμων, ανεξάρτητα από το πόσο ήπια ή σοβαρά μπορεί να είναι.
Η 7η Ιουνίου υιοθετήθηκε ως η «Παγκόσμια Ημέρα Ασφάλειας Τροφίμων» με πρωτοβουλία της Επιτροπής του CodexAlimentarius (στον οποίο ο ΕΦΕΤ είναι το Εθνικό Σημείο Επαφής) και με την υποστήριξη των Παγκόσμιων Οργανισμών Τροφίμων, Γεωργίας και Υγείας FAO – WHO.
Κύριος στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας Ασφάλειας Τροφίμων αποτελεί η ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα ασφάλειας τροφίμων. Ο όρος «ασφάλεια τροφίμων» αναφέρεται στην πρακτική αποθήκευσης, προετοιμασίας, κατανάλωσης και παράδοσης τροφίμων με τρόπο που επιτρέπει τη διατήρηση της κατάλληλης διατροφής και υγείας.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ασφάλειας Τροφίμων έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι το θέμα της ασφάλειας των τροφίμων μάς αφορά όλους, αφού κάθε μέρα η επικινδυνότητα των τροφίμων αξιολογείται σε ατομικό επίπεδο και σε συλλογικό επίπεδο (οικογένειες, επιχειρήσεις, φορείς, κυβερνήσεις). Επιπλέον, η Παγκόσμια Ημέρα Ασφάλειας των Τροφίμων παρέχει την ευκαιρία να ενημερώνονται οι καταναλωτές για την ασφάλεια των τροφίμων και να τους ενθαρρύνει να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα κατά των τροφιμογενών ασθενειών.
Κάθε μέρα, κατά μέσο όρο, 1.600.000 άνθρωποι αρρωσταίνουν λόγω μη ασφαλών τροφίμων, μολυσμένων με βακτήρια, ιούς, παράσιτα ή χημικές ουσίες. Πάνω από 200 ασθένειες προκαλούνται από την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων. Το 40%
του φορτίου των τροφιμογενών ασθενειών φέρουν παιδιά κάτω των 5 ετών. Επιπλέον, οι τροφιμογενείς ασθένειες ευθύνονται για 420.000 θανάτους που μπορούν να προληφθούν ετησίως.
Το φετινό θέμα είναι «Ασφάλεια τροφίμων: Προετοιμασία για το απροσδόκητο». Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το φετινό θέμα υπογραμμίζει τη σημασία της προετοιμασίας για περιστατικά ασφάλειας τροφίμων, ανεξάρτητα από το πόσο ήπια ή σοβαρά είναι. Αυτό αφορά καταστάσεις όπου υπάρχει οποίος προκύπτει, για παράδειγμα, από ατυχήματα, ανεπαρκείς ελέγχους, απάτες τροφίμων ή φυσικά γεγονότα.
Οι κίνδυνοι για την ασφάλεια των τροφίμων δεν αναγνωρίζουν σύνορα, επομένως σε μια ολοένα και πιο διασυνδεδεμένη παγκόσμια προσφορά τροφίμων, οι κίνδυνοι που ενέχουν τα μη ασφαλή τρόφιμα μπορούν να εξελιχθούν γρήγορα από τοπικό πρόβλημα σε διεθνή έκτακτη ανάγκη.
Η συνεργασία σε όλους τους τομείς και σε κάθε επίπεδο (παγκόσμιο, περιφερειακό, εθνικό και τοπικό) είναι σημαντική για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική απόκριση, ειδικά όταν τα περιστατικά ασφάλειας τροφίμων ξεπερνούν τα σύνορα μίας χώρας.
Ενώ η ετοιμότητα για τη διαχείριση περιστατικών ασφάλειας τροφίμων απαιτεί αφοσιωμένες προσπάθειες από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τις αρχές ασφάλειας τροφίμων, τους αγρότες και τους υπεύθυνους επιχειρήσεων τροφίμων, οι καταναλωτές μπορούν επίσης να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο.
Είναι πολύ σημαντικό για τους καταναλωτές να κατανοούν τον τρόπο που μπορούν να αναφέρουν ή να ανταποκριθούν στο περιστατικό αλλά και να αντιλαμβάνονται τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτό στην καθημερινότητά τους. Όσο περισσότερο ενημερωμένοι είναι οι πολίτες σε θέματα ασφάλειας τροφίμων, τόσο περισσότερο είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε απρόβλεπτα περιστατικά.
Ο ΕΦΕΤ συμμετέχει καθημερινά στην προσπάθεια για την πρόσβαση όλων των πολιτών σε ασφαλή τρόφιμα με την επίβλεψη και ενημέρωση των δραστηριοποιούμενων στον κλάδο των τροφίμων επιχειρήσεων και την αντικειμενική, έγκυρη και άμεση πληροφόρηση του καταναλωτικού κοινού στα θέματα αρμοδιότητάς του και συνεργάζεται με φορείς όπως η EFSA, ο FAO, ο CodexAlimentarius.
Σχετικά με την ΕπιτροπήCodexAlimentarius
Η Επιτροπή του CodexAlimentarius (CodexAlimentarius Commission, CAC) ιδρύθηκε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) το 1963. Στην Επιτροπή αυτή συμμετέχουν πάνω από 185 χώρες και 1 Οργανισμός (Ευρωπαϊκή Ένωση) και πάνω από 200 διακυβερνητικές και διεθνείς μη-κυβερνητικές οργανώσεις ως παρατηρητές. Η Ελλάδα είναι μέλος από την αρχή της σύστασής της.
Στόχος του CodexAlimentarius είναι:
-η προστασία της υγείας των καταναλωτών,
-η διασφάλισης δίκαιων πρακτικών στο διεθνές εμπόριο,
-ο συντονισμός όλων των εργασιών για τα πρότυπα τροφίμων που εκπονούνται από άλλους διεθνείς κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς οργανισμούς.
Ο κύριος όγκος των εργασιών του Codex περιλαμβάνει την ανάπτυξη διεθνώς αποδεκτών προτύπων, κατευθυντήριων γραμμών και συστάσεων. Τα πρότυπα αυτά καλύπτουν το σύνολο της αγροδιατροφικής αλυσίδας, δηλαδή τρόφιμα από την πρωτογενή παραγωγή ή μεταποιημένα και τα οποία προορίζονται στον τελικό καταναλωτή. Ο Codex περιλαμβάνει επίσης διατάξεις σχετικά με την υγιεινή των τροφίμων, τα πρόσθετα τροφίμων, τα κατάλοιπα των φυτοπροστατευτικών ουσιών και των κτηνιατρικών φαρμάκων, τους επιμολυντές, την επισήμανση και την παρουσίαση των τροφίμων, τις μεθόδους ανάλυσης και δειγματοληψίας καθώς και την επιθεώρηση και την πιστοποίηση εισαγωγών και εξαγωγών.
Όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων και τη διατροφή, ο Codex καθορίζει πρότυπα που βασίζονται στην αξιολόγηση των επιστημονικών δεδομένων που πραγματοποιούνται από τις Κοινές Επιτροπές Εμπειρογνωμόνων των FAO / WHO.
Η υιοθέτηση/εφαρμογή των προτύπων και συναφών εγγράφων του Codex λειτουργούν σε εθελοντική βάση και δεν αντικαθιστούν ή υποκαθιστούν την εθνική νομοθεσία. Ωστόσο, οι προδιαγραφές των προϊόντων που αναφέρονται στα πρότυπα του Codex συχνά χρησιμοποιούνται στις εμπορικές συναλλαγές με τρίτες χώρες όπου αποτελούν την πρώτη, έγκυρη αναφορά/παραπομπή.
Πηγές: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ).
