Η ανάλυση για τη χρηματοδότηση της έρευνας για τον καρκίνο, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Lancet Oncology, αποκαλύπτει ότι οι ΗΠΑ δαπάνησαν το μεγαλύτερο μέρος των πόρων μεταξύ 2016 και 2023, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση καλύπτει περίπου το ένα έκτο της παγκόσμιας χρηματοδότησης στον δημόσιο και φιλανθρωπικό τομέα. Η μελέτη επισημαίνει επίσης τις σημαντικές ανισότητες στην κατανομή της χρηματοδότησης, με τις πλούσιες χώρες να επενδύουν κυρίως εσωτερικά, ενώ οι χώρες χαμηλότερου εισοδήματος λαμβάνουν ελάχιστους πόρους, γεγονός που ενδέχεται να επιδεινωθεί λόγω περικοπών χρηματοδότησης, ιδίως στις ΗΠΑ. Οι ερευνητές τονίζουν την υποχρηματοδότηση της έρευνας για θεραπείες όπως η χειρουργική και η ακτινοθεραπεία, παρά την ευρεία χρήση τους, και προειδοποιούν ότι οι ανισότητες αυτές μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τη δυνατότητα αντιμετώπισης του καρκίνου παγκοσμίως.
Η εικόνα της χρηματοδότησης σε αριθμούς
Η χρηματοδότηση της έρευνας στον καρκίνο μειώθηκε παγκοσμίως από το 2016 έως το 2023, με εξαίρεση μια πρόσκαιρη άνοδο το 2021. Σύμφωνα με νέα ανασκόπηση, η πλειονότητα των κονδυλίων συγκεντρώνεται σε χώρες υψηλού εισοδήματος, ενώ η Κοινοπολιτεία καταγράφει ανισότητες αλλά και δυνατότητες συνεργασίας.
Η μελέτη βασίστηκε σε 107.955 επιχορηγήσεις για έρευνα σχετικά με τον καρκίνο, από το 2016 έως και το 2023, συνολικής αξίας 51,4 δισ. δολαρίων. Από αυτές, οι 66.388 επιχορηγήσεις (28,7 δισ. $) αφορούσαν την περίοδο 2016–2020, ενώ οι 41.567 (22,7 δισ. $) καλύπτουν το διάστημα 2021–2023. Τα αποτελέσματα περιλαμβάνουν 431.733 δημοσιεύσεις που συνδέονται με αυτά τα κονδύλια.
Οι Η.Π.Α. ηγήθηκαν της χρηματοδότησης με 29,3 δισ. $ (57,2%), εκ των οποίων τα 21,9 δισ. $ (42,6%) προέρχονται από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH). Η Κοινοπολιτεία ακολούθησε με 8,7 δισ. $ (17%) — πρωτοπόροι μέσα σε αυτήν ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο με 5,7 δισ. $ (11,1%), η Αυστραλία με 1,5 δισ. $ (2,9%) και ο Καναδάς με 1,3 δισ. $ (2,6%).
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 97% των κεφαλαίων διοχετεύεται σε χώρες υψηλού εισοδήματος, όπου παράγονται το 71,6% των δημοσιεύσεων (308.936), ενώ τα κράτη χαμηλού εισοδήματος έλαβαν ελάχιστα — μόλις 8,4 εκατ. $ (< 0,1%) — και συμμετείχαν σε μόλις 832 δημοσιεύσεις (0,2%). Επισημαίνεται ότι η Γερμανία κατά την περίοδο της μελέτης, λαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος των πιστώσεων για την άνοδο της ΕΕ από το 2021 και μετά.
Διάγραμμα: Ετήσια τάση χρηματοδότησης ανά γεωγραφική περιοχή
Το διάγραμμα (Εικόνα 1, υπο-μέρη α–ε) παρουσιάζει την ετήσια τάση της παγκόσμιας χρηματοδότησης για έρευνα στον καρκίνο, κατά γεωγραφικές ομάδες: ΗΠΑ, Κοινοπολιτεία, Ευρωπαϊκή Ένωση και BRICS. Διακρίνεται η γενική πτωτική πορεία των επενδύσεων από το 2016 έως το 2023, με εξαίρεση την απότομη αύξηση το 2021. Οι ΗΠΑ εμφανίζονται ως η κυρίαρχη δύναμη, ενώ η επένδυση της ΕΕ ενισχύεται από το 2021 και μετά, κυρίως λόγω της αυξημένης συμμετοχής της Γερμανίας.
Πού πηγαίνουν τα χρήματα — και τι λείπει;
Η πλειονότητα της χρηματοδότησης (76%) κατευθύνθηκε στην προκλινική έρευνα, ενώ οι κλινικές δοκιμές φάσεων I–IV έλαβαν μόλις 7,3% των κονδυλίων. Η έρευνα για τον καρκίνο του μαστού ξεχώρισε σαν το πιο χρηματοδοτούμενο είδος (10,3%), ενώ η γενική ή διερευνητική έρευνα (χωρίς συγκεκριμένη θέση στον οργανισμό) έλαβε 32,1%.
Εξαιρετικά μικρό μέρος της χρηματοδότησης πήγε σε θεραπευτικές μεθόδους όπως η ακτινοθεραπεία (3,1%) και η χειρουργική (1,7%), παρά τη σημασία τους για την πλειοψηφία των ασθενών.
Ανισότητες σχετικά με το γενικό φορτίο ασθενειών (DALYs)
Οι ΗΠΑ επένδυσαν 1.852 $ ανά DALY, το Ηνωμένο Βασίλειο 1.556 $, και η Αυστραλία 1.334 $ αντίστοιχα. Αντίθετα, η Κοινοπολιτεία ως σύνολο επένδυσε 165 $, οι χώρες BRICS μόλις 14 $, ενώ οι χώρες χαμηλού εισοδήματος είχαν φρικτά χαμηλά ποσά, μόλις 0,7 $ ανά DALY.
Η χρηματοδότηση ανά κάτοικο και ως ποσοστό του ΑΕΠ παρουσίασε επίσης ακραίες διαφορές: χώρες υψηλού εισοδήματος επένδυσαν 36,57 $/κάτοικο (0,00080/GDP), ενώ χαμηλού εισοδήματος μόλις 0,01 $/κάτοικο (0,00002/GDP).
Συνεργασίες και ευκαιρίες μέσα στην Κοινοπολιτεία
Το δίκτυο συνεργασιών δείχνει ότι χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και ο Καναδάς λειτουργούν ως κόμβοι, ενισχύοντας τη σύνδεση της Κοινοπολιτείας με τη Βόρεια Αμερική και την Ε.Ε. Αυτό δείχνει ότι ενώ υφίστανται ανισότητες, υπάρχουν και ευκαιρίες για τις χώρες υψηλού εισοδήματος της Κοινοπολιτείας να υποστηρίξουν ενεργά τη σύνδεση και την ανάπτυξη ερευνητικών δυνατοτήτων στις χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Κάλεσμα για αλλαγή
Οι επιστήμονες καταλήγουν με ισχυρό μήνυμα: πρέπει επειγόντως να επανεξεταστούν οι προτεραιότητες χρηματοδότησης, με άξονα τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού. Η ενίσχυση των ερευνητικών δεξιοτήτων, κεφαλαίων και υποδομών σε χώρες με χαμηλά εισοδήματα μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της παγκόσμιας αντιμετώπισης του καρκίνου.
«Οι πόροι είναι περιορισμένοι — πρέπει να επενδύονται με σύνεση για μέγιστη επίδραση στην επιβίωση και τη μείωση του βάρους του καρκίνου», επισημαίνουν οι συγγραφείς της μελέτης.
