Πώς μεταδίδεται η πολιομυελίτιδα και τι προκαλεί.
Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη
Συναγερμός έχει σημάνει στην Πολωνία, καθώς ο ιός της πολιομυελίτιδας που είχε να εμφανιστεί στην χώρα από το 1984, εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια τυχαίας δειγματοληψίας στα λύματα της Βαρσοβίας.
Στις 18 Νοεμβρίου, οι Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας της Πολωνίας έκαναν γνωστό ότι, κατά τη διάρκεια των μηνιαίων δειγματοληπτικών ελέγχων που διενεργούντα στα λύματα της Βαρσοβίας εντοπίστηκε ο ιός της πολιομυελίτιδας.
Η κρατική Κεντρική Υγειονομική Επιθεώρηση της Πολωνίας σε ανακοίνωσή της αναφέρει ότι, η παρουσία του ιού στα λύματα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχουν άνθρωποι με ενεργή νόσο, ωστόσο τονίζουν όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί κατά της πολιομυελίτιδας μπορεί να διατρέχουν κίνδυνο.
Οι υγειονομικές αρχές της χώρας ανακοίνωσαν εντατικότερους ελέγχους στα λύματα της Βαρσοβίας. Προτρέπουν επίσης τους πολίτες να προχωρήσουν άμεσα σε εμβολιασμό των παιδιών κατά της πολιομυελίτιδας, καθώς για να αποτραπεί μια πιθανή εξάπλωση του ιού απαιτείται ο εμβολιασμός τουλάχιστον του 95% των παιδιών ενώ αυτή τη στιγμή στην Πολωνία έχει εμβολιαστεί κατά του ιού μόνο το 86% των παιδιών.
Γιατί η πολιομυελίτιδα εξακολουθεί να είναι πρόβλημα σε ορισμένες χώρες
Η πολιομυελίτιδα έχει εξαλειφθεί από τις περισσότερες χώρες του κόσμου ως μέρος μιας συντονισμένης προσπάθειας δεκαετιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την εξάλειψη της νόσου. Εξάλειψη της πολιομυελίτιδας σημαίνει εμβολιασμός τουλάχιστον του 95% του πληθυσμού παντού στον πλανήτη.
Το 1988, ο ΠΟΥ μαζί με εταίρους – όπως τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, την UNICEF και το Rotary International – ξεκίνησε παγκόσμιο πρόγραμμα εμβολιασμών με στόχο να καταστήσει την πολιομυελίτιδα τη δεύτερη ασθένεια που εκριζώνεται από τον πλανήτη μετά την ευλογιά.
Η πολιομυελίτιδα όμως είναι μια από τις πιο μολυσματικές ασθένειες στον κόσμο, με αποτέλεσμα να συνεχίζει να εξαπλώνεται ακόμα σε ένα μικρό αριθμό χωρών. Τα επιδημιολογκά δεδομένα δείχνουν ότι η επικίνδυνη αυτή ασθένεια παραμένει ενδημική στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν, δύο χώρες όπου η εξάπλωση της πολιομυελίτιδας δεν έχει σταματήσει ποτέ καθώς οι εκστρατείες εμβολιασμού συνάντησαν σημαντικές αντιστάσεις από τις τοπικές αρχές. Κρούσματα της νόσου έχουν επίσης καταγραφεί σε περισσότερες από δώδεκα άλλες χώρες, κυρίως στην Αφρική. Στόχος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και των εταίρων του είναι η οριστική εξάλειψη της πολιομυελίτιδας μέχρι το 2026.
Τι είναι η πολιομυελίτιδα
Η οξεία πολιομυελίτιδα είναι μία ιογενής λοίμωξη, η οποία αναγνωρίζεται συνήθως από την οξεία έναρξη χαλαρής παράλυσης. Η λοίμωξη επηρεάζει κυρίως βρέφη και παιδιά κάτω των 5 ετών.
Ο ιός μεταδίδεται από άτομο σε άτομο, εισχωρώντας στο σώμα κυρίως μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού. Ο ιός ανιχνεύεται πιο εύκολα και για μεγαλύτερο διάστημα στα κόπρανα, από ότι σε φαρυγγικές εκκρίσεις. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το γάλα, η τροφή και άλλα αντικείμενα μολυσμένα με κόπρανα έχουν ενοχοποιηθεί ως αγωγοί. Δεν υπάρχουν αξιόπιστες ενδείξεις εξάπλωσης μέσω εντόμων.
Τι προκαλεί ο ιός της πολιομυελίτιδας
Πάνω από το 90% των λοιμώξεων είναι ασυμπτωματικές ενώ όταν εκδηλώνονται συμπτώματα αυτά είναι συνήθως πυρετός, έντονος πονοκέφαλος, εμετοί και δυσκαμψία της σπονδυλικής στήλης.
Αν η νόσος εξελιχθεί σε σοβαρή πάθηση, μπορεί να παρουσιασθούν σοβαρές μυαλγίες και δυσκαμψία αυχένα και ράχης. Η πολιομυελίτιδα μπορεί επίσης να εισβάλει στο νευρικό σύστημα και να προκαλέσει παράλυση μέσα σε λίγες ώρες. Σύμφωνα με τους ειδικούς του ΠΟΥ, 1 στις 200 περιπτώσεις πολιομυελίτιδας οδηγεί σε μόνιμη παράλυση, συνήθως των ποδιών. Μεταξύ των παιδιών που είναι παράλυτα, έως και το 10% από αυτά πεθαίνουν λόγω παράλυσης των αναπνευστικών μυών.
Κάποια βελτίωση της παράλυσης μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης, αλλά παράλυση που παραμένει μετά από 60 ημέρες είναι πιθανό να είναι μόνιμη. Σπάνια, μπορεί να παρουσιασθεί επανεμφάνιση της μυϊκής αδυναμίας, μετά την αποκατάσταση, πολλά χρόνια μετά την αρχική λοίμωξη («postpolio» σύνδρομο).