Η γρίπη των πτηνών στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει αναδειχθεί σε κρίσιμο πρόβλημα, με σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, την αγροτική οικονομία και την ευημερία των εργαζομένων. Το ξέσπασμα του ιού H5N1, που είναι εξαιρετικά παθογόνος, έχει οδηγήσει στη μαζική θανάτωση εκατομμυρίων πουλερικών, με στόχο τον περιορισμό της εξάπλωσης. Ωστόσο, οι προσπάθειες αυτές έχουν αποδειχθεί ανεπαρκείς και πλήρεις προκλήσεων.
Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη
Η έκταση του προβλήματος είναι πρωτοφανής. Εκατομμύρια πουλερικά θανατώθηκαν το 2022, προκαλώντας τεράστιες οικονομικές απώλειες στους αγρότες και επηρεάζοντας την προσφορά τροφίμων. Οι εργαζόμενοι στη γεωργία, ιδιαίτερα οι μετανάστες, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κρίσης, συχνά χωρίς επαρκή προστασία ή υποστήριξη. Παράλληλα, το ενδεχόμενο ο ιός να μεταλλαχθεί και να μεταδοθεί στους ανθρώπους εντείνει τις ανησυχίες για μια νέα πανδημία.
Σχεδόν ένα χρόνο μετά το πρώτο ξέσπασμα της γρίπης των πτηνών στα βοοειδή, ο ιός δεν δείχνει σημάδια επιβράδυνσης. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ απέτυχε να εξαλείψει τον ιό στα γαλακτοκομικά αγροκτήματα όταν περιοριζόταν σε λίγες πολιτείες, εντοπίζοντας γρήγορα τις μολυσμένες αγελάδες και λαμβάνοντας μέτρα για να αποτρέψει την εξάπλωση των μολύνσεων τους. Τώρα τουλάχιστον 875 κοπάδια σε 16 πολιτείες έχουν βγει θετικά.
Οι ειδικοί λένε ότι έχουν χάσει την πίστη τους στην ικανότητα της κυβέρνησης να περιορίσει το ξέσπασμα!
«Βρισκόμαστε σε μια τρομερή κατάσταση και περνάμε σε μία ακόμα χειρότερη», δήλωσε η Άντζελα Ράσμουσεν, Ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σασκάτσουαν στον Καναδά. «Δεν ξέρω αν η γρίπη των πτηνών θα γίνει πανδημία, αλλά αν γίνει, θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα».
Δεν είναι λίγα όσα έχουν γραφτεί και εξακολουθούν να γράφονται για το θέμα διεθνώς.
Σε μία προσπάθεια να γίνει πλήρως αντιληπτό πώς η γρίπη των πτηνών ξέφυγε από τον έλεγχο, το KFF Health News πήρε συνεντεύξεις από σχεδόν 70 κυβερνητικούς αξιωματούχους, αγρότες και αγρότες και ερευνητές με εξειδίκευση στην ιολογία, τις πανδημίες, την κτηνιατρική και άλλα σχετικά πεδία.
Τα συμπεράσματα της έρευνας που έγινε υπογραμμίζουν την αποτυχία των Ηνωμένων Πολιτειών να περιορίσουν τη γρίπη των πτηνών, τονίζοντας πώς η έλλειψη συντονισμένων παρεμβάσεων και η καθυστέρηση στις δράσεις μπορεί να οδηγήσουν σε έναν νέο παγκόσμιο κίνδυνο.
Παρά τη σοβαρότητα της κατάστασης, παρατηρούνται ελλείψεις στη δημόσια υγεία, στην προστασία των εργαζομένων και στην επιτήρηση, με αποτέλεσμα η ασθένεια να εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα. Αντίστοιχα, η αδυναμία εφαρμογής μέτρων βιοασφάλειας στα γαλακτοκομικά αγροκτήματα και τα πτηνοτροφεία, σε συνδυασμό με τη μη έγκαιρη διάθεση εμβολίων και προστατευτικού εξοπλισμού, αυξάνει τις πιθανότητες εξάπλωσης του ιού στους ανθρώπους.
Η ανησυχία για την πιθανή εξέλιξη της γρίπης των πτηνών σε ανθρώπινη πανδημία υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο άμεσες και αποτελεσματικές παρεμβάσεις. Η έρευνα, επίσης, εξετάζει τις κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, καθώς και τον αντίκτυπο της αστάθειας στη ζωή των εργαζομένων και των αγροτών. Πρόκειται για μια πραγματική δοκιμασία για το σύστημα δημόσιας υγείας και τις γεωργικές πολιτικές της χώρας.
Γιατί δεν απέδωσαν οι προσπάθειες των ΗΠΑ να ελέγξουν τη γρίπη των πτηνών
Οι προσπάθειες περιορισμού του ιού περιλαμβάνουν αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας στις φάρμες, χρηματοδότηση για αποζημιώσεις στους αγρότες και επιστημονική έρευνα για την ανάπτυξη εμβολίων. Ωστόσο, αυτές οι στρατηγικές έχουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα, καθώς συχνά δεν εφαρμόζονται ομοιόμορφα. Πολλές μικρές φάρμες δυσκολεύονται να τηρήσουν τα πρωτόκολλα βιοασφάλειας, ενώ η έλλειψη διαφάνειας και συνεργασίας μεταξύ των γεωργικών αρχών και των κοινοτήτων επιδεινώνει την κατάσταση.
Ένα άλλο σοβαρό ζήτημα είναι η ανεπάρκεια των πόρων. Οι γεωργικές υπηρεσίες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην παρακολούθηση της εξάπλωσης του ιού, ενώ οι εργαζόμενοι στις φάρμες δεν έχουν επαρκή εκπαίδευση ή πρόσβαση σε μέσα προστασίας. Η έλλειψη εμβολιαστικής στρατηγικής για τους εργαζόμενους αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης, όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για τις οικογένειές τους.
Η κοινωνική διάσταση της κρίσης δεν μπορεί να αγνοηθεί. Οι μετανάστες εργαζόμενοι, οι οποίοι αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της αγροτικής παραγωγής, συχνά εργάζονται υπό αντίξοες συνθήκες, χωρίς ιατρική περίθαλψη ή βασικές κοινωνικές παροχές. Οι συνθήκες αυτές αυξάνουν την ευαλωτότητά τους σε υγειονομικές κρίσεις, όπως αυτή της γρίπης των πτηνών.
Το πρόβλημα απαιτεί μια πολυδιάστατη προσέγγιση – Ο κίνδυνος νέας πανδημίας
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι χωρίς ουσιαστική δράση, ο H5N1 μπορεί να εξελιχθεί σε έναν ιό που θα μεταδίδεται εύκολα στους ανθρώπους, δημιουργώντας μια παγκόσμια πανδημία. Για να αποφευχθεί αυτό, απαιτείται συντονισμένη δράση σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να ενισχυθούν τα μέτρα βιοασφάλειας στις φάρμες, με την παροχή οικονομικής και τεχνικής υποστήριξης στους αγρότες.
Επιπλέον, είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν και να χορηγηθούν εμβόλια τόσο για τα ζώα όσο και για τους εργαζόμενους. Η επένδυση στην έρευνα και την τεχνολογία μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού, προστατεύοντας ταυτόχρονα τη δημόσια υγεία και την οικονομία. Οι πολιτικές πρέπει να εστιάζουν στη διαφάνεια, τη συνεργασία και τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών, από τους αγρότες μέχρι τους επιστήμονες και τις τοπικές κοινότητες.
Η εκπαίδευση των εργαζομένων και η παροχή μέσων προστασίας είναι εξίσου κρίσιμες. Οι μετανάστες εργαζόμενοι πρέπει να ενταχθούν σε ένα δίκαιο και βιώσιμο σύστημα υποστήριξης, που θα διασφαλίζει την υγεία και την ασφάλειά τους. Παράλληλα, η ενίσχυση των κοινωνικών υποδομών στις αγροτικές περιοχές μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ζωής των κοινοτήτων που πλήττονται από την κρίση.
Η γρίπη των πτηνών αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα, που αναδεικνύει τις αδυναμίες των συστημάτων υγείας, των αγροτικών πολιτικών και των κοινωνικών υποδομών. Η αντιμετώπισή της απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση, που θα συνδυάζει την επιστήμη, την πολιτική βούληση και την κοινωνική δικαιοσύνη. Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί ότι οι κρίσεις του μέλλοντος δεν θα έχουν καταστροφικές συνέπειες για την ανθρωπότητα.
